درصورتیکه این کار براى معالجه اجتنابناپذیر باشد و از مریض یا اولیاى او اجازه گرفته باشد، ضامن نیست. در غیر این صورت ضامن است.
هرگاه کار او موجب نقصى براى آن بچه نشده، ضامن نیست; ولى بدون اجازه نباید چنین کارى کند.
اگر پزشک اثر زیانبخش دارو را اعلام کند مسئولیتی در برابر عارضه ندارد و اگر اعلام نکند، مسئول است. ولى درهرصورت پزشک باید مقاومت کرده و داروى مضر را به بیمار معرفی نکند.
درصورتیکه در مسئله زایمان خلافى از عامل (دکتر زایمان) سر نزده، ضامن نیست.
در فرض سؤال پزشک ضامن خون نیست، ولى گناه بزرگى مرتکب شده و قابلتعقیب است.
پزشک موظّف است از زنانى که در معرض باردارى هستند سؤال کند؛ و اگر بدون تحقیق داروى مضری بدهد مسئول است.
درصورتیکه آن دارو منحصربهفرد نباشد و بیمار جنبه اورژانسى نداشته باشد، استعمال آن دارو روى انسان جایز نیست و در صورت استفاده آن ضمان آور میباشد امّا اگر دارو منحصربهفرد است و استعمال آن ضرورى به نظر میرسد و احتمال نجات بیشتر از احتمال خطر است، باید آن را در مورد بیمار به کاربرد؛ و ضمان آور نمیباشد
اگر پزشک اثر زیانبخش دارو را اعلام کند مسئولیتی در برابر عارضه ندارد و اگر اعلام نکند، مسئول است. ولى درهرصورت پزشک باید مقاومت کرده و داروى مضر را به بیمار معرفی نکند.
طبیب در هر دو صورت ضامن است و اگر دسترسى به حاکم شرع باشد، باید اذن بگیرد و اگر دسترسى به شخص خاصی نیست ما اذن میدهیم که اطبا اقدام کنند و ضامن نیستند.
در صورت تشخیص نادرست، طبیب ضامن است، مگر اینکه قبلاً بهطور خصوصى یا بهطور عام نسبت به خسارتها اعلام برائت کرده باشد؛ و در صورت سهلانگاری در تشخیص، طبیب بههرحال ضامن است، چون کوتاهى کرده است.
اگر راه تشخیص باردارى منحصر به سؤال از بیمار است، در فرض مسئله مسئولیتی ندارد.
این مسئله دو حالت دارد: حالت اوّل این است که عرف پزشکان، پزشک را در برابر فرانگرفتن معلومات جدید مقصّر میشناسند، در این صورت ضامن است. حالت دوم آن است که فراگرفتن آن مسائل را وظیفه طبیب نمیدانند، بلکه جزء تکامل علم محسوب میشود، در این صورت مسئول نیست.
