مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

بعد از انجام‌ اعمال سه‌گانه «منى» واجب است براى انجام باقی‌مانده اعمال حج به مکه بازگردد و اعمال مکه را، كه پنج چيز است، انجام دهد و آن‌ها عبارت‌اند از: 1. «طواف حج» كه آن را «طواف زيارت» نيز مى‌نامند. 2. «نماز طواف حج».3. «سعى بين صفا و مروه».4. «طواف نساء». 5. «نماز طواف نساء».اين پنج واجب را به همان کیفیت كه در عمره تمتّع بیان‌شده بدون هيچ تفاوت بجا مى‌آورد، مگر در نيّت كه اينجا بايد به نيّت طواف حج و نماز و سعى آن باشد، سپس به نيّت طواف نساء و نماز آن.

در فرض سؤال اعاده لازم است و حکم معذور را ندارد.‌

خوف حاصل از مجرّد احتمال عقلایى کفایت می‌کند.

اشکالی ندارد و می تواند طواف نساء و نماز آن را بعد از پاکی انجام دهد.‌

با انجام اعمال سه‌گانه منى و اعمال پنج‌گانه مکه، آنچه در احرام براى حاجى حرام بود در سه مرحله حلال مى‌شود:1. بعد از تراشيدن يا كوتاه كردن موى سر، تمام محرمات احرام، جز بوى خوش و همسر، حلال مى‌شود.2. پس از طواف زيارت و نماز طواف و سعى صفا و مروه، بوى خوش نيز حلال مى‌شود.3. بعد از طواف نساء و نماز آن، همسر نيز بر او حلال مى‌شود.

طواف از اركان حج است و كسى كه «طواف حج» را تا آخر ذی‌الحجه ترك كند، اگر از روى عمد باشد حج او باطل است و بايد سال ديگر اعاده كند و اگر از روى جهل و ناآگاهى باشد، نيز حج او باطل است (خواه جاهل مقصّر باشد، يا غير مقصّر) و علاوه بر اعاده حج، احتياط آن است كه شترى هم قربانى كند و اگر از روى سهو و فراموشى بوده، طواف را قضا مى‌نمايد و حج او صحيح است و چنانچه بعد از مراجعت از حج، يا بيرون رفتن از مکه متوجّه شود و بازگشت براى او مشقّت داشته باشد، كسى را نايب مى‌گيرد كه براى او طواف كند و مستحب است سعى را نيز بعدازآن اعاده كند و يك گوسفند در منى قربانى نمايد و اگر ممكن نشد در وطن خود قربانى كند و در اين مدّت چيزى بر او حرام نيست.

بايد همه را قبلاً انجام دهند.

جایز است ولی باید قبلا برای انجام قربانی وکیل بگیرند و بعد از انجام اعمال مکه برگشته و اعمال منی و بیتوته را انجام دهند.‌

اعمال مکه را بايد بعد از اعمال منى (رمى جمره عقبه، قربانى و تقصير) بجا آورد؛ ولى چند گروه مى‌توانند قبل از رفتن به عرفات آن‌ها را بجا آورند: 1. زن‌هایی كه ترس دارند هنگام بازگشت از منى گرفتار عادت ماهانه، يا وضع حمل گردند و نتوانند در مکه بمانند تا پاك شوند و اعمال خود را بجا آورند.2. بيمارانى كه نتوانند در ازدحام جمعیت طواف و سعى را بجا آورند.3. پيرمردان يا پيرزنانى كه از انجام‌ اين اعمال هنگام بازگشت از منى به خاطر زيادى جمعیت عاجز باشند، يا خوف خطر يا ضرر داشته باشند.4. تمام كسانى كه مى‌دانند بعد از مراجعت به علّتى قادر به انجام اين اعمال نيستند و يا فوق‌العاده به‌زحمت مى‌افتند (و فرقى ميان طواف نساء و طواف حج در اين مسئله نيست).

چنانچه اعمال روز عید (رمى جمره، قربانى، تقصیر) را بجا آورده و اعمال مکه را انجام نداده، در صورت امکان خودش به مکه برود و آن اعمال را بجا آورد و اگر ممکن نیست، نایب بگیرد و در فرض سؤال که صورت اضطرار است کفّاره‌ای به سبب عدم بیتوته در منى لازم نیست و نسبت به عدم انجام رمى جمرات، در سال بعد قضا کند و اگر خودش نمی‌تواند برود، نایب بگیرد.

لازم است همه را باهم انجام دهد.

كسانى كه به خاطر عذرى (مانند پيرى، ترس از عادت ماهانه، بيمارى و مانند آن) طواف زيارت و نساء را قبل از وقوف به عرفات انجام داده‌اند، بوى خوش و همسر بر آن‌ها حلال نمى‌شود، بلكه تمام محرمات احرام بعد از حلق يا تقصير بر چنين افرادى حلال مى‌گردد.