مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

این کار اشكالى ندارد و همچنين اگر به اين صورت مجبور باشند در قبرستان غير مسلمين دفن كنند، می‌توآنجابجا كرد.

دفن مسلمان باید روبه‌قبله باشد و هرگاه قبله را پیدا نکند باید به گمان خود عمل نماید و اگر تحصیل گمان ممکن نیست و نیاز به دفن میت دارد به هر طرف که انجام دهد صحیح است.

جایز نیست.

بنابراحتياط واجب چيزى كه از میت جدا می‌شود، حتّى مو يا ناخن و دندان را بايد با او دفن كرد، ولى به صورتی كه موجب نبش قبر نشود، امّا دفن ناخن و دندانى كه در حال حيات از انسان جدا می‌شود واجب نيست، هرچند بهتر است.

آن‌طور که آسان‌تر است آن‌ها را دفن کنند.

درصورتی‌که ممکن باشد اموات را به مناطق دیگر منتقل کنند و اگر امکان نداشته باشد و بتوانند چیز سنگینی به‌پای آن‌ها ببندند و در آب بیندازند، لازم است چنین کنند.

مستحب است به امید این‌که مطلوب پروردگار باشد امور زیر را در دفن میّت رعایت کنند: 1: قبر را به‌اندازه قامت انسان متوسط گود کنند. 2: میّت را در نزدیک‌ترین قبرستان دفن نمایند، مگر آن‌که قبرستان دورتر، از جهتی بهتر باشد، مثل این‌که افراد خوب در آنجا دفن شده‌اند، یا مردم برای فاتحه بیشتر به آنجا می‌روند. 3: هنگام دفن، جنازه را در چند قدمی قبر بر زمین بگذارند و تا سه مرتبه، کم‌کم نزدیک ببرند و در مرتبه چهارم وارد قبر کنند. 4: اگر میت مرد است او را از طرف سر وارد قبر کنند و اگر زن است از طرف عرض بدن و به هنگام واردکردن او پارچه‌ای روی قبر بگیرند. 5: جنازه را با آرامی از تابوت بردارند و با آرامی وارد قبر کنند و دعاهایی که دستور داده‌شده پیش از دفن و موقع دفن بخوانند. 6: قبر لحد داشته باشد، یعنی آن را طوری بسازند که خاک روی بدن میت نریزد، به‌این‌ترتیب که قسمت پایین قبر را باریک‌تر کنند و بعد از گذاشتن میت در قبر، بالای آن خشت یا آجر بچینند و یا طرف قبله قبر را کمی از پایین توسعه دهند به‌اندازه‌ای که میت در آن قرار بگیرد. 7: پشت سر میت مقداری خاک یا خشت بگذارند که وقتی او را به‌طرف راست می‌خوابانند به عقب برنگردد. 8: بعد از گذاشتن در قبر، گره کفن را باز کنند و صورت میت را روی خاک بگذارند و بالشی از خاک زیر سر او قرار دهند. 9: کسی که میت را در قبر می‌گذارد با طهارت و سر برهنه و پابرهنه باشد و غیر از خویشان میت، با پشت دست خاک بر قبر بریزند و بگویند: «اِنَّا لِلهِ وَ اِنَّا اِلَیْهِ راجِعُونَ» و اگر میت زن است کسی که با او محرم است او را در قبر بگذارد و اگر محرم نباشد خویشانش او را در قبر بگذارند. 