در صورت عدم قدرت بر احضار متّهم مورد کفالت، احتیاط واجب آن است که حقّ مورد نزاع را بپردازد.
متّهم به زنا را نمى توان به دادگاه احضار کرد، مگر این که شهود قبلا بروند و شهادت بدهند، و یا زناى به عنف صورت گرفته باشد و مزنى بها شکایت کند و یا متّهم مرتکب جرائم منکراتى دیگرى مانند خلوت با اجنبیّه شده باشد که به خاطر این امور جلب شود.
لازم است منسوبین احضار شوند، و تحقیق به عمل آید.
در صورتى که بقیّه علم نداشته باشند، احضار آنها ضرورتى ندارد.
این گونه کارها جایز نیست.
در فرض سؤال ادای شهادت بر آن شخص واجب عینی است و قاضی وظیفه دارد او را به دادگاه احضار کند.
غالب این‌گونه مدعیان در خطا و اشتباه‌اند هرچند اصل عمل امکان‌پذیر است و اگر برای کشف امور پنهانی انجام گیرد حرام است.
احضار روح و ارتباط با ارواح عقلا امکان‌پذیر است، ولى اين كار شرعاً جايز نيست و مفاسد زيادى به بار می‌آورد. شرح اين مطلب را در كتاب «ارتباط با ارواح» نوشته‌ایم.
اگرچه احضار جن، ممکن است ولی شرعاً جایز نیست و بسیاری از مدّعیان آن افرادی دروغ‌گو یا خطاکارند.
