دادن گوشت و استخوان قربانی به حیوانات
گوشت قربانی یا استخوان آن را میتوانند به حیوان یا سگ بدهند؟
به مقدار کم که معمول است مانعی ندارد.
خمس حیوانات اهلی
آیا حیوانات اهلى چون گاو و گوسفند خمس دارند؟
چنانچه از شیر و پشم آنها و مانند آن براى مصارف شخصى استفاده میکنند خمس ندارد اگر تنها براى کود زراعت و خرد کردن خرمن است حکم سرمایه و ابزار کار دارد و همچنین اگر از آنها بهعنوان بهرهبرداری کسبى استفاده میکنند.
تلف شدن مال غصب شده
اگر مالی که غصب کرده از بین برود چه وظیفه ای دارد؟
هرگاه مالى را كه غصب كرده از بين برود در صورتى كه از چيزهايى باشد كه مثل و مانند آن معمولًا كمياب است مانند بسيارى از حيوانات و بسيارى از فرشهاى دست بافت، بايد قيمت آن را بدهد و اگر قيمت بازار آن فرق كرده باشد بايد قيمت روزى را كه تلف كرده بدهد و اگر از چيزهايى است مانند گندم وجو و بسيارى از فرشهاى ماشينى، انواع پارچه ها و ظرفهايى كه با كارخانه ها درست مى شود كه معمولًا مثل آن فراوان است، بايد مثل همان چيز را كه غصب كرده بدهد، ولى بايد خصوصيّاتش مثل همان مالى باشد كه از بين رفته است.
ضمان تلف شدن حیوانات همسایه براثر سمپاشی
شخصى زراعت میکند و مرغان خانگى روستا، تخم زراعت او را میچینند و با پایشان آن زراعت را خراب میکنند صاحب زراعت براى جلوگیرى از خراب شدن محصول و دانهها توسط مرغان، دانه را زهرآلود کرده و پاشیده و مرغان از آن دانهها خورده و مرده باشند و این در حالی بوده که صاحب زراعت صاحب مرغان را از سمپاشی دانهها باخبر کرده است حال آیا صاحب زراعت با این کار ضمان مرغهایی که براثر خوردن زراعت تلف میشوند میباشد؟
اگر راهى براى جلوگیرى جز این راه نباشد و به صاحبان مرغ اعلان کند مانعى ندارد و ضامن نیست.
حکم ممانعت از عبور حیوانات از معبر قدیمی
آيا انسان مىتواند راه عمومى حيوانات را، كه قدمت چندين ساله دارد، مسدود نمايد؟
اگر شارع عام بوده (نه جاده خصوصى) مزاحمت جايز نيست.
عدم تعلق خمس به ماهی و سایر حیوانات دریایی
آیا به ماهی و سایر حیوانات دریا خمس تعلق میگیرد؟
ماهى و حيوانات ديگرى را كه از دريا مىگيرند خمس ندارد، ولى جزء درآمد كسب حساب میشود كه اگر در آخر سال چيزى از آن يا قيمت آن اضافه بماند خمس دارد.
شرط اختصاصی زکات حیوانات
آیا در وجوب زکات حیوانات علاوه بر شرایط عمومی زکات، شرط خاص دیگری لازم میباشد؟
در زكات گوسفند و گاو و شتر علاوه بر شرايط عامه وجوب زکات، لازم است كه اين حيوانات بيكار باشد؛ اگر در تمام طول سال روزهاى پراکندهای کارکرده، بهطوریکه حيوان كارگر محسوب نشود زكات آن واجب است.
عدم تفاوت وجوب زکات در حیوانات همجنس
حیواناتی که از یک جنس هستند ولی نامهای متفاوتی دارد برای محاسبه زکات چه باید کرد؟
بز و ميش و شيشك در زكات باهم فرق ندارد و همچنين انواع شتر، گاو و گاوميش نيز يك جنس حساب میشود.
لزوم سالم بودن حیوان پرداختی برای زکات
اگر حیوانات متعلّق زکات سالم باشند، آیا میتوان حیوان مریض را بهعنوان زکات پرداخت نمود؟
اگر همه گوسفندان و گاو و شترها سالم و بیعیب و جوان باشد نمیتواند زکات آنها را از مریض یا معیوب و پیر بدهد، بلکه اگر بعضى سالم و بعضى مریض، دستهای معیوب و دستهای بیعیب، مقدارى پیر و مقدارى جوان باشد، احتیاط واجب آن است که براى زکات، سالم و بیعیب و جوان را انتخاب کند، ولى اگر همه آنها مریض یا معیوب یا پیر باشند میتواند زکات را از خود آنها بدهد.
جواز پرداخت زکات حیوانات از مال دیگر
آیا میتوان زکات حیوانات را از مال دیگری مثلاً حیوان دیگر یا پول پرداخت نمود؟
لازم نيست زكات را از خود گوسفندان بدهد، بلكه اگر گوسفند ديگرى بدهد جايز است و همچنين میتواند بهجای گوسفند و گاو و شتر پول آنها را بدهد، مگر آنكه دادن خود حيوان براى مستحق مفيدتر باشد در اين صورت احتياط واجب آن است كه خود آن را بدهد.