این کار اشکالی ندارد.
در صورت نیاز اشکالى ندارد.
این کار اشکال دارد، ولى می‌توانند دربى از یک مسجد به دیگرى بازنمایند.
اگر مزاحم نمازگزاران نباشد و جا را بر آن‌ها تنگ نکند و از نیازهاى مسجد محسوب شود اشکالى ندارد.
در فرض سؤال، باز کردن درب اشکالی ندارد.
اولاً در صورتى میتوان زیرزمین مسجد را تبدیل به درمانگاه کرد که هیچ‌گونه مزاحمتى براى نمازگزاران نداشته باشد و مردم نخواهند ازآنجا براى نمازخواندن استفاده کنند.ثانیاً زنان معذور نمی‌توانند به آنجا مراجعه کنند و غیرمسلمانان اگر سبب آلوده شدن آنجا نشوند مانعى ندارد و این در صورتى است که درمانگاه بعداً ایجادشده باشد، امّا اگر از اوّل آنجا وقف بر درمانگاه شده است مشکلى ندارد.
مسيرها دو نوع است: گاهي بن‌بست و گاهي باز است؛ اگر بن‌بست باشد متعلّق به کساني است که درب خانه آن‌ها در آن کوچه باز می‌شود و با رضايت آن‌ها و باز کردن درب جديد از مسير ديگر مانعي ندارد. ولي در مسيرهايي که باز است نمی‌توان آن را جزء مسجد کرد، امّا اگر اين تغيير به نفع مردم باشد و مسير مناسب ديگري را ايجاد کنند، (با موافقت شهرداری‌های محل) اشکال ندارد.
ملحق كردن چيزى از مسجد به كوچه و خیابآنجايز نيست و چنانچه برخلاف اين حكم شرعى ملحق كنند بايد قيمت زمين الحاقى به نرخ روز گرفته و صرف توسعه و نیازهای مسجد شود.
چنانچه خاک پاک‌روی آن بريزند تا آلودگي سرايت نکند اشکال ندارد.
هرگونه تغيير، تبديل، بازسازي و نوسازي در مسجد، در حياط و شبستان يا غيره که به نفع نمازگزاران باشد مانعي ندارد ولي احکام مسجد تغيير نمی‌کند. امّا سرويس بهداشتي را نمی‌توآنجابجا کرد و به‌جايي که جزو مسجد است انتقال داد. نکته: گاه بعضي از قسمت‌های مسجد متعلّق به آن و موقوفه مسجد است، ولي جزء مسجد نيست؛ مانند حياط بعضي مساجد که در آن نماز برپا نمی‌شود (مانند مناطق پرباران شمال) يا آشپزخانه که متعلّق به مسجد است ولي جزء مسجد نيست و میتوان در صورت لزوم در آن خانه عالم و يا خادم يا سرويس بهداشتي احداث کرد، ولي حياط بعضي مساجد که در فصول مناسب در آن نماز برپا می‌شود (مانند مناطق گرمسير) جزء مسجد است و احکام آن را دارد.
درصورتی‌که موقتاً مورداستفاده مسجد نیست می‌توانند آن را اجاره دهند مشروط بر اینکه از آن نگهداری کامل شود و اگر اصلاً مورداستفاده نیست باید بفروشند و خرج سایر نیازهای مسجد کنند.
