مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر موجب نجات جان مسلمانى از مرگ يا بيمارى مهمی گردد و یا درصورتی‌که آن اعضا براى نجات جان بيماران لازم باشد برداشتن آن جايز است، همچنين اگر براى نجات عضو مهمی مانند چشم لازم باشد و اجازه و رضایت ولى یا ورثه شرط نيست.

در صورتی این فروش جایز است که سبب نجات جان مسلمانی از مرگ یا بیماری مهمی‌ شود.

ادعای هیچ‌کدام قابل‌قبول نیست امّا اگر نسبت به یک نفر هر دو گروه توافق دارند وصی بودن او محرز است.

اين، وصيت به وقف است؛ و چون در این موارد غالباً صیغه وقف نمی‌خوانند، وقف معاطاتي می‌شود.

هرگاه در مرضى كه با آن از دنيا مى‏رود بگويد مقدارى به كسى بدهكار است چنانچه متّهم باشد كه براى ضرر زدن به ورثه اين اقرار را نموده است‏ بايد آن را از ثلث او حساب كنند و اگر متّهم نباشد از اصل مال مى‏دهند.

اگر كسى بگويد كه ميّت وصیت كرده فلان مال را به من بدهيد چنانچه دو مرد عادل گفته او را تصديق كنند، يا قسم بخورد و يك مرد عادل هم گفته او را تصديق نمايد، يا يك مرد عادل و دو زن عادله، يا چهار زن عادله گواهى دهند، بايد به گفته آن شخص عمل شود و اگر موقع وصیت مرد عادلى حضور نداشته تنها يك زن عادله شهادت دهد بايد یک‌چهارم آن مال را به او دهند و اگر دو زن عادله شهادت دهند نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند بايد سه‌چهارم آن را به او دهند و نيز اگر دو مرد كافر ذمّى كه در دين خود عادل باشند گفته‏ او را تصديق كنند درصورتی‌که ميّت ناچار بوده كه وصیت كند و مرد و زن مسلمان عادلى هم در آنجا نبوده بايد به وصیت عمل شود.

هرگاه كسى را وصی خود كند و بگويد اگر او بميرد فلان شخص ديگر وصی من باشد اين وصیت صحيح است و اگر وصی اوّل بميرد وصی دوم جانشين او مى‏شود.

هرگاه كسى وصیت كند چيزى به شخصى بدهند و آن شخص قبل از آن‌که قبول يا رد كند از دنیا رود، ورثه او مى‏توانند آن وصیت را قبول كنند، خواه قبل از وصیت‌کننده از دنيا رفته باشد و يا بعد از او و اين در صورتى است كه وصیت‌کننده از وصیت خود برنگردد.

چنین وصیتی اثری ندارد.

هرگاه در امور مالى باشد مطابق قاعده عدل و انصاف عمل مى‌شود، امّا اگر غیرمالی باشد (مثل تعيين محل دفن) متوسّل به قرعه مى‌شوند.

هرگاه ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند، مثلاً وصیت‏ كند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود امّا كسى كه ميّت، او را براى انجام اين كارها معيّن كرده واجب نيست اين وصیت‏ را قبول كند، اگرچه قبول بهتر است و اگر قبول كرد بايد به آن عمل كند.

هرگاه ميّت براى كارهاى خود، شخص ديگرى غير از ولی را معيّن كند، مثلاً وصیت‏ كند فلان شخص بر من نماز بخواند، واجب است به آن عمل شود و احتياط مستحب آن است كه از ولی هم اجازه بگيرد.