şəri hökmlərə və fiqhi məsələlərə cavab mərkəzi

İşkalsız deyil. Yalnız bu halda olar ki, qəbiristanlığın əsər-əlaməti tamamilə aradan getmiş olsun və oranın yeri də vəqf olunmuş olmasın.

Səhihdir, inşallah.

Bu barədə təhqiq etmişsinizsə və vəqfin məqsədi aydın olmamışdırsa, o torpaq sahəsi üçün münasib bir icarə haqqı nəzərdə tutmalısınız. Onun yarısını Mövla Əmirəl-möminin Əlinin (əleyhis-səlam) məclislərinə aid olan xərclərdə sərf edin və digər yarısını da vəqfdə nəzərdə tutulan insanlara çatdırın. Amma əgər onlar məscidə görə icarə malını güzəştə getdikləri barədə razılıq versələr və aralarında səğir (azyaşlı) də olmasa (onlara pul vermək) lazım deyil.

Ümumi şəkildə vəqf edilmiş və hamıya aid olan qəbiristanlıqdan bu şəkildə istifadə etmək caiz deyil.

Eybi yoxdur.

Vəqfin gəlirini ehtimal verilən iki və üç məqsədin arasında bərabər şəkildə bölməlisiniz.

2)Vəqf olunmuş hər bir şey vəqf edilən məqsədə uyğun olaraq sərf edilməlidir. Necə ki, bu göstəriş hədislərdə deyilmişdir. Vəqfin sərf olunma məqsədinə qarşı çıxmaq caiz deyil. Yalnız bir halda caizdir ki, o məqsədlə xərcləmək mümkün olmasın. Belə hallarda həmin məqsədə daha yaxın olan yerlərdə sərf edilməlidir.

Bu iş yalnız iki surətdə caizdir: 1) Sözü gedən kirayənişinlərin vəqf olunan əmlakın məqsədlərindən olduqları surətdə. 2) Onlarla uyğun olan digər vəqf əmlaklarından götürülüb sözü gedən vəfqin məqsədləri üçün sərf olunacağı surətdə.

Yuxarıda fərz olunanlara görə onları dəyişmək caiz deyil. Onları müamilə etsələr müamilə batildir. Yalnız o halda mümkündür ki, vəqf olunmuş əmlak tamamilə faydasız və vəqfdə məqsəd tutulanlar üçün istifadəyə yararsız olsun və yaxud onların arasında ciddi ixtilaf və mübahisəyə səbəb olsun ki, bu mübahisəyə son qoymaq üçün onu dəyişməyə və ya bölməyə məcbur olaq.

Hədiyyə edənlərin icazəsi ilə caizdir.

Sözü gedən vəqf zahirən səhihdir və ona əməl etmək lazımdır. Sözü gedən peşmançılığın da heç bir faydası yoxdur.

Ehtiyat budur ki, onu bu iş üçün icarəyə verib, icarə pulunu ehtiyaclı insanlar üçün su boruları çəkməyə sərf etsinlər.

Qəti qaydalara və məşhur - الوقوف على حسب ما یوقفها اهلها – hədisinə əsasən vəqf olun şeydən əldə olunan gəliri vəqfnamədə qeyd olunanlara əsasən sərf etmək lazımdır. Yalnız bir və ya bir neçəsinə əməl etmək mümkün olmayan bəndləri istisna etmək olar, məsələn, mis qab-qacaq indiki əsrdə digər qab-qacaqla əvəz olunacaqdır.

Vəqf olunmuş şeyin eynini (özünü) satmaq caiz deyil. Əgər əkinçilik üçün yararsız olsa və tikinti üçün istifadəyə yararlı olsa, onu tikinti üçün icarə vermək olar. Ondan heç bir şəkildə istifadə etmək mümkün olmasa, onu satıb əhsənə (daha yaxşı məqsədə) çevirməkdən başqa çıxış yolu qalmasa, bu hal istisnadır.

Vəqfin digər şərtləri də olsa səhihdir.