تفاوت مستحب با احتیاط مستحب
فرق مستحب و احتیاط مستحب در چیست؟ آیا عمل به احتیاط مستحب مانند عمل به مستحب ثواب دارد؟
هردو ثواب دارد ومستحب دلیل کافی دارد ولی احتیاط مستحب دلیل کافی ندارد.
معنی فتوا و وظیفه ما نسبت به آن
معنی فتوا و وظیفه ما نسبت به آن چیست؟
در زمان غیبت امام زمان (عج) دستور و تکالیف الهى را از مرجع تقلید یاد گرفته و به آن عمل می‌کنیم. به این دستور و نظر و رأی قطعى مرجع تقلید در احکام شرعى «فتوا» می‌گویند و مقلّد باید در آن حکم به فتواى مرجع تقلید خود عمل کند.
ترک تکلیف به دلیل عدم اطلاع از علائم بلوغ
این جانب اکنون 21 سال سن دارم بنده قبل از رسیدن به سن تکلیف فکر می کردم که که فقط رسیدن سن به 15 سال قمری شرط مکلف شدن است اما بعد از رسیدن به سن تکلیف فهمیدم که علاوه بر آن دو شرط دیگر هم دارد .در آن زمان که سنم هنوز به 15 سال قمری نرسیده بود یک بار عمویم به من گفت که فقط سن شرط تکلیف نیست من در فکر بودم و از پدرم پرسیدم پدرم هم به من گفت نه همان سن شرط است و من دیگر به همان اکتفا کردم حال می خواستم بدانم که تکلیف روزه های اینجانب که در آن دوران نگرفته ام چگونه می شود آیا کفاره هم دارد یا خیر اگر بله چگونه باید ادا کنم در ضمن من اگر الان با این معلومات بودم حتما می رفتم و از اهلش سوال می کردم و دقیقا الان یادم نیست که آن موقع این فکر که باید از یک روحانی سوال کنم در ذهنم بوده است یا خیر؟
در صورتي كه يقين داريد، بعضي ديگر از علامات بلوغ قبل از سن 15 سالگي حاصل شده و نماز و روزه را تا آن سن بجا نياورده ايد، بايد قضا كنيد اما كفاره ندارد.
خون حیض قبل از رسیدن به 9 سالگی
اگر دختری قبل از سن نه‌سالگی خون حیض ببیند آیا عادت ماهیانه به‌حساب می‌آید؟
آنچه قبل از نه‌سالگی دیده می‌شود عادت ماهانه محسوب نمی‌شود، هرچند داراى همان صفات بوده باشد، بنابراین نشانه بلوغ نیست.
تفاوت فتوا و حکم
تفاوت بین فتوا و حکم از کجا سرچشمه می‌گیرد که فتوا فقط بر مقلدین لازم العمل است اما حکم بر جمیع افراد؟ اگر دو فقیه احکام مختلف دهند چه وضعى پیش می‌آید؟ اصلاً فقیهى که حاکمیت عامه ندارد آیا حکمش بر امّت نافذ است؟
فتوا آن است که چیزی را از ادله شرعیه درباره تکالیف استفاده کنند و حکم حاکم آن است که بعضی از مصادیق مهم را تشخیص دهد و مردم را بر آن مصداق الزام نماید مانند حکم به تحریم تنباکو از سوی مرحوم میرزای شیرازی. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید به کتاب «انوار الفقاهه» ما مراجعه نمایید.
تکلیف در صورت تعارض قانون با فتوا
در مواردی که قانون با فتوای مرجع متفاوت باشد کدام مقدم است (مانند جایی که قانون ارث زوجه را از زمین نیز می‌پردازد)؟
به فتوای ما باید هر فرد تابع مرجع خود باشد و اگر مرجع امری را اجازه نمی‌دهد یا گرفتن وجهی را جایز نمی‌داند هرچند قانونی باشد اقدام نکند.
نافذ بودن حکم حاکم در مسائل شعائر حسینی
آيا حكم حاكم شرع در مسائل عزادارى و شعائر حسينى نافذ است، يا هر كس مطابق فتواى مرجع تقليد خود عمل مى‌كند؟
حكم حاكم شرع در هر مسئله‌ای نافذ است؛ چه در مورد شعائر حسينى يا ديگر مسائل؛ ولى توجّه داشته باشيد كه بين حكم و فتوا تفاوت وجود دارد. در فتوا، هر كس مطابق نظرات مرجع خويش عمل مى‌كند، ولى در حكم تفاوتى بين مقلّد و غير مقلّد نيست.
محدوده حجیت قول یا فتوا مجتهد
آیا باید به تمام دستورات مرجع تقلید بدون چون‌وچرا عمل کرد، مثلاً اگر مرجع تقلید هم مانند امام معصوم که به شخصی فرمودند که برود داخل تنور پر از آتش، چنین دستوری دهد آیا عمل به آن صحیح است؟ این مثال فقط برای روشن‌تر شدن موضوع بیان‌شده است؟
مرجع تقلید چنین دستوری نمی‌دهد، البته قول و فتوای او برای مقلد حجت است و باید عمل نماید. و آنچه می‌گوید باید مستند به قرآن و روایات معصومین یا اصول و قواعد عملیّه باشد.
زمان شروع مرجعیت
مرجعیت در اسلام از چه زمانی شروع‌شده است؟
مرجعیت به‌عنوان نیابت خاصه یا اجازه خصوصی از طرف پیامبر (ص) یا امام (ع) از زمان خود پیامبر (ص) و ائمه (ع) شروع‌شده است و به‌عنوان نیابت عامه (اجازه عمومی) از زمان غیبت امام زمان (عج) شروع‌شده است.
عمل به رأی اکثریت در مسائل مورد اختلاف
در رساله‌های عملیّه نوشته‌شده است که از باید مجتهد اعلم تقلید کرد، ازآنجایی‌که تشخیص و تعیین فرد اعلم در میان مجتهدین براى اهل علم و خبره مشکل و براى عوام محال و ممتنع است، آیا می‌توان در مسائل مورد اختلاف به‌جاى تقلید از یک شخص معیّن، رأی اکثریت را ملاک عمل قرار داد؟
رأی اکثریت کافى نیست، اگر اعلم ثابت است باید در مسائل اختلافى از او تقلید کرد و اگر ثابت نیست مردم مخیّر هستند.
اعتبار روایت للمصیب اجران و للخاطئ اجر واحد
در مورد حکم و فتوا، آیا این مطلب که «للمصیب اجران و للخاطئ اجر واحد» سند صحیحی در روایات دارد؟
آری، این روایت معروف است و مطابق حکم عقل نیز می‌باشد.
