مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

مسأله 1423ـ در چند صورت فقط قضاى روزه لازم است و کفّاره واجب نيست:1ـ در صورتى که در شب ماه رمضان جُنُب باشد و بخوابد و بيدار شود و براى بار دوم يا سوم بخوابد و بيدار نشود، در اين صورت احتياط واجب قضاى روزه است. امّا اگر در خواب اوّل بيدار نشود، قضا ندارد و روزه اش صحيح است.2ـ هرگاه کارى که روزه را باطل مى کند انجام ندهد، ولى نيّت روزه نکرده باشد يا قصد کند که روزه خود را بخورد، يا با ريا روزه را باطل نمايد.3ـ هرگاه در ماه رمضان غسل جنابت را فراموش کند و با همان حال يک يا چند روز روزه بگيرد بنابراحتياط واجب.4ـ در ماه رمضان بدون آن که تحقيق کند صبح شده يا نه، کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد، بعد معلوم شود صبح بوده، همچنين اگر بعد از تحقيق شک يا گمان کند که صبح شده است; ولى اگر بعد از تحقيق يقين کند صبح نشده، و چيزى بخورد، بعد معلوم شود که صبح بوده، قضا واجب نيست.5ـ هرگاه کسى بگويد صبح نشده و هنوز وقت باقى است و انسان به گفته او کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد و بعد معلوم شود صبح بوده، در اينجا نيز قضا لازم است، ولى اگر بعد از تحقيق يقين کند صبح نشده و چيزى بخورد بعد معلوم شود صبح بوده قضا واجب نيست.6ـ کسى بگويد صبح شده و انسان به گفته او يقين نکند يا خيال کند شوخى مى کند و کارى که روزه را باطل مى کند انجام دهد بعد معلوم شود صبح بوده.7ـ هرگاه شخص عادلى خبر دهد مغرب شده و او افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده است.8ـ هرگاه در هواى صاف به واسطه تاريکى يقين کند مغرب شده و افطار کند بعد معلوم شود مغرب نبوده.9ـ هرگاه براى خنک شدن، يا بدون هدف، آب در دهان بگرداند و بى اختيار فرو رود بايد قضا کند، امّا اگر فراموش کرده که روزه است و آب را فرو برد قضا ندارد، همچنين اگر براى وضو آب در دهان کند و بى اختيار فرو رود قضا بر او واجب نيست.10ـ کسى که با همسر خود بازى کند بدون اين که قصد استمناء داشته باشد و منى از او خارج شود، ولى اگر اطمينان داشت که با اين کار منى خارج نمى شود و تصادفا خارج شد روزه اش صحيح است و قضا ندارد.

مسأله 1424ـ در چند صورت قضاى روزه لازم نيست:الف: هرگاه چيز ديگرى غيراز مايعات را در دهان ببرد و بى اختيار فرو رود يا آب داخل بينى کند و بى اختيار فرو رود.ب: در ماه رمضان اگر بعد از تحقيق يقين کند صبح نشده و چيزى بخورد و بعد معلوم شود صبح بوده است.ج: اگر فراموش کرده که روزه است و آب را فرو برد.د: اگر براى وضو آب در دهان کند و بى اختيار فرو رود.هـ : کسى با همسر خود بازى کند و اطمينان داشته باشد که با اين کار منى خارج نمى شود و تصادفاً خارج شود.و: در صورتى که در شب ماه رمضان جنب باشد و بخوابد ولى در خواب اوّل بيدار نشود.

مسأله 1425ـ مضمضه کردن زياد براى روزه دار مکروه است و بعد از مضمضه بايد آب خارجى را از دهان بيرون بريزد و بهتر است سه مرتبه آب دهان را بيندازد و اگر بداند به واسطه مضمضه بى اختيار آب وارد گلويش مى شود نبايد مضمضه کند.

مسأله 1426ـ هرگاه انسان شک دارد مغرب شده يا نه نمى تواند افطار کند و اگر افطار کند هم قضا دارد و هم کفّاره.

مسأله 1426ـ هرگاه انسان شک دارد مغرب شده يا نه نمى تواند افطار کند و اگر افطار کند هم قضا دارد و هم کفّاره.

مسأله 1427ـ روزه هايى که در حال جنون به جا نياورده بعد از عاقل شدن لازم نيست قضا کند، همچنين اگر کافرى مسلمان شود قضاى روزه هاى گذشته واجب نيست، امّا اگر مسلمانى مرتد شود و دوباره برگردد و مسلمان شود روزه هاى دوران مرتد بودن را بايد قضا نمايد.

مسأله 1427ـ روزه هايى که در حال جنون به جا نياورده بعد از عاقل شدن لازم نيست قضا کند، همچنين اگر کافرى مسلمان شود قضاى روزه هاى گذشته واجب نيست، امّا اگر مسلمانى مرتد شود و دوباره برگردد و مسلمان شود روزه هاى دوران مرتد بودن را بايد قضا نمايد.

مسأله 1427ـ روزه هايى که در حال جنون به جا نياورده بعد از عاقل شدن لازم نيست قضا کند، همچنين اگر کافرى مسلمان شود قضاى روزه هاى گذشته واجب نيست، امّا اگر مسلمانى مرتد شود و دوباره برگردد و مسلمان شود روزه هاى دوران مرتد بودن را بايد قضا نمايد.

مسأله 1428ـ هرگاه به واسطه مستى روزه او ترک شده بايد قضا کند، هرچند مادّه مست کننده را از روى اشتباه و يا براى معالجه خورده باشد، بلکه اگر نيّت روزه را قبلاً کرده بعد در حال مستى روزه را تمام کند بنابر احتياط واجب بايد قضا نمايد.

مسأله 1429ـ روزه هايى که به خاطر مسافرت يا بيمارى و مانند آن ترک شده بايد قضا کند، امّا اگر نداند تعداد روزه هاى فوت شده چه اندازه بوده، کافى است مقدارى که يقين دارد قضا کند و اضافه بر آن واجب نيست، هرچند احتياط مستحبّ است.

مسأله 1430ـ اگر از چند ماه رمضان روزه قضا بر ذمّه دارد قضاى هر کدام را اوّل بگيرد مانعى ندارد، ولى اگر وقت براى قضاى رمضان آخر تنگ شده باشد بايد بنابر احتياط اوّل قضاى رمضان آخر را بگيرد.

مسأله 1431ـ کسى که روزه قضاى ماه رمضان را به جا مى آورد مى تواند پيش از ظهر روزه را افطار کند، به شرط اين که وقت براى قضاى روزه تنگ نباشد، ولى بعد از ظهر جايز نيست، همچنين اگر قضاى روزه غير معيّنى (مانند قضاى روزه نذر) را گرفته باشد احتياط واجب آن است که بعد از ظهر روزه را باطل نکند.