هرگاه از روى جهل يا فراموشى در ميقات محرم نشود، هنگامی‌که يادش آمد اگر بيرون حرم است، بايد از همان‌جا احرام ببندد و اگر وارد حرم شده به بيرون حرم (مثلاً تنعيم) برود و احرام ببندد و اگر نمى‌تواند از حرم بيرون برود، از همان‌جا كه هست احرام مى‌بندد.
هرگاه فراموش کند مسافر است، يا فراموش كند كه روزه مسافر باطل است و در اين حال روزه بگيرد، بنا بر احتياط واجب بايد روزه را قضا كند.
آنچه از قضاى روزه مانده، بعد از ماه رمضان بجا می‌آورد و اگر قضا را تا سال بعد نگرفته براى هر یک روز روزه یک مد طعام (یعنى معادل 750 گرم گندم) به فقیر بدهد.
احتياط واجب آن است كه كسى كه روزه واجب گرفته غسل ارتماسى نكند و سرخود را زیرآب فرونبرد و اگر در روزه واجب معيّن چنين كند بنا بر احتياط واجب هم روزه را بايد قضا كند و هم غسل را دوباره انجام دهد اما در روزه واجب غیر معین: در مواردی که روزه را می‌توان افطار کرد، روزه باطل می‌شود اما غسل صحیح است.
اگر قسمتى از سعى را در عمره تمتّع فراموش كند، سپس به گمان اینکه اعمال عمره تمام‌شده از احرام خارج شود و با همسرش نزديكى كند، واجب است برگردد و سعى را تمام كند و با توجه به اینکه به گمان خروج از احرام (و با فرض عدم یقین) مرتکب آن کارشده بنا بر احتياط يك گاو به‌عنوان كفّاره قربانى نمايد؛ بلكه عمره‌هاى ديگر نيز همين حكم را دارد (بنا بر احتياط واجب).
نخستين اعمال عمره و حج «احرام» است و هرگاه از روى جهل يا فراموشى احرام را ترك كند و بعد از تمام شدن اعمال متوجّه شود، اعمال او صحيح است؛ خواه در عمره تمتّع باشد، يا حج، يا عمره مفرده.
انجام محرمات احرام از روى جهل يا غفلت يا فراموشى موجب كفاره نمى‌شود و به حج و عمره ضرر نمى‌زند، مگر در صيد كه درهرصورت كفّاره دارد.
اگر یکی از ارکان نماز ترک شود نماز هردو باطل است مگر اینکه مأموم متوجه شود و نماز خود را به نیت فرادا به‌صورت صحیح ادامه بدهد.
هرگاه مرد عمداً، يا در حال اضطرار، كفش و جوراب بپوشد كفّاره ندارد، همچنين اگر از روى فراموشى يا جهل باشد؛ و احتياط مستحب آن است كه اگر مجبور به پوشيدن كفش و جوراب شود، قسمت روى پا را شكاف دهد.
آن مقدار که یقین دارد، واجب است و اضافه بر آن واجب نیست.
این‌گونه نيّت اشكال دارد؛ مگر اینکه اشتباه لفظى باشد و قصدش اين بوده عمره‌اى كه وظيفه اوست انجام دهد، ولى اسمش را از روى اشتباه حجةالاسلام گذاشته است. در اين صورت صحيح است و معمولاً همين‌گونه است.
كسى كه عمداً لباس دوخته بپوشد، كفّاره آن يك گوسفند است؛ امّا اگر از روى فراموشى يا جهل باشد چيزى بر او نيست.
