نیابت در حج و اعمال آن
مسائل مبتلا به نیابت کدامند؟
43. احتياط واجب آن است افرادى كه حج نيابتى انجام مىدهند و سال اوّل آنهاست بعد از اتمام حج، عمره مفردهاى (با طواف نساء) براى خود بجا آورند. 44. احتياط مستحب آن است افراد معذور كه ناچارند بعضى از اعمال حج را ترك كنند نايب و اجير نشوند؛ ولى عذرهايى كه براى افراد در سفر حج پيدا مىشود، مانند تيمّم، جبيره و نرسيدن به بعضى از وقوفهای اختيارى و امثال آن، مانع از عمل نايب نخواهد شد؛ بلكه مطابق دستور عمل مىكند و حج نيابتى او صحيح است. همچنين اگر براثر ضيق وقت مجبور به عدول از حج تمتّع به حج اِفراد شود. ولى كسانى كه براثر بیسوادی يا کمسوادی قادر بر اصلاح حمد و سوره خود نيستند، نيابت قبول نكنند؛ هرچند حجشان براى خودشان در صورت ناچارى صحيح است. 45. نايب و اجير بايد اعمال حج را مطابق اجتهاد يا تقليد خودش بجا آورد، نه اجتهاد يا تقليد شخصى كه براى او نيابت مىكند.