Məscidin zahirinin pak edilməsi
Nəcis olmuş materiallardan tikilmiş məscidin zahirini suya çəkmək kifayətdirmi?
Kifayətdir və möminlərin ürəyinə vasvasılıq (şəkk-şübhə) salmayın.
Kifayətdir və möminlərin ürəyinə vasvasılıq (şəkk-şübhə) salmayın.
Belə işlər məscidin şəninə layiq deyil. Bu işlər üçün ayrıca yerlər nəzərdə tutmaq lazımdır.
Ehtiyac olan halda, eybi yoxdur.
O avadanlığa ehtiyac yoxdursa, satıb pulunu həmin məscidə xərcləyin. Buna görə ki, belə hallarda onları vəqf edən, yaxud hədiyyə edən insanların nəzərinə (məqsədlərinə) daha yaxın olan, onları (avadanlıqları) həmin məsciddə istifadə etməkdir. Bu məscidin onlara ehtiyacı yoxdursa, başqa məsciddə istifadə edə bilərsiniz.
Pərdənin olması yaxşıdır. Lakin vacib deyil. Bu şərtlə ki, İslam qanunlarına riayət olunsun.
Məscidi sökmək caiz deyil. Lakin özü xarab olarsa onun materiallarını o kəndin məscidinə, yaxud başqa kəndin məscidinə köçürmək olar.
Yol üstündə yerləşən və qaytarılmasına ümid qalmayan məscidlərin barəsində həm məscid olma hökmü, həm də vəqf olma hökmü aradan gedir. Bunu edən şəxs o məscidin qiymətini başqa məscidin inşasına, yaxud sair məscidlərin təmirinə xərcləməlidir. Həqiqətdə bu iş malın eynini tələf etmək kimidir. Lakin çox ciddi, fövqəladə zərurət olmasa, məscidi sökmək əsla caiz deyil. Çöllüklərdə, əhalisi köçmüş kəndlərdə yerləşən məscidlər barəsində isə, (demək lazımdır ki,) onları elə bir şəkildə qorumaq lazımdır ki, onlara qarşı hörmətsizlik olmasın.
Əgər onun binasının yenidən inşasına ümid yoxdursa, habelə o kənddə başqa hamama ehtiyac yoxdursa ki, bu yeri satıb ona sərf etsinlər, bu halda yazdığınız şeyləri həyata keçirə bilərsiniz.
Bankın bu ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı yoxdur. Yalnız öz kreditini tələb etməyə haqqı var. Lakin kredit verərkən şərt olunsa ki, kredit pulları ödənməsə ərazi bankın istifadəsinə veriləcək, bu halda ərazini öz mülkiyyətinə keçirməyə haqqı var. Bundan əlavə, kreditin riba (sələm) ilə yanaşı olan kredit olmasına deyil, şəri əqdlərə uyğun olmasına da diqqət yetirməyiniz lazımdır.
Caiz deyil. Lakin vəqf edən əvvəlcədən bu işi görsəydi caiz olardı. Amma bu iş məscidin nəzdində olan məqsədlər üçün (məsələn, kitabxana və s.) görülərsə, maneəsi yoxdur.
Xətm və fatihə məclislərinin pulları məscidin mütəvəllisinin, yaxud imam camaatın nəzarəti altında (hansı biri bu işə nəzarət edirsə) məscidin vəsaitinə xərclənməlidir. Məscidin xadimi də onların nəzarəti ilə adi miqdarda o puldan istifadə edə bilər. Lakin diqqət etmək lazımdır ki, məsciddən istifadə etməyin müqabilində pul almaq olmaz; yalnız camaat öz razılıqları ilə nə isə versələr və ya məsciddə olan xidmətlərə görə onlardan pul alınsa, eybi yoxdur.
Onların razılığı şərt deyil. Lakin onların narahatçılığına səbəb olmamalıdır. Məsələn, məscidin mikrofonunun səsi, habelə məscidə gələnlərin saxladıqları maşınlar qonşulara mane olmamalıdır.