كسى كه حج بر او مستقرشده، يعنى سال اوّل با داشتن استطاعت از تمام جهات به حج نرفته، اگر بعداً بهواسطه بيمارى، يا پيرى، قدرت رفتن را از دست بدهد، يا براى او بسيار مشقّت داشته باشد، واجب است نايب بگيرد، مشروط بر اینکه اميد خوب شدن و قدرت پيدا كردن در آينده را نداشته باشد.
از طرف كسى كه زنده است (بالغ، كودك و ديوانهاى كه حج بر او مستقر نشده) فقط براى حج مستحبی مىتوان اجير كرد، مگر نسبت به كسانى كه حج بر آنها واجب شده و براثر كوتاهى آن را بجا نياوردهاند و اكنون به خاطر بيمارى يا پيرى، ناتوانى و جنون قادر بر حج نيستند، در اين صورت واجب است نايب بگيرند؛ امّا اگر زمانى استطاعت مالى پیداکرده كه استطاعت جسمى نداشته و يا راه براى او باز نبوده، حج بر وى واجب نيست و گرفتن نايب نيز واجب نمىباشد؛ نه در حيات، نه بعد از مرگ او. ولى احتياط مستحب اين است كه در زمان حیات اجير بگيرد.
اگر شخصى از سالهای قبل مستطيع بوده و فعلاً به خاطر كسالتى كه دارد، مسافرت با هواپيما، برايش ميسّر نيست و غير از هواپيما وسيله ديگرى برايش فراهم نمىشود، درصورتیکه اميد بهبودى نداشته باشد بايد نايب بگيرد.
احتياط واجب آن است كه در اولین فرصت اين كار را انجام دهد.
اگر اميد به بهبودى او نباشد، گرفتن نايب با اجازه ولی او مانعى ندارد.
مىتواند نيابت كند، ولى اگر وظيفه او عدول به حج اِفراد شد، احتياط آن است كه منوبعنه به آن حج اكتفا نكند، مگر اینکه از عذرهايى باشد كه در حج احیاناً پيش مىآيد.