10: پیش از آن‌که «لحد» را بپوشانند دست راست به شانه میت بزنند و او را حرکت دهند و سه مرتبه بگویند: اِسْمَعْ اِفْهَمْ یا فُلانَ ابْنِ فُلان (و به‌جای فلان ابن فلان اسم میت و پدرش را ببرند) مثلاً سه مرتبه بگویند: «اِسْمَعْ اِفْهَمْ یا مُحَمَّدَ بْنِ عَلِی» سپس به ترتیب زیر او را به عقاید حقه اسلامی تلقین دهند و بگویند: «هَلْ اَنْتَ عَلَی الْعَهْدِ الَّذِی فارَقْتَنا عَلَیْهِ مِنْ شَهادَهِ اَنْ لا اِلهَ الاَّ اللهُ وَحْدَهُ لا شَریکَ لَهُ وَ اَنَّ مُحَمَّداً صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ وَ سَیِّدُ النَّبِیینَ وَ خاتَمُ الْمُرْسَلینَ وَ اَنَّ عَلِیَّاً اَمیرُ الْمُومِنینَ وَ سَیِّدُ الْوَصِیینَ وَ اِمامٌ افْتَرَضَ اللهُ طاعَتَهُ عَلَی الْعالَمینَ، وَ اَنَّ الْحَسَنَ وَالْحُسَیْنَ وَ عَلِىَّ بْنَ الْحُسَیْنِ وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ وَ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّد وَ مُوسَی بْنَ جَعْفَر وَ عَلِىَّ بْنَ مُوسی وَ مُحَمَّدَ بْنَ عَلِىٍّ وَ عَلِىَّ بْنَ مُحَمَّد وَ الْحَسَنَ بْنَ عَلِىٍّ وَ الْقایِمَ الحُجَّهَ الْمَهْدِىَّ صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِمْ اَیِمَّهُ الْمُومِنینَ وَ حُجَجُ اللهِ عَلَی الْخَلْقِ اَجْمَعینَ، وَ اَیِمَّتُکَ اَیِمَّهُ هُدىً اَبْرارٌ یا فُلانَ بْنَ فُلان (و به‌جای فلان بن فلان، اسم میت و پدرش را بگویند) و بعد بگویند: اِذا اَتاکَ الْمَلَکانِ الْمُقَرَّبانِ رَسُولَیْنَ مِنْ عِنْدِ اللهِ تَبارَکَ وَ تَعَالی وَ سَیَلاکَ عَنْ رَبِّکَ وَ عَنْ نَبِیِّکَ وَ عَنْ دینِکَ وَ عَنْ کِتابِکَ وَ عَنْ قِبْلَتِکَ وَ عَنْ اَیِمَّتِکَ فَلاْ تَخَفْ وَ لا تَحْزَنْ وَ قُلْ فی جَوابِهِما: اَللهُ رَبِّی وَ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نَبِیی وَ الاْسْلامُ دِینی وَ الْقُرآنُ کِتابی وَ الْکَعْبَهُ قِبْلَتی وَ اَمیرُالْمُومِنینَ عَلِىُّ بْنُ اَبی طالِب اِمامی وَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ الُْمجْتَبی اِمامِی وَ الْحُسَیْنُ بْنُ عَلِىٍّ الشَّهیدُ بِکَرْبَلاءَ اِمامی وَ عَلِىٌّ زَیْنُ الْعابِدینَ اِمامی وَ مُحَمَّدٌ الْباقِرُ اِمامی وَ جَعْفَرٌ الصادِقُ اِمامی وَ مُوسَی الْکاظِمُ اِمامی وَ عَلِىٌّ الرِّضا اِمامی وَ مُحَمَّدٌ الْجَوادُ اِمامی وَ عَلِىٌّ الْهادِىُ اِمامی وَ الْحَسَنُ الْعَسْکَرِىُّ اِمامی وَ الْحُجَّهُ الْمُنْتَظَرُ اِمامی هوُلآءِ صَلَواتُ اللهِ عَلَیْهِمْ اَجْمَعینَ اَیِمَّتی وَ سادَتی وَ قادَتی وَ شُفَعایی، بِهِمْ اَتَوَلی وَ مِنْ اَعْدآیِهِمْ اَتَبَرَّءُ فِی الدُّنْیا وَ الاْخِرَهِ، ثُمَّ اعْلَم یا فُلانَ بْنَ فُلان (و به‌جای فلان بن فلان، اسم میت و پدرش را بگویند) بعد بگویند: اِنَّ اللهَ تَبارَکَ وَ تَعالی نِعْمَ الرَّبُّ وَ اَنَّ مُحَمَّداً صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ نِعْمَ الرَّسُولُ وَ اَنَّ عَلِىَّ بْنَ اَبیطالِب وَ اَوْلادَهُ الْمَعْصُومینَ الاْیِمَّهَ الاثْنَی عَشَرَ نِعْمَ الاْیِمَّهُ وَ اَنَّ مَا جَاءَ بِهِ مُحَمَّدٌ صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَقٌّ وَ اَنَّ الْمَوْتَ حَقٌّ وَ سؤال مُنْکَر وَ نَکیر فِی الْقَبْرِ حَقٌّ وَ الْبَعْثَ حَقٌّ وَ النُّشُورَ حَقٌّ وَ الصِّراطَ حَقٌّ وَ الْمیزانَ حَقٌّ وَ تَطایُرَ الْکُتُبِ حَقٌّ وَ اَنَّ الْجَنَّهَ حَقٌّ وَ النارَ حَقٌّ وَ اَنَّ الساعَهَ آتِیَهٌ لا رَیْبَ فیهَا وَ اَنَّ اللهَ یَبْعَثُ مَنْ فِی الْقُبُورِ. پس بگویند: اَفَهِمْتَ یا فُلانُ (و به‌جای فلان اسم میت را بگوید) پس از آن بگویند: ثَبَّتَکَ اللهُ بِالْقَوْلِ الثابِتِ وَ هَدَاکَ اللهُ اِلی صِراط مُسْتَقیم عَرَّفَ اللهُ بَیْنَکَ وَ بَیْنَ اَولِیایِکَ فِی مُسْتَقَرٍّ مِنْ رَحْمَتِهِ. پس بگویند: اَللهُمَّ جافِ الاْرْضَ عَنْ جَنْبَیْهِ وَ اَصْعِدْ بِرُوحِهِ اِلَیْکَ وَ لَقِّهِ مِنْکَ بُرْهاناً اَللهُمَّ عَفْوَکَ عَفْوَکَ». 11: قبر را به‌صورت مربع‌مستطیل بسازند به‌اندازه چهار انگشت از زمین بلند کنند و نشانه‌ای روی آن بگذارند که شناخته شود و روی قبر آب بپاشند و بعد از پاشیدن آب، کسانی که حاضرند دست‌ها را بر قبر گذارند انگشت‌ها را بازکرده در خاک فروبرند و هفت مرتبه سوره «انا انزلناه» بخوانند و برای میت طلب آمرزش کنند. 12: این دعا را بعدازآن بخوانند: «اَللهُمَّ جافِ الاْرْضَ عَنْ جَنْبَیهِ وَ اَصْعِدْ اِلَیْکَ رُوحَهُ وَ لَقِّهِ مِنْکَ رِضْواناً وَ اَسْکِنْ قَبْرَهُ مِنْ رَحْمَتِکَ ما تُغْنِیهِ بِهِ عَنْ رَحْمَهِ مَنْ سِواکَ». و سزاوار است چنانچه میت زن باشد ضمیرها و اسماء را به‌صورت مؤنث ذکر کند؛ و سزاوار است چنانچه میت زن باشد ضمیرها و اسماء را به‌صورت مؤنث ذکر کند.

واجب نیست.

الف و ب بايد گوشت‌ها و استخوان‌ها، جمع‌آوری و در پارچه‌ای پيچيده و دفن شود.ج آن را نيز بايد مطابق پاسخ بالا دفن كرد.د در كنار يكى از بدن‌ها به شكل بالا دفن می‌کنید.

اگر دست به لحد نزنند و روی لحد کسی را دفن کنند و اهانتی به شهید محسوب نشود مانعی ندارد.

بهتر این است که چنین دعاهایی را روی سینه میّت بگذارند.

بعد از طلوع آفتاب بهتر است.