Şəxsi mənzilə ehtiyacı olan şəxsin istitaəti
Şəxsi mənzilə ehtiyacı olan şəxs istitaətli olurmu?
Mənzilə ehtiyacı varsa, o pulu mənzil almağa sərf edə bilər, bu halda istitaətli olmayacaqdır.
Karvan xidmətçilərinin istitaəti
Həcc karvanlarında həccə gedən xidmətçilərin imkan baxımından istitaətli olmadıqlarını nəzərə alsaq, həcci necə yerinə yetirməlidirlər? Onlar vacib niyyəti etməlidirlərmi?
Karvan xidmətçiləri müstətidirlər (bu şərtlə ki, həcc müddətində öz ailə və uşaqlarının xərcinə malik olsun) və vacib həcc niyyəti etməlidirlər. Onların birinci dəfələridirsə bir kəs tərəfindən naib olub həcc yerinə yetirə bilməzlər. Bir kəsə kömək etmək üçün həccə gedənlər də bu qəbildəndir.
İstitaətli şəxsin naib olması
Bir şəxs istitaətlidir (müstəti, həcc üçün lazımi şərtlərə malik olan). Lakin (növbəyə) ad yazdırmadığına görə həccə getməyə imkanı olmamışdır. İndi atasının - o, ad yazdırmış, amma dünyasını dəyişmişdir - əvəzində naib olub həccə gedir. Bu niyabət (naib olma) səhihdirmi?
İstitaətli olub, lakin müəyyən maneələrə görə növbəyə yazıla bilməmişdirsə, onun naib olması səhihdir.
Sahibinin icazəsi olmadan zəkatın verilməsi
Bir şəxs zəkat verməsə, oğlu zəkat hissəsini ayırıb atası başa düşmədən xəlvətcə müstəhəqlərə verə bilərmi?
Şəri hakimin icazəsi ilə bu işi edə bilər.
Zəkatın düşdüyü yerlər
Zəkat verilməsi vacib olan 9 yerdən başqa, zəkat düşən digər şeylər də varmı?
Zəkat yalnız deyilmiş 9 yerdə vacibdir. Müstəhəb zəkat isə bunlardan qeyrisinə də aid olur.
Əkinçilikdən müəyyən pay alan fəhlələrin zəkatı
Tarlada, əkin sahələrində işləyən fəhlələr əmək haqqı olaraq əkin məhsulundan pay alırlar. Zəkat vermək onların vəzifəsidirmi?
Əgər məhsuldan alınan pay əkin-biçindəki işlərin hamısının əvəzindədirsə (ölkəmizdə əkin sahibi və rəiyyət arasında ən çox yayılmış haldır,) onların da payına zəkat düşür. Bu şərtlə ki, onların payı nisab həddinə çatsın. Amma onlar bu payı yalnız biçin və bu kimi işlərin əvəzində alsalar (yəni zəkat düşən vaxtdan sonra), bu halda fəhlənin boynunda heç nə yoxdur.
Dövlət rüsumları ilə zəkatın əlaqəsi
İslam respublikasında vergiləri ödəmək şəri vergilərin əvəzində kifayət edirmi?
Vergi sair iş və qazanc xərcləri kimidir ki, şəri maliyyənin yerini tutmur.
Dövlətin çörək yeyəni olan əsgərin fitrəsi
Dövlətin çörək yeyəni sayılan əsgərin fitrə zəkatı kimin öhdəsinədir?
Dövlətə vacib deyil. Fəqirdirsə özünə də vacib deyil. Amma imkanlıdırsa, ehtiyat budur ki, özü zəkatı ödəsin.
Fitr axşamı bihuş olan şəxsin fitrəsi
Bir şəxs Fitr bayramının axşamında gün batan vaxtda bihuş olsa, fitrə zəkatı boynundan götürülürmü?
Bihuş olmaq fitrə zəkatının öhdədən götürülməsinə səbəb olmur.
Zəkat almaq üçün fəqirliyin meyarı
Fəqir kimlərə deyilir?
İllik xərclərini adi halda təmin edə bilməyən şəxs, fəqirdir.
Səpilən toxumun qiymətinin zəkatda meyarı
Hasildən kəsr olunan (çıxılan) səpilən toxumun qiymət meyarı nə zamandır: toxum səpən gün, yoxsa məhsul götürən gün?
Qiymət meyarı toxum səpilən gündür. Lakin bizim fitvamıza görə ehtiyat vacibə əsasən, əkin üçün səpilən toxumun qiyməti hasildən kəsr olunmamalıdır. Lakin bu məsələdə başqa müctəhidlərə müraciət edə bilərsiniz.
Suvarılan buğdanın zəkat nisabı
Suvarılan ərazilərdəki buğdanın zəkat miqdarını və onun nisab həddini bəyan edin.
Onun zəkatı 1/20-dir (5%). Nisab miqdarı isə sair növlərdəki kimi 847 kiloqramdır.
İndiki zamanda ənfalın hökmü
Ayələrin və hədislərin zahirinə əsasən ənfal, dünyanın hər yerində olan bütün səhralara, çöllərə, dağlara, meşələrə, dənizlərə və s. şamil olur. Lakin hazırkı şəraitdə beynəlxalq coğrafi sərhədlər bütün ölkələr tərəfindən qəbul olunduğu halda, ənfal da bu sərhədlər çərçivəsində məhdudlaşırmı?
Ənfal hədislərinin zahiri mənası, hətta onların əksəriyyətinin aşkar buyruqları göstərir ki, yer üzündə olan bütün mənfəətlərə şamil olur. Lakin aydındır ki, İslam hakimi və vəliyyi-fəqih müsəlmanların məsləhətlərinə müvafiq olaraq beynəlxalq qanunları nəzərə ala bilər.
Meşələrə sahib olmaq
Meşələrdə mülk hökmü qüvvədədirmi? İrs, vəqf, icarə və s. məsələləri ona aid etmək olarmı?
Zahir budur ki, belə meşələrdə mülk hökmü qüvvədədir və irs, vəqf, icarə və ... səhihdir. Lakin İslam hökuməti təşkil olunandan və hökumətin icazəsi olmadan meşələrin mülkiyyətə keçirilməsinə hökumət tərəfindən qadağa qoyulduğuna görə bu yöndə tədbir görmək olmaz.
Ata evində yaşayan övladın xümsü
Ata evində yaşayan şəxs xüms verməlidirmi?
(İllik xərclərdən) artıq gəliri varsa, xümsünü verməlidir.
