مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر شخص معيّنى را در وصیت‌نامه ذكر نكرده، دختر يا همسر او هم مى‏توانند نيابت كنند.

پدر نمى‏تواند هیچ‌یک از فرزندانش را از ارث محروم كند؛ و اموال او طبق قانون خدا ميان دختر و پسر تقسيم مى‏شود. فقط مى‏تواند وصیت‏ كند كه به مقدار ثلث اموالش يا كمتر، به هر كس مايل باشد، بپردازند.

اين مصالحه درواقع نوعى وصیت است و تنها در ثلث اموالش نافذ است و بهتر اين است كه اگر آن دختر به شرايط عمل كرده از اين وصیت برنگردد.

وجه باید بین ورثه تقسیم شود.

احتیاط این است که در اینجا به وصیت مادر عمل شود.

هرگاه كسى چند وصى براى خود معيّن كند چنانچه اجازه داده است هرکدام به‌تنهایی به وصیت او عمل كنند لازم نيست از يكديگر اجازه بگيرند؛ و اگر اجازه نداده است (خواه گفته باشد همه باهم عمل كنند يا نگفته باشد) بايد با نظر يكديگر به وصیت او عمل نمايند و اگر حاضر به همكارى نباشند، يا در تشخيص مصلحت اختلاف كنند، درصورتی‌که تأخير، سبب تعطيل عمل به وصیت يا تأخير آن گردد بايد حاكم شرع ترتيبى دهد كه عمل به وصیت، زمين نماند.

كسى كه آثار مرگ را در خود مى‏بيند اگر مالى نزد كسى دارد، يا در جايى پنهان كرده كه ورثه نمى‏دانند، چنانچه به‌واسطه ندانستن حقّشان از بين برود بايد به آنان اطّلاع دهد.

هرگاه كسى دو نفر را وصى قرار دهد كه مشتركاً كارها را انجام دهند، چنانچه يكى از آن دو بميرد يا ديوانه يا كافر شود حاكم شرع يك فرد ديگر را به‌جای او معيّن مى‏كند و اگر هر دو چنين شوند حاكم شرع دو نفر ديگر را معيّن مى‏كند.

قَيِّم: سرپرست، كسى كه بر اساس وصيت‏ يا حكم حاكم شرع مسئول امور صغير يا مجنون يا بيمارى مى‏شود.

عمل به این وصیت لازم نیست.

به‌اندازه‌ای که یقین کنند نائب یا نائبان به‌اندازه تمام عمر او نماز صحیح خوانده‌اند باید عمل شود و بعدازآن لازم نیست.

باید او را اعزام کنند و تفاوت قیمت را از ثلث اموال مادر بدهند زیرا درواقع مادر وصیت نموده که این حج انجام شود و در این صورت تمام هزینه‌های لازم جزء ثلث میت است که می‌توانسته در مورد آن وصیت کند.