حکم سرمایه گذاری ایران در شرکت های خارجی
سرمایه گذاری ایران در شرکت های خارجی که در قانون حکومت اسلامی تعریف نشده اند ایراد دارد؟
چنانچه بر خلاف قانون حکومت اسلامی نباشد و شرایط عقود شرعیه را دارا باشد اشکالی ندارد.
دریافت حق العمل برای پیگیری امور بانکی
شرکت ما یک شرکت خدمات مشاوره ای و ثبت شده و رسمی بیش از 50 نفر کارشناس مسائل بانکی که بازنشسته هستند می باشد بسیاری از صنعتگران و شرکتهای بازرگانی به دلیل اینکه کارشناس اقتصادی ندارند و یا اینکه فرصت ندارند و یا اینکه آگاهی لازم از قانون برای گرفتن وام ندارند به ما مراجعه می کنند و با تنظیم وکالتنامه رسمی و محضری و انعقاد قرارداد قانونی به ما اختیار می دهند به جای آنها به بانک مراجعه کنیم و در قبال کاری که می کنیم حق العمل دریافت کنیم . ما هم مدارک آنها را بر اساس ضوابط قانونی حاکم بر بانکها کارشناسی می کنیم سپس با وکالتی که داریم به بانکها مراجعه می کنیم و مدارک آنها را تحویل می دهیم .در قرارداد هم نوشته شده که ما بر اساس قانون بانکها عمل می کنیم و هیچ تضمینی برای اخذ وام نمی دهیم . بانکها هم اگر تشخیص دادند که کار درست است بر اساس ضوابط خودشان وام می دهند و کار ما فقط پیگیری است . در همین رابطه چندین شرکت و کارخانه به ما مراجعه کرده اند و ما کار آنها را بر اساس وکالتی که از آنها داریم انجام داده ایم و آنها موفق به دریافت وام شده اند و حق العمل ما را نیز پرداخت نموده اند اکنون مدیر عامل یک بانک خصوصی به نام پارسیان به ما میگوید حق العملی که شما از مشتریان معرفی شده به بانک ما گرفته اید باید به حساب بانک ما واریز کنید اینک با توجه به اینکه حق العمل ما از محل بانک نبوده و ما هیچ ارتباط اقتصادی با آن بانک نداریم و افراد با رضایت کامل و طبق قرارداد از خودشان پرداخت کرده اند آیا مدیر عامل بانک خصوصی پارسیان می تواند به لحاظ شرعی چنین مسئله ای را عنوان کند؟
هرگاه حق العمل در برابر زحمات شما بوده، متعلق به شماست.
حکم فروش فیش واریزی بانکی
فردی برای دریافت گواهینامه یا چیزی شبیه به آن مبلغی را به حساب معرفی شده نزد بانک واریز میکند اما بدلیلی از ادامه کار مثلا گرفتن گواهینامه منصرف می شود آیا الان میتواند این فیشی که مبلغ آن واریز شده را به مبلغی بالاتر یا پایین تر از مبلغ مندرج در آن بفروشد ؟
در صورتی که بر خلاف مقررات نباشد اشکالی ندارد.
شرط پرداخت مبلغ اضافه در برابر تسویه وام
قرض الحسنه دوستانه اي داريم كه تمام موجودي خود را در قرض الحسنه محل به صورت يك حساب مسدود قرار داده ايم وطبق قوانين ضمانتي ان وام مي گيريم اما قرار گذاشتيم هر يك از دوستان خواست تسويه كند و موجودي خود را بردارد به صندوق محل معرفي و در قالب وام موجودي خود را بگيرد و اقساط وام را اعضا دوستان پرداخت كنند ومبلغ كارمزد وام از موجودي فرد تسويه كننده كم مي شود ايا اشكال شرعي دارد؟
این تفاوت که به نام کارمزد و در فرض سوال می گیرند اشکال دارد.
دریافت سود از قرض الحسنه و دیرکرد به نیت منفعت به دیگری
ما یک صندوق مسجدی داریم هر صد هزار تومان ده هزار تومان سود میگیریم 2 نفریم که کار وام را انجام میدهیم حقوقی هم نداریم این سود را برای ساخت مسجد تازه سازمان میگذاریم از نظر شما ایرادی ندارد دیرکرد وام روزی 50 تومان است که میگیریم ایرادی ندارد؟
اگر به عنوان شرط ضمن العقد در آید و به وام گیرندگان تفهیم شود و آنها موافقت کنند می تواند مشروع باشد و در این صورت نیز سزاوار است انصاف را رعایت کنند و سود بیش از چهار درصد هم ربا و حرام است.
خرید کالا با چک شخص دیگر
مشترى چک هایى را به بایع مى پردازد، که صادر کننده آن شخص ثالثى است در صورت عدم تبدیل چکها به وجه نقد (به لحاظ عدم موجودى) آیا بایع حقّ رجوع به مشترى را دارد، یا این که با قبول چک شخص ثالث، ذمّه مشترى برىء و ضمان به ذمّه صاحب چک (شخص ثالث) منتقل مى شود؟ آیا بین موردى که شخص ثالث چک مذکور را بابت بدهى خود به مشترى داده، و جایى که صرفاً به عنوان امانت، یا تضمین، تحویل او داده تفاوتى وجود دارد؟
چک حواله اى بیش نیست و ذمّه خریدار تا چک وصول نشود، مدیون فروشنده است; مگر این که فروشنده در حین معامله بپذیرد که ذمّه ثالث را به جاى ذمّه خریدار قبول کند.
