مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1668ـ کسى که مى تواند زکات را به مستحق برساند اگر کوتاهى کند و مال از بين برود ضامن است و بايد عوض آن را بدهد ولى اگر کوتاهى نکرده باشد چيزى بر او نيست.

مسأله 1729ـ هرگاه مالى را که براى فطره کنار گذاشته از بين برود، چنانچه دسترسى به فقير داشته و کوتاهى کرده بايد عوض آن را بدهد و اگر دسترسى نداشته و در حفظ آن نيز کوتاهى نکرده چيزى بر او نيست.

مسأله 1643ـ صنعتگر يا کارگرى که درآمد او از مخارج سالش کمتر است مى تواند کسرى مخارجش را از زکات بگيرد و لازم نيست ابزار کار يا سرمايه و ملک خود را به مصرف مخارج برساند.

مسأله 1644ـ شخص نيازمند مى تواند مرکب سوارى مورد نياز و همچنين خانه اى که به آن احتياج دارد وسرمايه لازم براى کسب و کار را از زکات تهيّه کند و در اين قسمت بايد به آن مقدار که براى نياز و حفظ آبروى او لازم است قناعت کند.

مسأله 1684ـ هرگاه شک کند که زکات واجب را پرداخته يا نه، بايد بدهد، هر چند شکّ او مربوط به زکات سالهاى گذشته است.

مسأله 1710ـ زکات فطره را بنابر احتياط واجب بايد فقط به فقرا و مساکين بدهند مشروط بر اين که مسلمان و شيعه دوازده امامى باشند و به اطفال شيعه که نيازمند هستند نيز مى توان فطره داد، خواه به مصرف آنها برسانند يا از طريق ولىّ طفل به آنها تمليک کنند.

مسأله 1666ـ هرگاه زکات را به ميل خود نپردازد حاکم شرع مى تواند به اجبار از او دريافت دارد و زکات محسوب مى شود و نيّت قربت در اينجا ساقط است، ولى احتياط آن است که حاکم شرع قصد قربت کند.

مسأله 1661ـ چهارم زکات گيرنده از سادات نباشد، مگر اين که زکات دهنده هم از سادات باشد، ولى اگر خمس و ساير وجوهات کفايت مخارج آنها را نکند و ناچار به گرفتن زکات باشند، مى توانند از غير سيّد زکات بگيرند، امّا احتياط واجب آن است که فقط به مقدار مخارج روزانه بگيرند.

مسأله 1724ـ کسى که زکات فطره چند نفر را مى دهد لازم نيست همه را از يک جنس بدهد و مى تواند (مثلاً) براى بعضى گندم و براى بعضى جو بدهد.

مسأله 1694ـ انسان بايد فطره کسانى را که قبل از غروب شب عيد فطر نانخور او حساب مى شوند بدهد، خواه بزرگ باشند يا کوچک، مسلمان باشند يا کافر، واجب النّفقه باشند يا غير واجب النّفقه، نزد او زندگى کنند يا در جاى ديگر.

مسأله 1692ـ زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، يعنى بايد براى خودش و کسانى که نانخور او هستند، هر نفر به اندازه يک صاع (تقريباً سه کيلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو يا خرما يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يکى از اينها را بدهد کافى است.

مسأله 1654ـ دوم، دادن زکات بايد مايه کمک به گناه نشود، بنابراين زکات را به کسى که آن را در معصيت صرف مى کند نمى توان داد و احتياط واجب آن است به شرابخوار نيز زکات ندهند.