مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه شراب به‌خودی‌خود يا به‌واسطه ريختن چيزى در آن مبدّل به سركه گردد، پاك می‌شود و آن را «انقلاب» گویند.

هرگاه عين نجس چنان تغيير يابد كه آن نام از آن برداشته و نام ديگرى به آن داده شود، پاك می‌گردد و مى‏گويند «استحاله» شده است، مثل اين‏كه سگ در نمكزار فرورود و مبدّل به نمك شود. همچنين اگر چيزى كه نجس شده است به‌کلی تغيير يابد، مثل اين‏كه چوب نجس را بسوزانند و خاكستر كنند، يا آب نجس تبديل به بخار شود، امّا اگر تنها صنعت آن تغيير كند مثل اين‏كه گندم نجس را آرد كنند، پاك نمى‏ شود.

براى پاك شدن زمين و پشت‌بام با تابش آفتاب چند شرط است: اوّل اين‏كه چيز نجس داراى رطوبت مسرى باشد، بنابراين اگر خشك باشد بايد آن را قبلاً تر كنند تا به‌وسیله آفتاب خشك گردد. دوم این‌که عين نجاست را قبلاً برطرف سازد. سوم این‌که آفتاب مستقيماً بر آن بتابد، نه از پشت ابر و مانند آن، مگر این‌که ابر به‌قدری نازك باشد كه مانع تابش آفتاب نشود ولى تابش از پشت شيشه مانعى ندارد. چهارم اين‏كه چيز نجس به‌واسطه تابش آفتاب خشك شود، امّا اگر به كمك باد يا وسيله حرارت ديگرى خشك شود كافى نيست، مگر اين‏كه بسيار كم باشد كه بگويند با آفتاب خشک‌شده است.

هرگاه شك كند كه زمين نجس با آفتاب خشک‌شده يا نه يا چيزى مانع تابش آفتاب بوده يا نه و يا قبلاً عين نجاست را برطرف كرده است يا نه آن زمين نجس است.

براى پاك شدن زمين و پشت‌بام با تابش آفتاب چند شرط است: اوّل اين‏كه چيز نجس داراى رطوبت مسرى باشد، بنابراين اگر خشك باشد بايد آن را قبلاً تر كنند تا به‌وسیله آفتاب خشك گردد. دوم این‌که عين نجاست را قبلاً برطرف سازد. سوم این‌که آفتاب مستقيماً بر آن بتابد، نه از پشت ابر و مانند آن، مگر این‌که ابر به‌قدری نازك باشد كه مانع تابش آفتاب نشود ولى تابش از پشت شيشه مانعى ندارد. چهارم اين‏كه چيز نجس به‌واسطه تابش آفتاب خشك شود، امّا اگر به كمك باد يا وسيله حرارت ديگرى خشك شود كافى نيست، مگر اين‏كه بسيار كم باشد كه بگويند با آفتاب خشک‌شده است.‌

تابش آفتاب، زمين و پشت‌بام را پاك می‌کند و همچنین ظاهر ساختمان و درب و پنجره و مانند آن.

داخل کفش به‌واسطه راه رفتن پاک نمی‌شود و پاک شدن کف جوراب به‌واسطه راه رفتن نیز محل اشکال است، مگر اینکه جوراب چرمى و مانند آن باشد که به جاى کفش از آن استفاده شود.

چرخ وسایل نقلیه و ته عصا و نعل چهار پایان و همچنین کف دست یا زانوى کسى که با دست و زانو راه می‌رود و پاهاى مصنوعى و مانند این‌ها با راه رفتن روی زمین پاک می‌شوند.

مقدارى از اطراف پا و کفش که با راه رفتن روى زمین آلوده نجس می‌شود، اگر به زمین برسد پاک می‌گردد.

لازم نيست كف پا و يا ته كفش، تر باشد، بلكه اگر خشك هم باشد با راه رفتن پاك می‌شود، وجود رطوبت غیرمسری در زمين نيز ضرر ندارد.

براى پاك شدن كف پا و ته كفش اگر مختصرى راه برود يا پا را بر زمين كشد كافى است، ولى بهتراست لااقل پانزده ذراع (تقريباً 5/ 7 متر) راه برود.‌

تطهیر با آب‌لوله‌کشی بسیار آسان است و غُساله آن پاک است به‌شرط اینکه عین نجاست در آن نباشد و می‌توانند غساله را با حوله‌ای جمع کنند و نیاز به شستن حوله هم نیست ولی خوب است بشویند. ولی غُساله آب قلیل نجس است و با حوله‌ای به‌طورمعمول و به‌دوراز وسواس آن را جمع می‌کنند. در این صورت زمین و رطوبت اندکی که باقیمانده است پاک ولی حوله و دست‌ها نجس است که باید آن‌ها را آب بکشند. البته تا آنجا که ممکن است از آب‌لوله‌کشی استفاده کنند تا دچار وسواس نشوند.