Bir məktubda üçdən artıq sual yazmayın

Sualınızı qısa, xülasə şəklində bir neçə sətirdə bəyan edin. Uzun-uzadı ifadələr yazmaqdan çəkinin

Yuxu yozma, istixarə və buna bənzər suallar verməyin

captcha
انصراف
انصراف

Həddi-buluğa çatmayanlardan mal almaq

Həzrət ustadın risaləsində satıcının həddi-buluğa çatması barəsində olan 1776-cı məsələni nəzərə almaqla – bildiyiniz kimi, yol kənarında, terminallarda və s. uşaqlar siqaret, keks və s. satırlar - onlardan nə isə almaq olarmı? Cavabın mənfi olduğu təqdirdə buyurun ki, bir şəxs bilməməzlik üzündən onlardan nə isə alarsa, vəzifəsi nədir?

İki halda eybi yoxdur: Birincisi, müamilədə qarşı tərəf əslində uşağın başçısı (qəyyumu), uşaq isə malı və ya pulu çatdırmaq üçün vasitə olsa; digəri usə, uşaq müamilədə qarşı tərəfdir, lakin yəqinimiz var ki, bu iş onun başçısının razılığı ilə baş verir, bu halda belə mallarda təsərrüf etmək şəri cəhətdən caizdir.

Başqasının malını ələ keçirməkdə vəkilin köməyi

Həqiqi və ya hüquqi fərdin vəkili olan şəxs öz müvəkkilinin, şəri cəhətdən onun müqabil tərəfinə məxsus olan malını, qanuni yolla onun əlindən almaq istədiyini başa düşsə, şəri baxımdan məsuliyyət daşıyırmı?

Əgər müvəkkil bilsə ki, vəkilin şəri baxımdan haqqı yoxdur, onu müdafiə etməməli və ya nəyisə başqasından haqsızlıqla alıb müvəkkilə verməməlidir. Əgər öz işinin müqabilində vəkalət haqqı alırsa, şəri baxımdan o halda qanunidir ki, şəri hüququ qaytarmaq üçün çalışsın.

Gözbağlayıcılığı özünə peşə seçmək

Gözbağlayıcılığı özünə gəlir mənbəyi seçməyin hökmü nədir? Gözbağlayıcılıq göstərilən yığıncaqlarda iştirak etməyin işkalı varmı?

Bəzi məclislərdə nümayiş, əyləncə və istirahət adı ilə icra olunan oyunlar müşahidə olunur ki, bir şəxsin surətli əl hərəkətini, zirəkliyini nümayiş etdirir və bundan başqa məqsəd daşımır, (belə oyunların) eybi yoxdur. Lakin camaatı aldatmaq üçün olsa, bir növ sehrdir ki, bu yolla qazanc əldə etmək haram və belə məclislərdə iştirak etmək də haramdır.

Qruplar: Peşələr

Malın əsil sahibinin “fuzuli” müamilədə müraciəti

Fuzuli müamilədə malın əsil sahibinin, satıcı və müştərinin hansı birinə müraciət etmək (haqqını almaq) haqqı vardır?

Mal sahibi mislini və ya qiymətini müştəridən ala bilər. Əgər onu tapa bilməsə, satıcıdan ala bilər. Birinci halda müştəri verdiyi məbləği geri ala bilər. Əgər mal sahibinə verdiyi məbləğ (satıcıya verdiyi) o məbləğdən çox olarsa, qiymət fərqini də satıcıdan ala bilər. Yalnız bu işi bilərəkdən etdiyi hal istisnadır ki, bu halda qiymət fərqini almağa haqqı yoxdur.

