ادعای اقامه قسامه توسط زن
در بحث قسامه، آيا زن مىتواند به تنهايى مدّعى قتل عمد باشد و اقامه قسامه نمايد؟
زن مىتواند مدّعى باشد؛ ولى بايد قسامه را از مردان انتخاب كنند.
لزوم اجرای قسامه در محضر یک قاضی
نظر به این که قسامه به منظور تکمیل و تتمیم ظنّ و گمان حاکم دادگاه، و رافع تردید و شبهه وى براى رسیدن به یقین مى باشد، آیا استماع سوگند 50 نفر به وسیله دو قاضى جداگانه شرعاً اشکال دارد؟ آیا صدور حکم به اعتبار گزارش و صورت جلسه استماع سوگند به وسیله قاضى دیگر که در غیاب حاکم دادگاه تنظیم شده، جایز مى باشد؟
قسامه باید به طور کامل در محضر یک قاضى اجرا شود.
مطالبه اجرت برای ادای شهادت
آیا می توان برای ادای شهادت مطالبه اجرت کرد؟
در برابر ادای شهادت نمی توان طلب اجرت کرد، چون انجام آن بر فرد واجب است حتی هزینه های معمولی رفتن به محل شهادت را نمی تواند مطالبه کند مگر این که هزینه غیرمتعارف و بالایی باشد.
لزوم احضار منسوبین در صورت ادعای یکی از طرفین بر عدم علم آنها
در مورد قسامه، آیا تنها ادّعاى یکى از طرفین مبنى بر این که منسوبین به موضوع علم ندارند، در تکرار قسم کافى است، یا احضار منسوبین لازم است؟
لازم است منسوبین احضار شوند، و تحقیق به عمل آید.
ظن معتبر در صدق لوث
ملاك صدق لوث، حصول ظنّ شخصى است، يا نوعى؟
ملاك، حصول ظنّ شخصى براى قاضى است؛ ولى احتياط واجب آن است كه اماره نوعيّه اى نيز وجود داشته باشد.
قبول اظهار نظر متخصص در شهادت لال
آیا درشهادت دو نفر که لال می باشند برای قبول اظهار نظر متخصص، عدالت شرط هست یاخبره بودن کفایت میکند؟
در فرض سوال متخصص و خبره و ثقه بودن که موجب اطمینان شود، کافی است.
اجرای قسامه در میان اهل حق
شخص مسلمان و شيعه اثنا عشرى در نزاعى، يك مرد علىاللّهى (از غُلات) را به قتل رسانيده است.الف) بفرماييد در صورتى كه مورد از موارد لوث باشد، آيا اولياى مقتول، كه همگى علىاللّهى هستند، مىتوانند اقامه قسامه كنند؟ب) در صورت ثبوت قتل عمد، آيا قاتل موصوف در قبال مقتول نامبرده قصاص مىشود؟ج) در صورت ثبوت ديه، آيا ديه كامل مرد مسلمان بايد پرداخت شود؟
غلات و كسانى كه به آنها على اللّهى گفته مى شود مختلفند؛ بعضى واقعاً على (عليه السلام) را خدا مى دانند، يا صفات خدايى برايش قائل هستند و يا منكر ضروريات دين عن علم مى باشند، اين گروه كافرند و احكام كفّار در باب قصاص و ديات بر آنها جارى مى شود؛ ولى عدّه بسيارى از آنها تا اين حدّ غلوّ ندارند و ظاهراً در سلك مسلمين اند؛ هرچند خطاكارند، بنابراين بايد تحقيق كنيد كه مورد سؤال از كدام يك از اين دو دسته مى باشند؛ در صورت اوّل احكام غير مسلمين و در صورت دوّم احكام مسلمين بر آنها جارى مى شود که در این مورد با توجه به توضیحات بالا قسامه غير مسلمان بر ضدّ مسلمان مسموع نيست.
تحقق لوث با شهادت زنان
آیا لوث با شهادت زنان حاصل مى شود؟
در صورتى که جماعتى از زنان، مورد اعتماد شهادت دهند، لوث ثابت مى شود.
عدم شرط عدالت در قسامه
آیا احراز عدالت در قسامه، همانند عدالت شهود، شرط است؟
احراز عدالت شرط نیست.
افراد واجد شرایط برای اجرای قسامه
آیا در قسامه (چه در قتل، و چه در جرح) باید وارثانی که حاضر هستند قسم یاد کنند؟ یا از طبقات دیگر نیز مى توانند؟
وارث فعلى شرط نیست، حتّى اگر از افراد قوم و قبیله بوده باشند نیز مانعى ندارد.