مفهوم تقاص
منظور از تقاص گرفتن چیست؟
تقاص یعنی قصاص كردن
تصرف زوجه در اموال زوج به‌عنوان تقاص
آیا زن می‌تواند در صورت بدهکار بودن شوهر به او عدم پرداخت آن توسط شوهر، بدون رضایت او از اموالش برداشت نماید؟
در فرض سؤال اگر زن از شوهر طلبی داشته باشد و شوهر حاضر به ادای آن نیست، زن می‌تواند اموال او را در مقابل آن بردارد.
تقاص نفقه در برابر بدهی زوجه
اگر زوج از زوجه مطالباتى داشته باشد، آیا می‌تواند با نفقه زوجه تقاص كند؟
تقاص در چنين موردى اشكال دارد، مگر اینکه زوجه اموالى براى صرف در نفقه داشته باشد.
لزوم حلالیت از مظلوم بعد از تقاص گرفتنش
آیا از شخصی که بابت ظلمی که در حقش کردیم از ما انتقام گرفته باز هم باید حلالیت بخوایم؟
بابت ظلمی که انجام داده حلالیت بگیرد.
تقاص حقوق پرداخت نشده از غذای کارخانه
در کارخانه ای کارمیکنم؛ حدود سه ماه و نیم حقوقم را ندادند؛ تلاشم برای گرفتن حقم هم بجایی نرسید... آیا میتوانم در جهت تلافی حقم از غذایی که در کارخانه برای مصارف افرادی غیر از من پخته میشود بخورم؟
اگر واقعا حق شما را طبق قرارداد نمی پردازند و استفاده از آن غذاها موجب مفسده ای نمی شود مانعی ندارد.
تقاص بدون اذن حاکم شرع
اگر شخصی بجاي طلبش بدون اجازه و مخفيانه شيئي از بدهکار بردارد حكمش چیست؟
درصورتی‌که راه دیگری برای رسیدن به این مقصود نباشد و آن وسیله از ضروریات زندگی بدهکار نباشد مانعی ندارد.
تصرف در اموال زوج به تقاص طلب زوجه
من زمان مجرد دو ميليون پس‌انداز داشتم که اوايل ازدواجم همسرم اين پول را به‌عنوان قرض از بنده گرفتند که دو سال ديگر برگردانند، ولي الآن چهار سال است و از پول خبري نيست. و من الآن بدون اینکه شوهرم بداند براي خانواده‌ام هدايايي می‌خرم. آيا مشکل شرعي دارد. و بعید ميدانم همسر من اين پول را به من برگرداند، و من راضي نيستم.
به‌عنوان جبران آن مبلغ مانعی ندارد.
تقاص سود پرداخت‌شده از اموال ربادهنده
کسی که قرض ربوی گرفته و اصل و سود آن را پرداخته است، آیا می‌تواند سودی که پرداخته به‌عنوان تقاص از اموال ربا گیرنده بردارد؟
تقاص از اموال ربا گیرنده با اجازه حاکم شرع جایز است.
سرباززدن از پرداخت سود قرض ربوی
شخصى قرض ربوى گرفته و اصل آن را پرداخته است، لکن مقدارى از سود آن را هنوز نپرداخته، آیا می‌تواند سود آن را نپردازد؟ و آیا می‌تواند مقدار سودى را که پرداخته به‌عنوان تقاص از اموال ربا گیرنده بردارد؟
اگر جنبه ربا داشته (نه مضاربه) پرداختن سود جنبه شرعى ندارد و می‌تواند از آن سرباز زند و تقاص از اموال ربا گیرنده با اجازه حاکم شرع جایز است.
استفاده از کفش های جا مانده در اماکن عمومی
برخى اوقات در مساجد یا اماکن عمومى کفشها جا به جا مى شود، استفاده از کفش هاى بجا مانده چه صورت دارد؟
در صورتى که یقین به رضایت صاحبان آن داشته باشد اشکال ندارد. در غیر این صورت، اگر کفشىرا که برده اند قیمتش مساوى یا بیشتر از کفشى باشد که به جا گذارده اند، مى توان به عنوان تقاص برداشت و اگر کفش به جا مانده قیمتش بیشتر باشد، باید معادل مقدار اضافى را به شخص فقیرى پرداخت کرد.
تقاص حق خود از محجور
دائن می‌تواند حقّ خود را به‌زور، یا با تقاص از محجور بگیرد؟
درصورتی‌که هیچ راهی جز این ندارد و این کار با مفسده همراه نباشد می‌تواند به‌زور یا با عنوان تقاص بگیرد.
دریافت و پرداخت سود به بانک هایی که عقود شرعیه را رعایت نمی کنند
اگر شخصى که به بانک بدهکار است به صورت قسط بندى مبلغى را علاوه بر بدهى به عنوان سود به بانک بپردازد و سپس بعد از مدّتى پولى به بانک بسپارد و سودى در برابر آن بگیرد آیا مى تواند این را به عنوان تقاص سودى که داده بگیرد؟
اگر در معامله اوّلى پولى را به عنوان ربا داده کار حرامى کرده است، ولى مى تواند در معامله دوّم، به نیّت تقاص معادل آن را پس بگیرد.
