مصالحه با جانی در مجازات جنایت عمد
آيا ميتوان در جنایات عمدی براي قسمتي از جنايت طلب قصاص کرده و نسبت به بخش ديگر مصالحه کند؟
در جنایت عمدی دیه نیست فقط قصاص است مگر با توافق طرفین، و در این جا اگر توافق بشود مانعی ندارد.
مصالحه به کمتر از دیه توسط ولی صغیر
چنانچه ولىّ قهرى بخواهد صبر کند تا ولىّ دم صغیر بالغ شده و خود تصمیم بگیرد، مصالح مهم از وى تفویت مى شود (مثل این که قاتل پیرمردى 80 ساله و ولى دم پسر 2 ساله اى باشد که اگر بخواهند صبر کنند تا وى بالغ گردد به احتمال زیاد قاتل مى میرد، و حقّ ولى دم نسبت به قصاص و دیه از بین مى رود.) در چنین صورتى تکلیف ولىّ قهرى چه می باشد ؟
در این گونه موارد غالباً غبطه و مصلحت صغیر در گرفتن دیه است; به هر مقدار که جانى حاضر و راضى شود.
ضامن بودن پدرشوهر و مصالحه داماد با عروس
اگر پدر داماد مقداری از مهریه را بر عهده بگیرد ولی بعد، داماد با عروس مصالحه کند آیا پدر همچنان بدهکار مهریه است؟
در مصالحه، باید دو طرف حساب باهم مصالحه کنند و داماد نمی تواند از طرف پدر مصالحه را انجام دهد؛ ولی انتقال ذمّه یا تضمین آن راه‌حل مناسبی است به این صورت که در نقل ذمّه به ذمّه، بدهی فرد دیگری را بر ذمّه خود می‌گیرد؛ مانند جایی که فردی به طلبکار مراجعه می کند و می گوید بدهی فلان شخص بر عهده من است و طلبکار نیز قبول می¬کند. در اینجا بدهی منتقل می شود و شخص ثالث هم نمی تواند در آینده برای دریافت بدهی به بدهکار مراجعه کند؛ و یا ضمن ذمّه به ذمّه است؛ مانند غالب ضمان های امروزی که اگر بدهکار بدهی پرداخت نکرد، ضامن باید پرداخت کند. در این صورت، بدهی منتقل نمی شود و بدهکار مدیون است و اگر از ضامن بگیرند، ضامن می تواند خسارت را از بدهکار طلب کند و در نظر داشته باشید در هر دو صورت نقل یا ضمن ذمّه به ذمّه قبول طلبکار شرط است.در این مسئله نیز داماد می تواند بدهی پدر را یا به ذمّه خود منتقل کند و یا تضمین نماید که با قبول زوجه صحیح است.
مصالحه برای تغییر مهریه بعد از عقد
آیا امکان این هست که بعد از جاری کردن عقد ازدواج دائم مهریه را تغییر داد یعنی به‌گونه‌ای که مثلاً اگر مهریه 300 سکه باشد بعد از جاری کردن عقد بخواهند صد سکه و یک واحد آپارتمان باشد؟ آیا باید از طریق عقد خارج لازم انجام بگیرد یا اینکه به مصالحه هم مسئله مشروعیت پیدا می‌کند؟
افزایش مهریه تنها در ضمن عقد خارج لازم صحیح است ولی مصالحه کردن مهریه به این شکل که بجای 300 سکه مهریه، صد سکه بعلاوه یک آپارتمان تحویل بگیرد صحیح است و با رضایت طرفین جایز است.
حکم دخالت قاضی در مصالحه طرفین دعوی
منظور از مصالحه قاضی بین طرفین دعاوی چیست؟ آیا قاضى محکمه نیز می تواند نقشى در این مصالحه داشته باشد، یا نباید مداخله کند؟
قاضى مى تواند به عنوان مصلح بین الناس ( نه به عنوان قضاوت ) در این گونه موارد دخالت کند.
بر هم زدن مصالحه مهریه با همسر توسط زن
بنده با همسرم توافق کردیم که همسرم رسید دریافت مهریه خود را بمن بدهند (در قبال خرید یک باب منزل –مقدار طلا و سکه) – بنده هم با توجه به رسید دریافت مهریه – رسیدی به ایشان دادم و در آن ذکر کردم با توجه به اینکه همسرم رسید دریافت مهریه را به بنده داده است لذا نسبت به وجهی که برای خرید منزل برای ایشان داده ام دیگر هیچ گونه ادعای ندارم. اکنون از نظر فقهی اگر همسرم خواهان ابطال اقرار به دریافت مهریه باشد آیا رسید دوم که بنده به ایشان داده ام نیز ابطال میگردد؟
در صورتی که مهریه خود را مصالحه به چیزی با شوهر کرده است و رسید داده است امکان بازگشت نیست.
