مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

هرگاه وارث، فقط يك دايى، يا يك خاله مادرى و دايى و خاله پدر و مادرى و دايى و خاله پدرى باشد، دايى و خاله پدرى ارث نمى‏برند و مال را شش قسمت مى‏كنند يك سهم به دايى یا خاله مادرى و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى مى‏رسد و آنها به‌طور مساوى تقسيم مى‏كنند.

هرگاه وارث، دايى يا خاله مادرى و چند دايى و خاله پدر و مادرى يا پدرى و عمو و عمّه باشد، مال سه سهم می‌شود دو سهم آن ميان عمو و عمّه تقسيم می‌شود (که اگر مادرى باشند بنا بر احتياط واجب در تقسيم باهم مصالحه مى‏كنند و اگر پدر و مادرى يا پدرى باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و در مورد يك سهم باقی‌مانده اگر ميّت يك دايى يا يك خاله مادرى دارد آن را شش قسمت مى‏كنند، يك قسمت را به دايى يا خاله مادرى مى‏دهند و بقيّه را به دايى و خاله پدر و مادرى يا پدرى و آنها به‌طور مساوى قسمت مى‏كنند و اگرچند دايى مادرى يا چند خاله مادرى، يا هم دايى مادرى و هم خاله مادرى دارد، آن‌یک سهم را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت را دايى‏ها و خاله‏هاى مادرى به‌طور مساوى تقسيم مى‏كنند و بقيّه به دايى و خاله پدر و مادرى يا پدرى مى‏رسد كه آنها نيز به‌طور مساوى قسمت مى‏كنند.

هرگاه وارث فقط يك جد يا يك جدّه است، چه پدرى باشد يا مادرى همه مال به او مى‏رسد و باوجود جد یا جدّۀ ميّت، پدرجد یا مادرجدّ او ارث نمى‏برد.

هرگاه وارث، چند دايى و چند خاله باشد كه همه پدر و مادرى، يا پدرى، يا مادرى باشند و ميّت عمو و عمّه هم داشته باشد، مال را سه سهم مى‏كنند، دو سهم آن به عمو و عمه‌ها می‌رسد (که اگر مادرى باشند بنا بر احتياط واجب در تقسيم باهم مصالحه مى‏كنند و اگر پدر و مادرى يا پدرى باشند عمو دو برابر عمّه می‌برد) و سهم دیگر را دايى‏ها و خاله‏ها به‌طور مساوى ميان خود قسمت مى‏نمايند.

هرگاه وارث، يك دايى يا يك خاله و عمو و عمّه مادرى و عمو و عمّه پدرى و مادرى يا پدرى باشد مال را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت را دايى يا خاله می‌برد و دو قسمت باقی‌مانده را سه سهم مى‏كنند، يك سهم آن به عمو و عمّه مادرى مى‏رسد (و بنا بر احتياط واجب در تقسيم باهم مصالحه مى‏كنند) و دو سهم ديگر را ميان عمو و عمّه پدر و مادرى يا پدرى قسمت مى‏نمايند و عمو دو برابر عمّه می‌برد.

اگر وارث، يك دايى يا يك خاله و يك عمو يا يك عمّه مادرى و عمو و عمّه پدر و مادرى يا پدرى باشد، مال را سه قسمت مى‏كنند، يك قسمت آن را به دايى يا خاله مى‏دهند و دو قسمت باقيمانده را شش سهم مى‏كنند يك سهم را به عمو يا عمّه مادرى و پنج سهم را به عمو و عمّه پدر و مادرى يا پدرى مى‏دهند و عمو دو برابر عمّه می‌برد.

هيچ‌گونه تصرّفى دراموال صغير بدون رعايت مصلحت صغير جايز نيست.

آنچه را انسان‌ها در حال حیات به بعضى از ورثه می‌بخشند مانع سهم‌الارث آنها از اموال میّت نخواهد بود.

باید آن را نگه‌دارید تا زمانی که حاضر به دریافت آن شود.

این سنت حسنه‌ای است که سابقه آن به سال اول هجرت برمی‌گردد؛ زمانی که پیامبر (صلی‌الله علیه و آله) میان مهاجرین و انصار عقد اخوت برقرار کردند و با توجه به شرایط سخت آن زمان، از یکدیگر ارث نیز می‌بردند که بعدها منتفی شد و شرایط دیگر باقی ماند.

هرگاه زوج یا زوجه از دنیا برود و وارث دیگرى نباشد، اگر زوجه از دنیا برود تمام مال از آنِ زوج است و اگر زوج از دنیا برود، یک‌چهارم مال از آنِ زوجه و بقیّه به امام (علیه‌السلام) تعلّق مى‌گیرد؛ و در زمان ما باید به دست حاکم شرع برسانند؛ و اگر واقعاً آن زن نیازمند باشد، حاکم شرع مى‌تواند همه یا قسمتى از آن را به او بازگرداند.

در اينجا بايد همان عين را صرف وصیت كرد و ترقى آن مشكلى ايجاد نمى‏كند، مثل آن‌که سهم ارث يكى از ورثه بعد از تقسيم رشد و ترقى بيشترى كند، مال را از نو تقسيم نمى‏كنند. ملاك، ارزش آن در زمان فوت است.