İmamzadənin torpağında mağaza tikib icarəyə vermək

Cəhromun məscidinin və İsmayıl imamzadəsinin gündəlik işlərinə baxan iki nəfər mömin şəxs öz pulları ilə İmamzadənin istifadə olunmayan qəbiristanlığının bir guşəsində iki mağaza tikmiş və bu mağazaları 20 il müddətində icarə olaraq məntəqənin kooperativ yardım şirkətinin rəhbərlik heyətinin ixtiyarına qoymuş, icarə pulunu isə məscidin və imamzadənin xərcləri üçün nəzərdə tutmuşlar. Hal-hazırda məscidin və imamzadənin şəri nəzarətçisi olmadığını və heç bir vəqfnamənin də mövcud olmadığını nəzərə alsaq, aşağıdakı suallara cavab verin:1) Mağazanın tikilməsi, xüsusilə onun icarəyə verilməsində cameuş-şərait müctəhidin icazəsinə ehtiyac var idimi?2) Baş tutmuş icarə şəri baxımdan etibarlıdırmı?3) İcarə batildirsə, kooperativ şirkətinin məsulları tərəfindən mağazanın boşaldılması və onun anbar, dəftərxana və s. kimi lazımi işlərdə istifadə etmək üçün məscidin münsiflər heyətinə təhvil verilməsi vacibdirmi?4) Onların boşaldılması üçün kooperativ şirkətin məsullarının, ödənilən qiymət və ya ondan artığını,

1) Əlbəttə, icazəyə ehtiyac var və əgər sözü gedən torpaq sahəsi istifadəsiz idisə, hələlik bu tikintiyə icazə veririk və oranı icarə vermək o halda caizdir ki, imamzadənin və məscidin işləri üçün sözü gedən binaya ehtiyac duyulmasın, icarə pulu da məscid və imamzadə üçün xərclənsin. 2) İcarə ədalətli olsa, məscidin və imamzadənin sözü gedən binaya ehtiyacı olmasa, səhihdir. 3) Yuxarıdakı cavabdan məlum oldu.4) Onlar artıq olmamaq şərti ilə yalnız orada xərclədiklərini ala bilərlər.

Borclarda inflyasiyanın hesablanması

Borc və alınacaq pullarda inflyasiya dəyərinin mühasibə olunması sələm sayılırmı?

Bizim əsrimizdə kağız pulların meydana gətirdiyi və geniş şəkildə yayılmış inflyasiya məsələsi ümumi camaat (ürf) içində rəsmiyyətlə tanınarsa, məsələdə fərz olunanlar, sələm olmayacaqdır. (Necə ki, bəzi xarici ölkələrdən nəql olunanlara görə, onlar banka yatırılan pullar üçün həm inflyasiya dəyərini, həm də mənfəətini mühasibə edirlər.) Belə bir şəraitdə inflyasiya dəyərini mühasibə etmək sələm deyil, lakin ona əlavə olunan mənfəət sələmdir. Bizim mühitimizdə və buna oxşar yerlərdə inflyasiya dəyəri camaat içində mühasibə olunmadığına görə, bütövlükdə sələm sayılır. Çünki bir-birinə borc verən şəxslər üstündən bir neçə ay və daha çox vaxt keçəndən sonra pulun özünü (maya dəyərini) istəyir və inflyasiya fərqini hesablamırlar. Elmi məkanlarda (cəmiyyətlərdə) sadəcə inflyasiyanın nəzərə alınması öz-özlüyündə (dəlil kimi) kifayət etmir. Çünki burada meyar ümumi camaatın nəzəridir. Lakin biz bir halı istisna edirik və o da bundan ibarətdir ki, məsələn, üstündən otuz il keçməklə həddindən artıq çox fərq yaranmış olsun. Ona görə də qadınların qədim mehriyələri barəsində və ya buna oxşar borclarda ehtiyat vacib bilirik ki, bugünkü dəyərlə hesablanmalıdır və ya heç olmazsa müsalihə etməlidirlər.

Qruplar: Riba (sələm)
قرآن و تفسیر نمونه
مفاتیح نوین
نهج البلاغه
پاسخگویی آنلاین به مسائل شرعی و اعتقادی
آیین رحمت، معارف اسلامی و پاسخ به شبهات اعتقادی
احکام شرعی و مسائل فقهی
کتابخانه مکارم الآثار
خبرگزاری رسمی دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی
مدرس، دروس خارج فقه و اصول و اخلاق و تفسیر
تصاویر
ویدئوها و محتوای بصری
پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی مدظله العالی
انتشارات امام علی علیه السلام
زائرسرای امام باقر و امام صادق علیه السلام مشهد مقدس
کودک و نوجوان
آثارخانه فقاهت