مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

احتیاط آن است که «کُفُواً احد» را آن‌طور که مشهور است با «واو» و ضم «فا» بخوانند و در فرض سؤال نمازهای گذشته صحیح است ولی از این به بعد مراعات نمایید.

احتیاط واجب آن است که به‌صورت «مالک یوم‌الدین» قرائت شود.

نمازش صحیح است.

پاسخ اجمالی:تمام اذکار و قرائت‌ها به‌قصد انشاء است به‌جز سوره‌ای که بعد از حمد می‌خوانند. پاسخ تفصیلی:در مورد اذکار و الفاظ نماز و قرائت حمد و غیره فهم معنا و قصد انشا نه‌تنها جایز، بلکه بسیار خوب است و در اینجا توجّه به چند نکته لازم به نظر می‌رسد:1 ـ شکی نیست که هدف از این الفاظ معانى آن است. هدف، تسبیح و تهلیل و حمد و ستایش خداست و این امر با قصد لفظ بدون قصد معنا حاصل نمی‌شود. حتّى به عقیده ما سوره حمد نیز چنین است. آیات و تعبیرات سوره حمد به خوبى نشان می‌دهد که از لسان بنده در برابر پروردگار است و این تصوّر که قصد انشا در آن با قصد قرآنیّت منافات دارد، اشتباه بزرگى است که باید از آن به خدا پناه برد، زیرا هدف سوره حمد را به‌کلی از بین می‌برد به‌خصوص بعد از ملاحظه روایاتى که درباره سوره حمد آمده است.2 ـ شکی نیست که سوره توحید، یا سوره‌های دیگر که در نماز می‌خوانیم، از این امر مستثنى است؛ و هدف حکایت کلمات خداوند براى گرفتن پند و اندرز و تعلیم است (مثلاً هیچ‌کس در «قُلْ هُوَ اللهُ اَحدٌ» قصد انشا نمی‌کند).3 ـ قصد معنا گاه تفصیلى است (مانند قصد خواص) و گاه اجمالى است (مانند آنچه عوام قصد می‌کنند.) عوام اجمالاً می‌دانند این کلمات، حمد و تسبیح و تمجید و ثنا و دعاست، ولى جزئیات آن را نمی‌دانند.4 ـ حق این است که قصد اجمالى کافى است و بر عوام لازم نیست که معانى الفاظ نماز را به‌طور تفصیل بدانند، زیرا می‌دانیم اقوام زیادى غیر از اهل لسان وارد اسلام شدند که به غیر زبان عربى سخن می‌گفتند، اگر دانستن معانى تفصیلیّه قرائت و اذکار نماز واجب بود، باید در کلام پیغمبر اکرم (صلی‌الله علیه واله)، یا در روایات ائمّه (علیهم‌السلام)، اشاره‌ای به آن می‌شد. مخصوصاً بعضى امامان مانند حضرت امام رضا (علیه‌السلام) که مدّت‌ها در میان ایرانیان می‌زیسته‌اند.

اگر جاهل مقصر بوده باید نمازهایی را که یقین دارد غلط خوانده تدریجاً قضا کند.

ترتیل اشکالی ندارد ولی صوت اشکال دارد.

خواندن از روی نوشته اشکالی ندارد.

ازنظر عرف عرب این‌گونه قرائت‌ها غلط نیست، هرچند رعایت این‌گونه مسائل تجویدی بهتر است.

اگر در میان حرف‌ها يا كلمات قرائت، يا كلمات ذكر و تشهد سهواً فاصله بيندازد كه صورت قرائت و كلمات از بين برود ولى صورت نماز از بين نرود بايد برگردد و به‌طور صحيح بخواند، مگر آن‏كه وارد ركن بعد شده باشد كه نمازش صحيح است و بازگشت ندارد.

در صورت که برخاسته و ایستاده‌اید و شک در تعداد سجده‌ها نموده‌اید به شک اعتنا نکنید هرچند قرائت را شروع نکرده باشید.

كسى كه فقط در يك مورد نماز زياد شك می‌کند (مثلاً در حمد و سوره) چنانچه در چيزهاى ديگر شك كند بايد به دستور شك عمل نمايد، تنها درموردى كه زياد شك می‌کند اعتنا نخواهد كرد.

اگر زمانی كه وارد آيه بعد شده شك كند آيه قبل یا قبل‌تر را خوانده يا نه يا وارد کلمه‌ای از يك آيه شده، شك كند كلمه قبل را خوانده بايد بنا بر احتياط واجب برگردد و آن را به‌قصد قربت به‌جا آورد و بعد دنبال آن را ادامه دهد؛ اما اگر شروع به خواندن سوره کرده و در خواندن حمد شک کند یا به رکوع یا قنوت رفته و شک در حمد یا سوره کند نباید به شک خود اعتنا کند و نماز در این حالت صحیح است.