جهت قبله در هواپیما
اگر مسافرین بخواهند در سفر هوایی و در هواپیما نماز بخوانند رعایت قبله لازم است؟
اگر قبله را نمی‌داند باید جستجو کند و اگر طریقی برای جستجو نیست اگر می‌تواند تأخیر بیندازد، اما در صورت ضرورت به هر طرف بنشیند اشکالی ندارد.
عدم لزوم اعاده نماز در هواپیما
در برخى موارد مسافران، وقت نماز در هواپيما هستند، با توجّه به این‌که نماز در هواپيما معمولاً مانع استقرار و طمأنينه نيست، درصورتی‌که ساير شرايط، مثل قيام، قبله، ركوع و سجود مراعات شود، آیا در صورت علم يا احتمال این‌که پيش از اتمام وقت نماز به مقصد مى‌رسند و مى‌توانند نماز را پس از پياده شدن از هواپيما بخوانند، نماز در هواپيما كفايت مى‌كند يا بايد تأخير بيندازند و درصورتی‌که نماز را در آن حال خوانده و پيش از اتمام وقت نماز پياده شدند، اعاده كنند؟
چنين نمازى صحيح است و اعاده ندارد.
اوقات نماز در مسافرت با هواپیما و گردش به دور زمین همراه با خورشید
اگر موقع اذان ظهر، سوار بر هواپیما بشوم و همراه خورشید 24 ساعت دور زمین بگردم به‌طوری‌که با توجه به ظهر شرعی هر مکآن‌همراه خورشید باشم و ظهر روز بعد دوباره به مکان اول خودم برسم و نماز ظهر را بخوانم، آیا نماز صبح و عشا را هم باید بخوانم یا نه؟ اگر باید بخوانم، چه موقع بخوانم؟
بر اساس اوقات جایی که از آن پرواز کرده است عمل کند.
میقات افرادی که با هواپیما داخل مکّه می شوند
کسانی که هواپیمایشان در فرودگاه مکّه فرود می آید از کجا باید محرم شوند؟
در فرض سؤال مکّه فرودگاه ندارد و به فرض این که داشته باشد، باید از یکی از میقات های پنجگانه یا محاذی آن ها محرم شود.
نماز بر روی جانماز قبله گردان در قطار و هواپیما
این‌جانب وسیله‌ای به نام جانماز قبله گردان طراحی نموده‌ام که در توصیفی مختصر می‌توان آن را این‌گونه شرح داد؛ این وسیله در وسایل نقلیه مانند قطار، هواپیما، کشتی و... قرار می‌گیرد و نمازگزار در وقت نماز برای اقامه‌ی نماز روی آن می‌ایستد درحالی‌که وسیله‌ی نقلیه در حال حرکت است و هر آن ممکن است جهت حرکت وسیله‌ی نقلیه و در پی آن راستای قبله تغییر کند. توانایی که این دستگاه دارد این است که همراه با تغییر راستای قبله می‌چرخد و نمازگزار را که روی آن ایستاده را روبه‌قبله نگاه می‌دارد و سرعت چرخش آن به‌گونه‌ای است که تعادل شخص نمازگزار حفظ شود. سطحی که نمازگزار روی آن نماز می‌خواند یک صفحه‌ی آهنی است که روی آنجا نماز پهن‌شده است. این طرح ازلحاظ علمی و فنی مورد استقبال اساتید و داوران مسابقات علمی مختلف قرارگرفته است و به مرحله‌ی کشوری جشنواره‌ی جوان خوارزمی راه یافته است؛ حال پرسش اینجاست که آیا این وسیله از لحاظ شرعی؛ اقامه نماز بر روی آن توجیح دارد یا خیر؟ و احکام مربوط به این طرح کدام است و آیا ازنظر شما می‌تواند این دستگاه مفید واقع شود یا خیر؟
شرعاً اشکالی ندارد ولی موقع چرخش جانماز سکوت کند و ذکر نگوید.
