مؤونه محسوب نشدن دخانیات تهیهشده
آیا آنچه صرف خرید انواع دخانیات میگردد جزو مؤونه حساب میگردد؟
جزو مؤونه حساب نمیشود.
جزو مؤونه حساب نمیشود.
اگر چیزی از آن اضافه بیاید بنا بر احتیاط واجب خمس دارد امّا با توجه به وضع خانوادههای شهید نیمی از خمس را میبخشیم.
هرگاه براى استخراج گنج، مخارجى كرده، مقدار آن را كم میکند و خمس بقيّه را میدهد.
گچ و آهك و گل سرخ و مانند آن اگر به آنها معدن گفته شود بايد خمس آن را بدهد، همچنين انواع سنگها.
هرگاه درآمد آن اضافه بیاید خمس دارد.
واجب است خمس چيزى را كه از معادن طلا، نقره، سرب، آهن، مس، زغالسنگ، نفت، گوگرد، فيروزه، نمك و معدنهای ديگر و انواع فلزات به دست مىآورند بدهند و احتياط واجب آن است كه نصاب معيّنى در آن نيست، يعنى آنچه را از معدن استخراج مىكنند كم باشد یا زياد خمس دارد.
اگر دو يا چند نفر گنجى پيدا كنند همه در آن شریکاند و طبق قراردادى كه دارند عمل مىكنند و سهم هر يك به حدّ نصاب برسد خمس دارد.
اگر حكومت اسلامى معدنى را استخراج كند خمس به آن تعلّق نمیگیرد.
مخارج و هزينه استخراج معدن و تصفيه آن (درصورتیکه احتياج به تصفيه دارد) و همچنين اجارهای را كه جهت معدن میپردازد از آن كم میشود و باقيمانده خمس دارد، ولى مخارج سال از درآمد معدن كسر نمیشود.
معدن، خواه روى زمين باشد يا زیرزمین، در زمين ملكى باشد يا درجایی كه مالك ندارد، استخراجکننده آن مسلمان باشد يا غیرمسلمان، بالغ باشد يا غير بالغ، در تمام اين صورتها بايد خمس آن پرداخته شود و درصورتیکه كودك باشد، ولی او میپردازد.
هرگاه كسى حيوانى را بخرد و در شكم آن مالى پيدا شود، چنانچه احتمال دهد مال فروشنده است بنا بر احتياط واجب بايد به او خبر دهد و اگر معلوم شود مال او نيست بايد به ترتيب از صاحبان قبلى سؤال كند، چنانچه معلوم شود مال هیچیک از آنان نيست مال خود او میشود و احتياط مستحب آن است كه خمس آن را شبيه خمس معدن بدهد خواه بهاندازه نصاب باشد يا نه.
1- معدن، خواه در تملّک اشخاص باشد یا تملّک دولت و واگذارى خواه بهصورت تملّک باشد یا بهرهبرداری، داراى حریم است.2- مراد از حریم معدن، آن مقدار فضا و محلی است که در عرف و عادت معدنچیان، براى استخراج و بارگیرى و سایر احتیاجات متعارف، موردنیاز است.هرگاه در قانون حکومت اسلامى حدّى براى آن معدن در نظر گرفتهشده است، بر طبق آن عمل میشود و اگر در قانون تبیین نشده، باید با مشاوره چند نفر از معدنچیان باسابقه و متدین، حدّ و حدود آن تعیین گردد و مطابق آن عمل شود. البتّه حریم معدن، نسبت به بهرهبرداریهای ممکن در حال و آینده نزدیک، در نظر گرفته میشود و آینده دور معیار نیست.3- واگذارى این حریم به دیگران درصورتیکه از طرف مسئولان بخش معدن و مطابق مقررات باشد، اشکالى ندارد، در غیر این صورت جایز نیست.4- بهرهبرداران از معدن در نحوه بهرهبرداری و انفجارات خود، باید طورى عمل کنند که مزاحمت و ضرر و زیانى براى همسایگان حاصل نشود.