شرط دریافت سهمی از منافع مال مورد اجاره از طرف موجر
بنده یک باغ به تعداد 100 عدد لیموشیرین اجاره کردهام به مبلغ 7 میلیون تومان که 3 میلیون آن را نقداً پرداختنمودهام و 4 میلیون آن را سر محصول به این شرط که تا سقف 11 میلیون تومان مال مستأجر و مازاد آن مال موجر و چنانچه مستأجر ضرر کرد موجر مبلغ ضرر را پرداخت نماید معامله چه حکمی دارد؟
چنین اجارهای اشکالی ندارد.
عمل برخلاف شروط ضمن عقد اجاره
چنانچه مالکی ملک خود را بهشرط تأهل اجاره دهد و شخص مجرد با دروغ ملک را اجاره کند وظیفهاش چیست؟
اجاره مزبور اشکال دارد مگر اینکه با صاحبخانه بهنوعی مصالحه نمایند.
ادامه همکاری موجر و اجیر بدون تمدید قرارداد اولیه
در تاريخ 5/5/83 قراردادى كارى به مدّت 7 ماه فیمابین آقايان زید و عمرو منعقد گرديد كه در قبال فعالیتهای آقاى زید در تجارتخانه و انبار متعلّق به آقاى عمرو، از درآمد خالص ساليانه 10 درصد به آقاى زید تعلّق يابد (در قرارداد توضيح دادهشده كه در صورت تمايل همكارى ادامه خواهد داشت) كه در 7 ماه باقيمانده از سال 83 بر همين منوال عمل شد. در آغاز سال 84 آقاى زید دعوت به كار شد و قرارداد قبلى بدون تمديد مشمول سال 84 گرديد و نيز در آغاز سال 85 مجدداً آقاى زید دعوت به كار شد و در طول سال هيچ اشارهاى كتبى يا شفاهى نسبت به تمديد قرارداد نگرديد. آيا ازنظر شرعى و عرفى قرارداد منعقد اولیه شامل تعيين حقالسهم سال 85 نيز است؟
با توجّه به اینکه طرفين راضى به ادامه کارشدهاند و سخنى از اجرت جديد نشده، معيار همان اجرت سابق است.
شرط عدم افزایش اجارهبها بیش از مقدار تورم
آيا در عقد اجاره اولیه مىتوان شرط كرد كه پس از پايان اجاره، مالك در اجارههاى بعدى اين محل با اين مستأجر، حق افزايش مبلغ اجاره را بيش از مقدار تورم نداشته باشد و مادامیکه مستأجر، طالب اجاره اين محل است، مالك حق ندارد آن محل را به كس ديگرى اجاره دهد؟
چنين شرطى مانعى ندارد.
شرط اجاره طولانیمدت بدون افزایش اجارهبها
اگر مستأجر در ضمن عقد اجاره (مثلاً یکساله) شرط كند كه پس از پايان مدّت اجاره، موجر مبلغ اجاره را افزايش ندهد و حقّ اخراج او را نداشته باشد و هرساله آن محل را به مبلغ مذكور به وى اجاره دهد؛ بفرماييد:الف) آيا اين شرط صحيح است؟ يا چون مطابق اين شرط، مستأجر پس از پايان مدّت اجاره در هرسال، مىتواند موجر را ملزم به ايجاب براى سال بعد كند و معلوم نيست مستأجر تا چند بار مىخواهد مالك را ملزم به اين كار كند، شرط مذكور بهنوعی مجهول و فاسد است؟ب) در صورت صحيح بودن شرط، آيا با توجّه به نرخ بالاى تورّم و سقوط قابل توجّه ارزش پول، خصوصاً پس از گذشت سالهای متمادى؛ آيا مالك مىتواند در قراردادهای بعدى به ميزان تورّم، بر اجاره بیفزاید، يا اینکه شرط مذكور مانع است؟
شرط مزبور ظاهراً صحيح است، ولى اگر شدّت تورم به حدى باشد كه موجر مغبون گردد مىتواند از خيار غبن استفاده كند.
شرط تبدیلشدن اجرة المثل به اجرة المسمی ضمن عقد اجاره
شخصى مغازه و گاراژ خود را به مدّت سه سال طى اجارهنامه عادی به فرد يا افرادى اجاره داده و دربند چهارم شرايط اجارهنامه قیدشده كه بعد از انقضاى مدّت اجاره، يا در صورت فسخ، اجرة المثل همان اجرة المسمیباشد. آيا اين توافق ازنظر شرعى صحيح است؟
اين توافق اشكال ندارد و بايد مطابق آن عمل شود.
شرط ضمان مستأجر حتی بدون افراطوتفریط
شرطی مانند ضامن بودن مستأجر حتی بدون افراطوتفریط در عقد اجاره بهشرط تملیک جایز است؟
احتیاط آن است که طرفین بهشرط عمل کنند.
دریافت اجرت بابت عملی که قراردادی در مورد آن منعقد نشده
فرد یا افرادى به شخص نامهنگاری مراجعه میکنند و از او میخواهند که اوراق احکام و یا مدارکى را برایشان خوانده و تفسیر کرده و یا درباره مسئلهای که دارند با او صحبت و تبادلنظر کرده و درنتیجه بدون آنکه از نامهنگار بخواهند که نامهای برایشان بنویسد باعث اشغال وقت نامهنگار میشوند، آیا در چنین صورتى نامهنگار حق دارد در حدّ معقول و منصفانه بابت وقتیکه به شرح فوق از وى اشغالشده از اربابرجوع وجهى را مطالبه بنماید؟
حق دارد مبلغ عادلانهای بگیرد; مگر اینکه قصد مجّانى کرده باشد، یا ظاهر حال مجانى باشد.
روش صحیح اجاره کردن اتاق مسافرخانهها و هتلها
اجاره کردن اتاق در امثال مسافرخانهها و هتلها باید چگونه باشد؟
مسافرخانهها و هتلهايى كه معلوم نيست انسان در آن چقدر مىماند اگر قرار بگذارند كه مثلاً شبى يكصد تومان بدهد و طرفين راضى باشند اشكال ندارد، ولى چون مدّت اجاره را معلوم نکردهاند اجاره صحيح نيست، بنابراين مادام كه رضايت صاحب آن حاصل است مىتواند بماند وگرنه حقّى ندارد، امّا اگر تعداد شبها را از اوّل معيّن كنند، حق دارد تا آخر مدّت بماند.
اجارهای که مدت و انتهای آن معين نشده
اگر موجر به مستأجر بگوید: خانه را یکماهه به هزار تومان به تو اجاره میدهم و هرقدر بیشتر بمانى به همین قیمت است، چه حکمی دارد؟
فقط در ماه اوّل اجاره صحیح است چون بقیّه را معیّن نکرده، ولى اگر ماه اوّل را هم معیّن نکند فقط بگوید هرماه یک هزار تومان است، اجاره بکلّى باطل است.
عقد قرارداد اجاره زودتر از ابتدای اجاره
اگر خانه يا ملكى را مثلاً یکساله اجاره دهند و ابتداى آن را يك ماه بعد از خواندن صيغه معيّن كنند، آیا صحیح است؟
اجاره صحيح است، اگرچه در موقع خواندن صيغه آن خانه در اجاره ديگرى باشد.