اگر از درآمد کسبوکار آذوقهای براى مصرف سالش خريده، اگر چيزى در آخر سال از آن زياد بماند، چنانچه مقدار باقیمانده، ارزش مالی داشته باشد (این مقدار را در بازار میخرند) و سال خمسی بر آن بگذرد خمس دارد. در غیر این صورت، پرداخت خمس آن واجب نیست اما احتیاط آن است که خمس آن را نیز بدهد.
یارانهها در حکم هدیه هستند و اگر سال خمسى بر آن بگذرد، بنا بر احتياط واجب خمس دارد، ولی با توجه به هزینههای بالای زندگی قشرهای ضعیف و متوسط و برای رعایت حال افراد خمس آن را میبخشیم.
چنانچه لباس و چیزهایی باشد که مخصوص کودکان است تعلق به نوزاد دارد خمس ندارد (ولی اگر تا زمان تکلیف نوزاد باقی بماند و بعد از بلوغ تا یک سال مصرف نشود بنا بر احتیاط واجب خمس دارد) و اگر هدیه بهصورت پول و مانند آن باشد متعلق به پدر است و در این صورت باقیمانده آن در سر سال خمسی بنا بر احتیاط واجب خمس دارد.
پس از وصول و گذشت سال خمسی خمس دارد ولی کسانی که در مشقت هستند، خمسشان را میبخشیم.
لوازمآرایشی در حدّ معقول جزء مؤونه است و هرگاه چیزى از آن در آخر سال اضافه بیاید خمس دارد؛ و این در صورتى است که باقیمانده واقعاً قیمت داشته باشد.
درصورتیکه واقعاً واگذار نکرده است خمس بر عهدهی مرد است.
چنانچه زمانی که هدیه گرفت باردار نبود حکم درآمد را دارد.
هرگاه قبل از گذشتن سال خمسی وقف کند خمس ندارد. البته چنانچه آن ملك درآمدى داشته باشد و از مخارج سال آنها زياد بيايد بايد خمس آن را بدهند.
چنانچه واقعاً ببخشد و اين مقدار بخشش در شأن او باشد خمس به او تعلّق نمىگيرد؛ ولى از فضيلتى محروم شده است. البته اگر براي فرار از خمس باشد اشكال دارد و خمس ساقط نمىشود (بنا بر احتياط واجب).
اگر به اسم ایشان و برای ایشان منظور کردهاید و آن را به او بخشیدهاید خمس آن بر شما واجب نیست.
عدم نیاز و جایگزین شدن سبب تعلق خمس به آن می شود.
