همانگونه که دربحث محاربه گفته ایم این چهار مجازات باید به تناسب کاری که محارب انجام داده است باشد مثلا کسی که مرتکب قتل شده است مجازات قتل درباره او صادر می شود و شرح بیشتردر کتاب حدود آمده است.
هرگونه تخلّف از واجبات شرع و ارتکاب گناهان کبیره تعزیر دارد، و تعزیر منحصر به شلاّق یا زندان نیست; بلکه از اندرزهاى دوستانه، که سبب ترک عمل گردد، شروع مى شود تا محرومیّت موقّتى از بعضى از حقوق اجتماعى و جریمه مالى و مانند آن.
هرگونه اهانت شدید مشمول تعزیر است.
دلیل ثبوت حدّ یا قصاص باید حدّاقلِّ حجیّت نباشد; بلکه دلیل، هر چند ظنّى باشد، باید دلیل محکمى محسوب شود; به طورى که عرفاً صدق شبهه نسبت به آن نکند.
هرگاه ظاهر حال آنها این باشد که جدّى سخن مى گویند، احکام ارتداد، در صورتى که سخنان آنها موجب انکار خدا یا نبوّت پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله)شود، بر آن مترتّب مى شود; ولى اگر قرائنى هرچند ظنّى بر عدم اعتقاد آنها به محتواى این الفاظ باشد، حکم ارتداد بر آنان جارى نمى شود.
اگر زانی اعتراف به الحاق بچه به خود نکرده ولایت ندارد و دختر می تواند با صلاحدید بزرگترهای فامیل و اجازه آنها ازدواج کند و تنها در صورتی که سن او بیش از سی سال شود و بتواند مصلحت خود را تشخیص دهد نیاز به این اجازه نیست.
دشنام دادن به دیگران در بعضى از موارد مجازات تعزیر دارد و در بعضى از موارد حدّ قذف (80 تازیانه) که به وسیله حاکم شرع انجام مى شود.
اگر هیچ گونه اقدامى نکرده باشند باید به نهى از منکر قناعت کرد.
1- در چنین فرضى تبعید جایز نیست. 2- احتیاط آن است که او را به جایى تبعید کنند که نه وطنش باشد، و نه محلّ تازیانه خوردنش. 3- لازم است به مقدارى باشد که عرفاً تبعید صدق کند، و به آسانى نتواند به محلّ وطن برگردد. 4- باید او را به محلّ تبعیدگاه برگردانند، و حاکم شرع مى تواند او را تعزیر کند. 5- چنانچه در آن جا حدّ بر او جارى شود، از آنجا نیز تبعید مى شود.
در اجراى حد تأثیرى ندارد; ولى نسبت به مهرالمثل در فرض عنف مؤثّر است.
