تعلق خمس به مال رهن گذاشتهشده
من مقداری پول به صاحبخانهام بهعنوان قرضالحسنه دادهام (برای رهن منزل) آیا سر سال باید خمس آن را بدهم؟
مادام که برای رهن به آن نیاز دارید خمس ندارد.
ارفاق نمره متداول در میان دبیران
من دبیر دبیرستان هستم; گاهى اتّفاق مى افتد که در امتحان آخر سال دانش آموزى در درس من، براى قبول شدن محتاج یک یا دو نمره مى شود; امّا هنگامى که ورقه او تجدید نظر مى کنم هیچ جایى براى اضافه کردن نمره به جوابهاى او وجود ندارد، مگر این که خودم به جوابهاى ورقه او، به میزان نیاز به آن نمره، اضافه، و در واقع به ورقه امتحانى او دست ببریم با توجّه به این که عمر انسان بسیار با ارزش است و بعضاً این دانش آموزان از خانواده هاى فقیر مى باشند و اگر مردود شوند، اثرات منفى در آنها و زندگى آنها ایجاد مى شود و معلّم تشخیص مى دهد که اگر این میزان نمره را به او بدهد، نتیجه مثبتى در زندگى و روحیّات او دارد، آیا این کار جایز است؟
چنانچه این مقدار ارفاق در میان دبیران متعهّد معمول باشد، مانعى ندارد.
ضمان در تنبیه بدنی در مدارس
معلمین مدارس گاهى از اوقات مجبور میشوند، جهت نظم کلاس و یادگیرى بیشتر بچهها، آنها را تنبیه کنند، البتّه لازم به ذکر است که با حفظ مراتب تنبیه، یعنى تذکّر، نگاه تند، تهدید به دادن نمره کم و امثالذلک میباشد و درنهایت مجبور به زدن آنها میشوند که این زدن ممکن است در دست یا بدن آنها سرخى و کبودى ایجاد کند، سؤال این است که آیا حرمت یا ضمانتى در کار است؟
باید حتّى الامکان از تنبیه بدنى صرفنظر کرد و در صورت ضرورت باید با اجازه خاص یا عام ولی کودک باشد و کارى که سبب دیه شود انجام ندهند و درصورتیکه موجب دیه گردد ضامن میباشد و بهطورکلی با توجّه به آثار منفى تنبیه بدنى تا ممکن است باید از آن پرهیز کرد.
استفاده از هدیه روز معلم که بهائی داده
معلمی دریک کلاس مدرسه ابتدایی تدریس دارد که عده ای ازدانش آموزان آن بهائی هستند وبرای روزمعلم هدیه آورده اند وظیفه معلم درقبال این هدیه هاچیست؟(می تواند استفاده نماید)
گرفتن و استفاده از هدیه در شرایط فوق مانعی ندارد.
محدوده اجرای مساقات
معامله مساقات در چه مواردی اجرا میشود؟
معامله مساقات علاوه بر درختان ميوه در مورد درختانى مانند درخت گل كه از گل آن براى گلابگیری و مانند آن استفاده مىكنند و يا درختانى مثل درخت حنا و سدر كه از برگ آنها بهره مىگيرند، يا بعضى از درختان كه از شيره و صمغ آن استفاده مىكنند صحيح است، ولى در مورد درختانى كه هیچیک از اینها را ندارد مساقات صحيح نيست.
روش صحیح معامله طلا با طلا
معامله طلا با طلا با افزایش قیمت چه حکمى دارد؟ راه حلّ شرعى این نوع معاملات چیست؟
بهترین راه براى معامله طلا در این گونه موارد این است که دو معامله جداگانه انجام شود مثلا یک کیلو طلا را با پول نقد یک میلیون و یک صد هزار تومان بفروشند و در مجلس ردّ و بدل شود سپس یک کیلو طلا را که در رأس یک سال تحویل داده شود به یک میلیون از او خریدارى کند، نتیجه آن مى شود که صاحب طلا با این دو معامله طلاى خود را در رأس سال خواهد گرفت به اضافه یک صد هزار تومان.
حکم معامله با کفّار و کارکردن در بلاد کفر
معامله با کفّار و کار کردن در بلاد کفر چه حکمی دارد؟
هرگاه در کارهای مشروع شرکت کند مانعی ندارد.
معاملات صوری محجور
معاملات صورى مدیون با قصد فرار از دین و یا اخفاى اموال، چه وضعیتی دارد؟
معاملات صوری بهیقین صحت ندارد.
صحت ضمان بهصورت پشتيبانى ضامن از مضمون عنه
مشهور فقها ماهیت ضمان را نقل ذمّه به ذمّه مىدانند؛ يعنى پس از انعقاد ضمان، مديون اصلى برى الذمه شده و ذمه ضامن به مقدار دين مشغول مىشود. درصورتیکه آنچه در عرف تجارى امروز عمل مىشود پشتيبانى ضامن از مضمون عنه است. به اين معنا كه بعد از ضمان كماكان مديون اصلى بدهكار است و در صورت عدم امكان وصول از او، طلبكار حقّ مراجعه به ضامن را دارد. لطفاً بفرماييد: آيا چنين قراردادى صحيح است؟ برفرض صحت، عقد جديدى است يا نوعى از عقد ضمان مىباشد؟
هر دو نوع ضمان صحيح است و عقد ضمان محسوب مىشود و در حاشيه عروة الوثقى شرح آن را نوشتهايم و جمعى از فقهاى معاصرين در اين مسئله با آنچه گفته شد موافقاند.
اشتغال به کارهای شخصی در وقت کار
مشغول شدن و پرداختن به کارهای شخصی در زمان حضور در محل کار چه حکمی دارد؟
چنانچه در آن ساعت وظيفه خاصّى نداشته باشند و اين كار مخالف ضوابط ادارى و كارى نباشد، اشكالى ندارد.
استفاده مشتری از چک معامله ثالث برای ضمانت
مشترى چکهایی را به بایع میپردازد که صادرکننده آن شخص ثالثى است. در صورت عدم تبدیل چکها به وجه نقد (به لحاظ عدم موجودى) آیا بایع حقّ رجوع به مشترى را دارد، یا اینکه با قبول چک شخص ثالث، ذمّه مشترى برىء و ضمان به ذمّه صاحب چک (شخص ثالث) منتقل میشود؟ آیا بین موردى که شخص ثالث چک مذکور را بابت بدهى خود به مشترى داده و جایى که صرفاً بهعنوان امانت، یا تضمین، تحویل او داده تفاوتى وجود دارد؟
چک حوالهای بیش نیست و ذمّه خریدار تا چک وصول نشود، مدیون فروشنده است; مگر اینکه فروشنده در حین معامله بپذیرد که ذمّه ثالث را بهجای ذمّه خریدار قبول کند.