مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

بارها گفته‌ایم که اگر مرد قادر به پرداخت مهریه نباشد او را شرعاً نمی‌توان زندانی کرد بلکه باید تقسیط شود و با اولین قسط، زن باید تمکین کند و طرح مجدد دعوا در این فرض جایز نیست.

درصورتی‌که رابطه زناشويى بين زن و شوهر انجام‌نشده و مهريه عندالمطالبه باشد و زن مطالبه كند شوهر بايد بپردازد و اگر نپرداخت زن می‌تواند تمكين نكند؛ اما اگر براى دادگاه ثابت شود كه شوهر توان پرداختن نقدى مهريه را ندارد آن را مطابق توان مالى زوج تقسيط می‌کند و زوجه با دريافت اولین قسط بايد تمكين كند وگرنه ناشزه است و حقّ نفقه ندارد.و درصورتی‌که مهریه عند الاستطاعه باشد زوجه حق حبس ندارد.

حق طلاق قابل‌واگذاری نیست ولی می‌تواند بگوید وکالت در طلاق را به تو می‌دهم در برابر اینکه مهریه را به من ببخشی.

این حق الزام‌آور است منتهی با شرایطی که یکی از این شرایط آن است که زن از حق حبس استفاده نکند، در ضمن اگر زوج ثابت شود که تمکن مالی ندارد باید مهریه تقسیط شود و زوجه با گرفتن اولین قسط مهریه باید تمکین کند.

تعیین مهریه‌ی سنگین حرام نیست اما کار مناسبی نیست و مهریه‌های فوق‌العاده سنگين که نشان از سفاهت زوج می‌دهد، يا قرينه بر عدم قصد جدي نسبت به آن است باطل است و تبديل به مهرالمثل می‌شود، ولي اصل عقد درهرحال صحيح است.

ظاهر این است در صورتی  که مهریّه ی زن  نقد بوده و مرد توانایی پرداخت مهریه را به صورت یکجا یا اقساطی دارد و پرداخت نمی کند، زن مى تواند بدون گرفتن مهر مؤجّل خود را مطلقاً تسلیم شوهر نکند و در این مدّت بر زوج واجب است نفقه او را بدهد و  الا نفقه واجب نمی باشد.

هرگاه بر ذمّه شوهر بوده و زوجه آن را بخشيده است قابل بازگشت نيست مگر اينكه بخشيدن به‌قصد ادامه زوجیت بوده ولى زوج بخواهد او را طلاق دهد كه در اين صورت می‌تواند باز پس بگيرد؛ و هرگاه مَهر عين خارجى بوده. تنها درصورتی‌که مهر بدون تغيير مهمی موجود باشد و بين زن و شوهر خويشاوندى نسبى نباشد عدول مانعى ندارد.

ظاهر این است که در مهرالمثل حدّ معینى نیست، والا مهرالمثل صدق نمی‌کند و روایاتى که خلاف آن را بگوید ظاهراً معمول بهاى اصحاب نیست.

آرى شأن وموقعيّت افراد در ميزان مهريّه تأثیر دارد و بعيد است چنين كارگرى قصد جدی داشته باشد.

با تقسیط مهریه و پرداخت اولین قسط، حقّ حبس از بین می‌رود چراکه موضوع ادای دین تغییر کرده است؛ به این صورت که مهریه از پرداخت یکجا به پرداخت اقساطی تغییر پیداکرده و با پرداخت قسط اوّل، مهریه دریافت شده است و حقّ حبس از بین می رود. ولی چنانچه در پرداخت هر قسط کوتاهی کند حقّ حبس برای زوجه باقی خواهد بود البته توجّه داشته باشید با تمکین و آمیزش ولو یک‌بار، حقّ حبس زایل می‌شود؛ و اگر حقّ حبس را تا پایان اقساط بپذیریم گاهی تمکین بعد از 40 یا 60 سال انجام می‌شود!

الف: دروغ جایز نیست، مگر اینکه ضرورت مهمی وجود داشته باشد.ب: معیار آن است که در صیغه عقد به نیت جدی خوانده می‌شود و اگر نسبت به آنچه در هنگام عقد می‌خوانند جدی نباشند تبدیل به مهرالمثل خواهد شد و اگر قبل از عقد مهریه تعیین‌شده، همان ملاک است هرچند قانون چیز دیگری مطالبه نماید.ج: معیار قصد طرفین است.

در شرایطى که درهم سکه‌دار وجود ندارد باید فرض را بر این بگیریم که اگر نقره موجود سکه‌دار و رایج بود چه اندازه به قیمت آن افزوده می‌شد، اضافه قیمت را به‌طور تقریبى حساب کنیم و بر آن بیفزاییم و ازآنجاکه این حکم یک حکم استحبابى است محاسبات تقریبى در آن ضرر ندارد.