هرگاه روزهدار دروغى به خدا و پيغمبر اكرم صلیالله عليه و آله و جانشينان معصوم او علیهمالسلام نسبت دهد خواه با گفتن باشد، يا نوشتن، يا اشاره و مانند آن، بنا بر احتياط واجب روزهاش باطل میشود، هرچند بلافاصله توبه كند. دروغ بستن به ساير انبيا و فاطمه زهرا عليها السلام نيز همين حكم را دارد.
هرگاه بخواهد خبرى را نقل كند كه از راست يا دروغ بودن آن اطّلاعى ندارد، بايد از كسى كه آن خبر را گفته، يا از كتابى كه در آن نوشتهشده نقل نمايد، مثلاً بگويد: فلان راوى چنين میگوید و يا در فلان كتاب چنان نوشتهشده است كه پيامبر صلیالله عليه و آله فرمود ...
اگر در نقل احكام شرعيّه عمداً دروغ گويد، مثلاً واجبى را غير واجب و حرامى را حلال ذكر كند، اگر منظورش نسبت دادن آن حكم به خدا يا پيغمبر صلیالله عليه و آله باشد، روزهاش بنا بر احتیاط واجب باطل است و اگر قصدش نسبت دادن فتوا به مجتهد است كار حرامى كرده، امّا روزهاش باطل نمیشود و كسى كه بدون اطّلاع، حكم مشكوكى را نقل میکند، نيز همين حكم را دارد.
اگر چيزى را به اعتقاد اينكه راست است از قول خدا يا پيغمبر صلیالله عليه و آله نقل كند و بعد بفهمد دروغ بوده روزهاش صحيح است، ولى بهعکس اگر چيزى را دروغ میدانست و به خدا و پيغمبر نسبت داد و بعداً معلوم شد صحيح بوده، روزهاش بنا بر احتیاط واجب باطل است.
روزه باطل نمیشود ولی کار خوبی نیست.
اگر دروغى را كه ديگرى ساخته عمداً به خدا و پيغمبر نسبت دهد روزهاش بنا بر احتیاط واجب باطل است.
هرگاه قرآن را عمداً غلط بخواند و آن را بهعنوان کلام خدا به خدا نسبت دهد روزه او باطل میشود، بنا بر احتیاط واجب.
اگر از شخص روزهدار سؤال كنند كه آيا پيغمبر اكرم صلیالله عليه و آله چنين مطلبى را فرموده و او عمداً بگويد: آرى، درحالیکه پيغمبر صلیالله عليه و آله نگفته باشد، يا بگويد: نه درحالیکه پيغمبر صلیالله عليه و آله گفته باشد، روزهاش بنا بر احتیاط واجب باطل است.
با توجه به اینکه در این زمینه تعمدی نداشته است برای روزه ضرری ندارد.
حدیث مزبور از احادیث مشهوره است، البتّه اجمال آن بهطور متواتر در کتب شیعه و اهل سنّت نقلشده است؛ ولى مفصّل و مشهور آن تنها در بعضى از کتب شیعه آمده است و مرحوم «شیخ عبدالله بحرانى» در کتاب «عوالم» آن را با سند خود، از جابر بن عبدالله انصارى، از حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام) نقل کرده است؛ و چون بعضى از رجال این سند در میان بزرگان موردگفتگو است بهتر این است که بهقصد رجاء خوانده شود و در این صورت روزه باطل نمیشود.
روزهاش باطل نیست ولی از این کار باید پرهیز کرد.
