اخذ خسارت تاخیراز کفار
آیا اخذ خسارت دیرکرد از کفّار جایز است؟
در مورد کفّارى که اموالشان براى ما حلال است مانعى ندارد.
در مورد کفّارى که اموالشان براى ما حلال است مانعى ندارد.
این خسارت شرعى نیست.
هرگاه كسى مقدارى پول طلا و نقره رايج يا غير آن را قرض كند و بعداً ارزش آن كم شود، يا چند برابر گردد، بايد همان مقدار را كه گرفته پس بدهد، خواه قيمت آن كم شده باشد يا زياد.
اين درواقع نوعى حيله براى فرار از رباست و اشكال دارد.
تا زمانى كه مسئله تورّم در عرف بازار در محاسبه ديون و مطالبات موردمحاسبه قرار نگيرد و تنها در محافل علمى مطرح باشد، گرفتن چنين سودهايى جايز نيست.
با توجه به اینکه قیم باید به مصلحت طفل عمل کند و مصلحت و شأن طفل آن است که بتواند از اموال خود کسب درآمد کند نه آنکه اینگونه کمکهای بلاعوض انجام شود لذا باید سود مناسب این مدت را به طفل بدهید.
چنانچه طلبکار میتوانسته طلب خود را بگیرد و براي دريافت طلب خود اقدام نکرده بايد به همان قيمت قديم دستمزد پرداخت شود. ولي اگر بدهکار نمیپرداخته و یا مانعی برای دریافت بوده بايد با توجّه به نرخ متوسط تورّم کل اجناس که هرسال توسط بانک مرکزي اعلام میشود دستمزد او را بپردازد، چراکه اداي دين و برائت ذمّه امري است عرفي و عرف بايد بگويد با پرداخت اين مبلغ، بدهي پرداختشده است.
در اینجا نيز بايد حساب تورّم معکوس متوسط اجناسي که با آن مبلغ خريداری میشده را بکند و مطابق آن بپردازد.
اگر فردي به هر دليلي به ديگري بدهکار باشد اعم از مهريه، دیه و یا اینکه ضمان دیگری بر عهده او باشد و حتي خمس بر ذمّه داشته و نپرداخته، اگر بهقدری گذشته که تفاوت تورّم زياد است بايد تورّم متوسط اجناس را در نظر بگيرد.
در محاسبه تورّم، تورّم متوسط اجناس مختلف را در نظر مي¬گيرند هرچند تورّم آن جنس بيشتر يا کمتر باشد.
درصورتیکه تفاوت بسیار زیاد باشد بهطوریکه در نظر عرف اداى دین محسوب نشود (مانند مثالى که زده بودید و امثله زیادى که در استفتائات از ما سؤال کردهاند) باید معادل روز در نظر گرفته شود یا لااقل مصالحه تراضى شود.
در مهريه معمولاً مانع براي طلب کردن موجود است، چراکه مطالبه مهریه معمول نیست و اگر مهريه را طلب کند نوعي کمارزشی براي زن محسوب میشود. بله اگر شوهر اقدام به پرداخت کند يا حاضر به پرداخت باشد و زن مطالبه نکند، محاسبه تورّم جايز نيست.