مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

گرفتن سود از بانك ‏هاى خارجى و غيرمسلمان اشكال ندارد، ولى از بانك هاى مسلمان، در صورتیکه طبق عقود شرعیه نباشد حرام است.

سپرده‏ هاى كوتاه‏ مدّت و درازمدّت مردم، نزد بانكها و سودى كه بانك به آن مى ‏دهد، در صورتى حلال است كه طبق موازين شرعى و از طريق قراردادها و عقود اسلامى (از قبيل مضاربه و شركت و امثال آن) باشد و دهنده پول يقين داشته باشد يا احتمال قابل ملاحظه دهد كه بانك بعنوان وكالت از طرف مشترى اين قراردادها را به صورت شرعى انجام مى‏دهد، امّا اگر يقين دارد كه اين امور جنبه ظاهرى و صورى دارد و فقط روى كاغذ است، آن سود حرام است.

پول هايى را كه مردم به عنوان حساب جارى به بانك‏ها مى‏سپارند صورت قرض‏الحسنه به بانك دارد كه هر وقت بخواهند، مى‏توانند آن را بگيرند و اگر سودى در مقابل آن قرار دهند حرام است و قرض هم باطل است و بانك نمى‏تواند در آن تصرّف كند. البته در صورتی که سپرده گذار بدون قصد دریافت سود در آن بانک پولی گذاشته باشد و بانک با میل و رضای خود سودی به او بدهد شرعا اشکالی ندارد.

هرگاه بانك اسلامى نباشد اشكالى ندارد و اگر بانك اسلامى باشد و تورّم بقدرى شديد باشد كه در معاملات مدّت دار روزمرّه مردم نيز محاسبه مى شود گرفتن مقدار تورّم اشكالى ندارد.

با توجه به اینکه این کار به معنای فروختن طلا به مبلغ مزبور است اشکالی ندارد.

چنانچه شرايط شرعيّه بالا در آن رعايت شود و تنها صورت کاغذبازی نداشته باشد صحيح است و سود حاصل از آن مشروع می‌باشد.

با توجّه به این‌که سپرده‏ها به‌عنوان مضاربه‏ گذارده می‌شود، سود مضاربه‏ اشكالى ندارد.

سود مذکور تعلق به خود او دارد ولی به مقداری که از وقت اداره یا وسایل آن صرف کرده مدیون است.

باید در صورت امکان از طریق پست یا بانک یا شخص ثالث معادل آن سرمایه و سودهایی که از آن بدست آمده را به صاحبان آن برگرداند و اگر صاحبان آن را نمی شناسد و یا دسترسی به آنها ندارد به نیابت از آنها به فقرا صدقه بدهد.

با توجّه به اينكه قراردادى بين مردم و سازمان حج در مورد سود منعقد نشده و آن‌ها با ميل خود آن را می‌پردازند اشكالى ندارد؛ و هرگاه سود را جزء هزينه حج به‌حساب آورند، خمس نيز به آن تعلّق نمی‌گیرد.

اگر اصل وجه نذر بوده سود آن هم متعلق به نذر است.‌

مشارکت ابدان محسوب نمی شود و سود و زیان بر اساس قرارداد و یا مقدار کاری که هر کدام انجام می دهند تقسیم می شود.‌