مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

درصورتی‌که دیگران شک نداشته باشند، باید همراه دیگران نماز را انجام داد.

منظور از اعتنا نكردن به شك اين است كه آن‌طرف را كه به نفع اوست بگيرد، مثلاً اگر شك كند سجده يا ركوع را به‌جا آورده، بنا بگذارد كه به‌جا آورده است، هرچند از محل آن نگذشته است، يا اگر شك كند نماز صبح را دو ركعت خوانده يا سه ركعت، بنا بگذارد كه دو ركعت خوانده است.

«كثير الشك» يعنى كسى كه زياد شك می‌کند نبايد به شک خود اعتنا كند، خواه در عدد ركعات نماز باشد، يا در اجزاى نماز، يا شرايط نماز.

هرگاه انسان شك كند كثير الشك شده يا نه بنا می‌گذارد بر اين‏كه كثير الشك نشده و به‌عکس اگر كثير الشك بوده تا يقين نكند به حال معمولى برگشته، بايد به شک خود اعتنا نكند.

اشخاص وسواسى بايد به‌یقین و شک خود عمل نكنند بلكه مطابق اشخاص معمولى عمل كنند خواه يقين براى آن‌ها حاصل شود يا نه و الا در بسيارى از موارد نمازشان باطل خواهد بود.

هرگاه كثرت شك مخصوص به مورد معيّنى نيست هر شكى كه مى‌كند داخل دايره آن محسوب می‌شود.

هرگاه بعد از گذشتن وقت نماز شك كند كه نماز را خوانده يا نه يا حتّى گمان كند نخوانده است، به شك اعتنا نكند، ولى هرگاه پيش از گذشتن وقت نماز شك كند، بايد نماز را به‌جا آورد، حتّى اگر گمان دارد نماز را خوانده كافى نيست.

در نماز دو و سه رکعتی نماز باطل است ولی در نماز چهار رکعتی به شک در سه و چهار برمی‌گردد.

چنین شخصی یقین به بطلان نماز دارد و واضح است این داخل در شکی که در رساله احکام آن را بیان کرده‌ایم نیست.

هرگاه بعد از سلام نماز شك كند كه نمازش صحيح بود يا نه خواه شك مربوط به عدد رکعت‌های نماز باشد يا شرايط نماز، مانند قبله و طهارت و يا اجزاى نماز مانند ركوع و سجود، به شک خود اعتنا نمی‌کند.

هرگاه در بین نماز بعد از گذشتن محل چيزى، شك كند آن را به‌جا آورده يا نه مثل اين‏كه بعد از داخل شدن در ركوع، شك در حمد و سوره كند و يا بعد از ورود در سجده شك در ركوع كند، در هیچ‌یک از اين موارد نبايد به شک خود اعتنا كند، خواه جزء بعدى ركن باشد يا غير ركن.

اگر زمانی كه وارد آيه بعد شده شك كند آيه قبل یا قبل‌تر را خوانده يا نه يا وارد کلمه‌ای از يك آيه شده، شك كند كلمه قبل را خوانده بايد بنا بر احتياط واجب برگردد و آن را به‌قصد قربت به‌جا آورد و بعد دنبال آن را ادامه دهد؛ اما اگر شروع به خواندن سوره کرده و در خواندن حمد شک کند یا به رکوع یا قنوت رفته و شک در حمد یا سوره کند نباید به شک خود اعتنا کند و نماز در این حالت صحیح است.