تيمم با گرد و غبار مسأله 639ـ هرگاه چيزهايى که در مسأله سابق گفتيم پيدا نشود، بايد برگرد و غبارى که روى لباس و مانند آن است تيمّم کند و چنانچه غبار پيدا نشود بايد بر گِل تيمّم کند و اگر گل هم پيدا نشود احتياط واجب آن است که نماز را بدون تيمّم بخواند و بعداً قضاى آن را نيز به جا آورد و چنين کسى را «فاقد الطّهورين» نامند. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
وضو يا غسل با برف و يخ مسأله 640ـ کسى که آب ندارد اگر برف يا يخ داشته باشد چنانچه ممکن است بايد آن را آب کند و با آن وضو يا غسل به جا آورد. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
مخلوط شدن کاه با خاک و ريگ مسأله 641ـ اگر کاه يا اشياء ديگرى با خاک و ريگ مخلوط شود تيمّم بر آن جايز نيست، ولى اگر آنقدر کم باشد که در خاک يا ريگ از بين رفته حساب شود تيمّم بر آن مانعى ندارد. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
خريد خاک براى تيمم مسأله 642ـ هرگاه خاک و مانند آن براى تيمّم ندارد امّا مى تواند خريدارى کند واجب است اقدام نمايد. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
تيمم بر ديوار گلى مسأله 643ـ تيمّم بر ديوار گلى صحيح است و احتياط مستحب آن است که با وجود زمين يا خاک خشک بر زمين يا خاک نمناک تيمّم نکند. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
غصبى نبودن خاک تيمم مسأله 644ـ چيزى که بر آن تيمّم مى کند بنابر احتياط واجب بايد غصبى نباشد، امّا اگر نداند غصبى است و يا فراموش کرده باشد تيمّم او صحيح است، مگر آن که خودش آن را غصب کرده باشد. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
شخص زندانى در جاى غصبى مسأله 645ـ کسى که در جاى غصبى زندانى است مى تواند بر خاک يا سنگ آن تيمّم نمايد و نمازبخواند. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
چيزي که بر آن تيمم مي شود داراي گرد باشد مسأله 646ـ بهتر است تا آنجا كه امكان دارد چيزى كه بر آن تيمّم مى كند گردى داشته باشد كه بر دست بماند و بعد از زدن دست بر آن، مستحبّ است دست را بتكاند كه گرد و خاك اضافى آن بريزد. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
حکم تيمم بر زمينهاى آلوده، گود و شوره زار مسأله 647ـ بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، کنار جاده ها و زمين شوره زار در صورتى که نمک روى آن نگرفته باشد خوددارى کند و اگر نمک روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است که بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا کند. دستهها: چیزهایی که تیمم بر آن صحیح است
طريقه تيمم کردن مسأله 648ـ براى تيمّم بايد اوّل نيّت کند، بعد تمام دو کف دست را باهم بر چيزى که تيمّم بر آن صحيح است بزند، سپس هردو دست را بنابر احتياط واجب به تمام پيشانى و دوطرف آن از جايى که موى سر مى رويد تا ابروها و بالاى بينى بکشد و احتياط واجب آن است که روى ابروها را نيز مسح کند، سپس کف دست چپ را بر تمام پشت دست راست مى کشد و بعد از آن، کف دست راست را بر تمام پشت دست چپ. دستهها: طریقه تیمم کردن
تفاوت تيمم بدل از غسل و وضو مسأله 649ـ تيمّم بدل از وضو و بدل از غسل فرقى باهم ندارند، ولى احتياط مستحب آن است که در تيمّم بدل از غسل، بعد از مسح صورت و دست ها، یکبار دیگر دستها را بر زمین بزند و مجددا با آن پشت دست راست و سپس پشت دست چپ را مسح کند. دستهها: طریقه تیمم کردن
مسح پيشانى و پشت دستها مسأله 650ـ تمام پيشانى و پشت دستها را بايد مسح کند و اگر مختصرى از آن را مسح نکند تيمّم باطل است، خواه عمداً باشد يا از روى فراموشى، ولى دقّت زياد هم لازم نيست، همين اندازه که بگويند تمام پيشانى و پشت دستها مسح شده کافى است. دستهها: طریقه تیمم کردن