نگاه به جسد عریان به خاطر آموزش
نگاه به جسد همجنس و غير همجنس، مسلمان و غیرمسلمان، در مقام آموزش پزشكى براى معاينه و کالبدشکافی، يا قطع اعضا و پيوند چه حكمى دارد؟
تنها در مورد ضرورت و به مقدار ضرورت جايز است.
معاینه جسد جنس مخالف در پزشکی قانونی
با توجّه به اينكه صدور جواز دفن اجساد منوط به معاينه توسّط پزشك قانونى است و ازآنجاکه در مركز پزشكى قانونى بعضى از استانها به دليل كمبود امكانات، معاينه متوفّيات توسّط پزشك مرد صورت میگیرد، آيا ازنظر شرعى پزشك مرد مجاز به معاينه جسد زن است؟ توضيح آنكه معاينه جسد منوط به عريان بودن كامل آن است.
اين امر شرعاً جايز نيست; بايد تلاش كنند پزشك قانونى زن براى اجساد زنان تعيين شود.
نبش قبر غیرمسلمان برای تشریح
آيا میتوان براى تشريح، جهت آموزش به علّت كمبود جسد و استخوان که بدون آنها آموزش امکانپذیر نيست، اقدام به نبش قبر غیرمسلمانان نمود؟
هرگاه مفسده خاصی بر آن مترتّب نشود، اشكالى ندارد.
تشریح جسد میت برای دانشجویان جنس مخالف
تشريح جسد مردان براى دانشجویان پزشكى دختر چه حكمى دارد؟ تشريح جسد بانوان براى دانشجویان پزشكى مرد چطور؟
مادام كه ضرورت قطعى نباشد، جايز نيست.
تهیه جسد کافر برای تشریح
باوجود امكان تهيّه جسد كافر از خارج ـ همانگونه كه در بعضى از ممالك اسلامى عمل میشود ـ آيا واجب است مسئولين مربوطه اقدام بر اين کارنمایند؟ و باوجود امكان تهيّه، تشريح ميّت مسلمان چه حكمى دارد؟
لازم است تا آنجا كه امكان دارد از جسدهاى ديگر استفاده شود.
شرایط تشریح جسد مسلمان
آيا مجازيم مسلمانى كه وصيت كرده بعد از وفاتش وى را تشريح كنند، تشريح نماييم؟
تشريح مرده مسلمان براى مقاصد پزشكى با چند شرط جايز است:۱. مقصود یادگرفتن و تكميل اطلاعات طبی براى نجات جان مسلمان بوده باشد و بدون تشريح اين مقصود حاصل نشود.۲. دسترسى به مرده غیرمسلمان نباشد.۳. به مقدار ضرورت و احتياج قناعت شود و اضافه بر آن جايز نيست. با چنين شرايطى تشريح جايز، بلكه واجب است.
شرایط تشریح جسد کافر
آیا شرایطی که برای تشریح جسد مسلمان لازم است رعایت شود، در مورد جسد غیرمسلمان نیز باید رعایت گردد؟
در مورد مرده غیرمسلمان اين شرايط لازم نيست.
تشریح جسد مجهولالهویه
اگر ندانيم جسدى كه در اختيار ماست جسد مسلمان است، يا كافر، يا اهل كتاب، آيا مجاز به تشريح آن هستيم؟
اگر جسد از بلاد اسلامى نباشد مانعى ندارد؛ و اگر مربوط به بلاد اسلامى است، ظاهر اين است كه جسد مسلمان است و احكام مسلمان بر او جارى میشود؛ و اگر از بلدى است كه هر دو گروه بهطور وسيع در آن هستند، تشريح آن مانعى ندارد؛ و اگر ندانيم از كدام بلد است آنهم جايز است.
تشریح جسد افراد اعدامی
آيا میتوان جسد افراد بهظاهر مسلمان اسمى ـ را كه به خاطر ارتداد، فساد اخلاقى، قاچاق مواد مخدّر، مسائل سياسى و... اعدامشدهاند تشريح نمود؟
در مورد مرتد جايز است و در مورد ديگران تنها در صورت ضرورت و بر اساس شرایط تشریح مجاز خواهد بود.
تشریح جسد جنین
تشريح بدن جنين چه حكمى دارد؟ بر فرض جواز، آيا ديه دارد؟
در صورتى كه براى پيشرفت علم پزشكى جهت حفظ جان مسلمين ضرورتى داشته باشد جايز است، و احتیاط آن است که دکتر دیه را بپردازد البته می تواند با کسانی که تشریح برای آنها نفعی دارد، شرط کند که آنها بپردازند.