مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

عمل به احتیاط درصورتی‌که احتمال اعلمیت بین مراجع را نمی‌دهد اشکالی ندارد.‌

کافی نیست و ملاك يقين است.‌

از عالمى كه دو خبره بر اعلمیت او شهادت داده‌اند تقليد مى‌كند.‌

شکی نیست که علم و دانش همراه زمان در حال تطوّر و تکامل است؛ و همان‌گونه که در تعلیقه بر عروة الوثقى، مبحث عدم جواز تقلید ابتدایى از میّت، نوشته‌ایم، ممکن است بسیارى از مجتهدین زنده از مراجع گذشته اعلم باشند; چون مراجع زنده معلومات و دانش گذشتگان را به‌اضافه علوم جدیدى در اختیاردارند. بدین‌جهت ممکن است در بین مراجع میّت کسانى باشند که از مراجع زنده استعدادى قوی‌تر داشته باشند، ولى اطلاعات احیا ممکن است نسبت به اموات اقرب به‌واقع باشد و ملاک اعلمیت، اقربیّت به‌واقع است. همان‌گونه که ممکن است طبیب امروز از ابن‌سینا ماهرتر باشد; درحالی‌که استعداد بوعلى بیشتر بوده است. همچنین در سایر علوم; و روشن است که علم فقه و اصول از این قاعده کلی مستثنا نیست و این دو علم دائماً در حال تطوّر و تکامل است.‌

اعلم بودن تنها به آگاهى و اعلمیت در علم اصول حاصل نمی‌شود بلکه شرایط دیگرى نیز دارد.‌

علماى معروف هر محل معمولاً اهل خبره هستند.‌

درصورتی‌که آن فرد ثقه و مورد اعتماد باشد و از اهل خبره پرسش کند، می‌توان به حرف او اعتماد کرد.‌

منظور از اهل خبره، علماى درجه‌دو و سه حوزه‌های علمیّه و شهرهاست که با مبانى فقهى آشنایى دارند.‌

ملاك در اعلمیت مجتهد متوفى نظر مقلّد است نه مجتهد زنده يا ديگران.‌

صرف احتمال اعلمیت، مجوّز عدول نمى‌گردد.‌