روش جبران حق الناس غیرمالی
برای جبران حق الناس غیر مالی مانند غیبت، تهمت و ... چه باید کرد؟
در صورت امکان از صاحبان حق حلالیّت بطلبید و اگر این کار ممکن نیست برای آنها کار خیر کنید تا آنها از شما راضی شوند.
جبران دروغ
اگر به کسي دروغ بگوييم آيا واجب است بعدا راستش را به او بگوييم؟
چنانچه آن دروغ منشأ ضرر و زیانی شود باید راست بگوید.
طلب حلالیت شنونده غیبت
آیا کسی که غیبت را می شنود حق الناس بر عهده اوست و لازم است حلالیت بطلبد؟
بر مستمع طلب حلالیت لازم نیست ولی احتیاط مستحب است.
ترساندن سهوی دیگران
گاهی انسان کسی را ناخود آگاه اذیت می نماید مثلا با ماشین به هنگام حرکت ممکن است پیرمردی را سهوا بترساند در این گونه موارد آیا انسان مرتکب گناه شده است؟ و نیاز به طلب حلالیت دارد؟
در صورتی که عمدا نباشد مرتکب حرام نشده ولی سزاوار است در این گونه موارد عذر خواهی شود.
جبران خسارت معنوی
آیا برای ایراد خسارت به منافع معنوی مانند زیبایی، آبرو، آرامش روحی و مواردی مانند آن طریق جبران خسارت در اسلام پیش‌بینی شده است؟
ظاهراً ادله‌ی شرع این است که باید برای جبران آن دیه بدهد ولی اگر مجنی علیه مجبور شود هزینه‌هایی برای رفع نقایص ظاهری متحمل شود که در عرف آن را ضروری بداند و این هزینه‌ها از دیه زیادتر باشد می‌تواند مقدار اضافی را نیز از جانی بگیرد. اضافه بر این اگر نقص زیبایی شدید باشد احتیاط دادن ارش است و در مورد جبران خسارت سایر موارد در صورت امکان از صاحبان حق حلالیت بطلبید و اگر این کار ممکن نیست برای آنها کار خیر کنید تا آنها از شما راضی شوند.
اذیت کردن از روی محبت
آیا اذیت کردن کودکان (بستگان) از روی محبت، حق الناس بر گردن انسان می افتد؟ اگر حق الناس است چگونه باید آنرا ادا کند؟
در صورتیکه بدن مجروح شود یا کبودی و سرخی و مانند آن بر بدن بماند دیه دارد.
طلب بخشش میت از عموم هنگام دفن
هنگامى که کسى از دنیا مى رود، بستگان میّت به افرادى که در مراسم جمع شده اند، مى گویند اگر کسى حقّى بر گردن میّت دارد، معاف بدارد، و او را ببخشد و همه حضّار در جواب بگویند بخشیدیم آیا ذمّه میّت ساقط مى شود؟
هرگاه صاحب حقّ از صمیم دل گذشت کند، ذمّه میّت برى مى شود; ولى اگر بستگان میّت مى دانند که صاحب حقّ در اثر حیا یا اجبار چنین گفته، باید رضایت او را تحصیل کنند
تهمت زدن به کفار
تهمت زدن به کفار اعم از حربی و غیر حربی چه حکمی دارد و آیا حلالیت گرفتن لازم است؟
تهمت زدن به هیچکس جایز نیست و اگر کافر حربی نباشد باید از او حلیت بگیرد.
عدم لزوم اطلاع دادن زن به شوهر در موارد جبران اشتباه
زني که بدون اجازه ي شوهرش بيرون مي رفت والان توبه کرده بايد به شوهرش بگويد؟
گفتن لازم نیست ولی با اعمال نیک آینده جبران کند.