رؤیت طلوع و غروب آفتاب در اثر تابش خورشید بر هواپیما
اگر آفتاب را بر روی هواپیمایی که در آسمان است مشاهده کنیم ولی بر روی زمین هنوز آفتاب نیفتاده آیا حکم به طلوع آفتاب میشود؟ طرف عصر حکم به غروب میشود یا نه؟
ملاک رؤیت طلوع و غروب آفتاب از افق روی زمین است و نوری که روی بدنه هواپیما و مانند آن تابیده میشود برای کسانی که روی زمین هستند اعتباری ندارد.
طی شدن بیش از مسافت شرعی در گشت زنی هوائی
اگر گشت هوایی بر بالای شهر، بیشتر از هشت فرسخ شود باید نماز را شکسته خواند؟
در فرض سؤال، این کار گشت زنی است و مسافر محسوب نمی‌شود.
سفر بعد از قضا شدن نماز به شهری که هنوز وقت باقی است
بر فرض مثال کسی که در تهران نماز صبحش قضا شد با هواپیمای سریع خود را مثلا به استامبول یا جای دیگری که هنوز آفتاب د رآن طلوع نکرده است برساند می تواند نماز را به نیت ادا بخواند؟
اگر به جایی که وقت نماز ادا باقی است برسد نماز را به نیت ادا بخواند.
عدم لزوم اعاده نماز در هواپیما
در برخى موارد مسافران، وقت نماز در هواپيما هستند. با توجّه به اين كه نماز در هواپيما معمولاً مانع استقرار و طمأنينه نيست، در صورتى كه ساير شرايط، مثل قيام، قبله، ركوع و سجود مراعات شود، آيا در صورت علم يا احتمال اين كه پيش از اتمام وقت نماز به مقصد مى‌رسند و مى‌توانند نماز را پس از پياده شدن از هواپيما بخوانند، نماز در هواپيما كفايت مى‌كند يا بايد تأخير بيندازند و در صورتى كه نماز را در آن حال خوانده و پيش از اتمام وقت نماز پياده شدند، اعاده كنند؟
چنين نمازى صحيح است و اعاده ندارد.
خسارت تاخیر پرواز هواپیما
همانطور که مستحضر هستید تقریبا نیمی از پرواز های هواپیماها در کشورمان با تاخیر انجام میشود و این میزان تاخیر در مقایسه با دیگر کشور ها بسیار بالاست. این تاخیرها بعضا تا چندین ساعت هم طول می کشد و باعث تلف شدن وقت و هزینه ی زیادی می شود. حال سوال بنده به صورت مشخص این است :1. اگر لازم باشد که یک بیمار اورژانسی برای درمان توسط پزشکی که در یک شهر دیگر است با هواپیما به آنجا منتقل شود و پرواز او یک تاخیر 3 ساعته بخورد و بیمار به علت این تاخیر فوت کند آیا دیه دارد یا خیر و اگر دارد دیه ی او بر عهده ی چه کسی است؟2. با توجه به این که قانونی درباره ی تاخیر پروازها توسط سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ نشده حکم شرعی این تاخیرها چیست و آیا وقت و هزینه ای که از مسافرین تلف می شود از بین بردن حق الناس محسوب می شود یا خیر؟
1-در فرض سئوال دیه تعلق نمی گیرد زیرا می دانسته اید تاخیر در هواپیمایی ایران موضوع متداولی است. 2-اگر تاخیر متعارف باشد و مردم اطلاع داشته باشند حق الناس نیست ولی اگر هنوز قانونی در این مورد ابلاغ نشده سزاوار است هر چه زودتر مقررات لازم برای این موضوع وضع و ابلاغ شود.
واجب شدن غسل در حین سفر هوایی
اگر در مسافرت هوایی غسل واجب شود مثلا زنى در حین سفر هوایی از حیض پاک شود یا فردی جنب شود، ولی نتواند غسل کند چه وظیفه‌اى دارد؟
اگر یقین دارد تا قبل از گذشتن وقت، عذر او برطرف می شود و امکان غسل است بنابر احتیاط واجب صبر نماید و بعد از غسل نماز را بخواند و الا چنانچه بتواند تیمّم مى‌کند و نماز خود را با همان حال انجام مى‌دهد، اما اگر نتواند تیمّم کند و وقت تنگ است نماز را بنابر احتیاط واجب با همان حال مى‌خواند و بعد قضا مى‌کند.