وظیفه فردی که دستگاه بیمار را قطع کرده نسبت به دیه
فردی به مدت ۴ ماه در بستر بیماری بوده و زنده ماندنش منوط به استفاده از دستگاههایی بود که به او وصل کرده بودند حال فرزندان این شخص برای اینکه او را از درد نجات بدهند تصمیم میگیرند که خودشان این دستگاهها را قطع کنند و این امر را انجام میدهند حالا بعد از گذشت چند سال از این کار خود پشیمان هستند لطفا بفرمایید تکلیف فرزندی که اینکار را کرده چه می‌باشد؟برای جبران این امر چه کاری باید انجام دهد؟
احتیاط آن است که قطع کنندگان دستگاه در مورد دیه با ورثه مصالحه کنند.
قرض گرفتن کارت اعتباری و مساله مالکیت جایزه احتمالی
شخصی از یک نفر برای خرید کردن به جای پول نقد یکی از کارت های اعتباری او را قرض می گیرد موقع خرید با کارت های اعتباری، گاهاً جایزه ای تعلق می گیرد که در فیش خرید می نویسند مثلا بیست هزار تومان برنده شده اید، حال سوال این است که با توجه به این که قرض گیرنده خرید کرده و اگر صاحب کارت خرید می کرد معلوم نبود برنده جایزه شود و به خرید این شخص جایزه تعلق گرفته، آیا این جایزه متعلق به صاحب کارت است یا قرض گیرنده ی کارت؟
احتیاط آن است که با هم مصالحه کنند.
مالکیت جایزه حساب پس انداز
این جانب با یکى از اقوام خود صحبت نمودم که حواله وام قرض الحسنه اى را به نام ایشان از بانک بگیرم، ایشان وام را دریافت کرد و کلا مبلغ آن را جهت رفع مشکلاتم به من داد و اقساط آن را من داده و مى دهم، جهت دریافت وام ابتدا حساب پس انداز باز مى کنند که کارمزدها را از آن برداشت کنند، اینک با توجّه به این که صاحب دفترچه از خود هیچ گونه هزینه و سرمایه اى نداده است، این دفترچه پس انداز مبلغ 450000 ریال جایزه برنده شده است، این جایزه از آن کیست و یا به چه نسبت به من مى رسد؟
احتیاط این است که در اینگونه موارد، صاحب پول و صاحب حساب با هم مصالحه کنند.
مصالحه نصف منفعت خود با دیگری بعد از ظهور منافع
شرکت عقدی در اموال صحیح است. پس اگر دو نفر قرار بگذارند که هرچه کارشان درآمد داشت باهم شریک باشند صحیح نیست خواه عمل آن‌ها همانند باشد مثلاً دو نفر خیاط باهم قرار بگذارند که هرچه درآمد داشتند باهم شریک باشند یا عمل آن‌ها متفاوت باشد اگر یکی نصف منفعت خود را به دیگری مصالحه کند به چیزی و آن دیگری هم نصف منفعت خود را به همان چیز مصالحه کند اشکال ندارد یعنی چه؟
بعد از ظهور منافع صلح کردن مانعی ندارد.
عمل برخلاف شروط ضمن عقد اجاره
چنانچه مالکی ملک خود را بهشرط تأهل اجاره دهد و شخص مجرد با دروغ ملک را اجاره کند وظیفهاش چیست؟
اجاره مزبور اشکال دارد مگر اینکه با صاحب‌خانه به‌نوعی مصالحه نمایند.
مصالحه مالی در قبال اخذ قرض ربوی
حکم توافق و مصالحه‌ای که منعقدشده به‌منظور ابراء ذمه یکی از طرفین دعوی بر اساس بدهکاری که درنتیجه اخذ قرض ربوی توسط واسطه‌ای متوجه او شده و با آن مصالحه برای تخلص از بدهکاری قرض و بهره متعلقه به آن توافق کرده قطعه زمینی با مشخصات معین در اختیار واسطه در قرض قرار دهد آیا این مصالحه شرعیه است و یا در اصل باطل است؟
اگر مصالحه در مقابل اصل وام باشد صحیح است ولی اگر در مقابل وام و بهره باشد نسبت به بهره باطل است.