حکم استفاده از اجاره نامه صوری برای دریافت وام ودیعه مسکن
من کارمند دولت هستم.برای گرفتن وامی به من می گویند که در اجاره نامه باید فلان مبلغ پول پیش باشد و گرنه وام به تو تعلق نمی گیرد (طبق قانون) و صراحتا از من اجاره نامه صوری می خواهند و این عرف غیر مکتوب شده است.آیا می توانم اجاره نامه صوری ببرم در صورتی که مبلغ اجاره را معادل کنم؟
این کار جایز نیست و گرفتن چنین وامی اشكال دارد.
استفاده از کارت های خرید بانک ها
میخواستم حکم شرعی استفاده از کارت اعتباری برخي بانکها در خرید اجناس گوناگون را بدانم.به هر شخص مبلغی را به عنوان اعتبار اختصاص میدهند(به طور مثال 1 میلیون تومان).با خرید هر جنس با استفاده از کارت اعتباری مبلغ جنس از اعتبار کارت کم میشود و شخص باید این مبلغ را به علاوه درصدی که به عنوان کارمزد تلقی میشود در زمان معین(به طور مثال قسطی 3 ماهه یا 6 ماهه و ....) پرداخت نماید.( بانک صادر کننده کارت اعتباری در زمان صدور کارت با مشتری قراردادی موسوم به قرارداد جعاله میبندند.)
هرگاه واقعا قرارداد جعاله به طور جدی ببندد اشکالی ندارد و همچنین اگر سود آن 2-3 درصد به اندازه کارمزد باشد اشکالی ندارد.
حکم پرداخت سود به کارت های اعتباری
همانگونه که مستحضرید برخی از بانک ها ضمن ارائه خدمات بانکی از جمله کارت بانک، به باقیمانده حساب بانکی چه بخواهیم و چه نخواهیم به طور خودکار سود هشت درصد اضافه می کنند، لطفاً حکم استفاده از این سود بانکی را مرحمت فرمایید؟
با توجه به اینکه قراردادی در این زمینه با بانک نداشته اید و خودشان اضافه می کنند مانعی ندارد.
حکم مالکیت جوایز کارت قرعه کشی محصولات غذایی
پسرم چند عدد از كارت هاى قرعه كشى يكى از محصولات غذايى را به همراه خواهرخانم خود، بدون اطلاع ما به نام دختر كوچكم كه هفت سال دارد پر مىكند و در جريان قرعه كشى از هشت جايزه ويژه، دخترم برنده ماشين پرايد مىشود. پسر بنده پس از اطّلاع از برنده شدن خواهرش موضوع را به بنده اعلام كرده، كه من موضوع را جدى نگرفتم. او از اين بىاعتنايى بنده سوء استفاده نموده و قسمت دوم كارت را كه نزد وى بوده است به كارخانه آن محصول غذايى فرستاده و منتظر رسيدن ماشين مىماند. ولى از آنجا كه كارخانه ماشين را به صاحب كارت برنده مىدهد، تلاش وى براى گرفتن ماشين بىنتيجه مىماند. بدين جهت كارخانه به ما تلفن مىكند و خبر از برنده شدن دخترم مىدهد. به همراه دخترم به مشهد مقدس رفتيم و ماشين خريدارى شده كارخانه را كه به نام فرزندم سند شده بود تحويل گرفتيم اكنون پسرم و خواهر و پدرخانم ايشان مدعى اشتراك در ماشين مذكور هستند، ولى بنده زير اين بار نرفتم اما اين فكر كه شايد براى آنان نيز از نظر شرعى حقى باشد بنده را آزار مىدهد. نظر حضرتعالى چيست؟
جايزه متعلّق به كسى است كه كارت قرعه كشى به نام او بوده است. واگر اشخاص ديگر در اين زمينه متحمّل مخارج و زحماتى شده و قصد مجّانى نداشته اند بايد مخارج و اجرة المثل زحمات آنها را پرداخت كرد.
حکم تعهدات صندوق قرض الحسنه بعد از ورشکستگی
چندين صندوق قرض الحسنه با خارج شدن از شكل سنّتى خود، با انجام تبليغات گسترده، مردم را به اين موضوع اميدوار كردهاند كه با پرداخت مبلغى، سه برابر مبلغ مزبور را بعنوان وام طولانى مدّت دريافت خواهند كرد. براى عملى شدن وعدههاى صندوق، لازم بوده كه همواره حجم افراد سپردهگذار سه برابر حجم افراد وامگيرنده باشد، ولى اكنون با ركود كار صندوق و بىاعتمادى مردم، و عدم واريز وجوه نقدى، كليه صندوقهاى مزبور ورشكسته شده، و در حال حاضر بيش از 65000 نفر در سطح استان ما وجوهى را پرداخته و با ركود كار صندوق، وجهى به آنان پرداخت نشده است. دستگاه قضايى كوشش فراوانى براى يافتن راه حلّى نموده، اما از آنجا كه وجوه مردم بصورت وام در اختيار افراد ديگر قرار گرفته، و وامهاى پرداختى هم طولانى مدّت است، چنانچه فقط به جمعآورى اقساط و پرداخت به طلبكاران اكتفا شود، صرف نظر از اين كه مستلزم ايجاد يك سيستم عريض و طويل و صرف هزينه و امكانات اجرايى فراوان خواهد بود، اصولاً باعث خواهد شد حقوق طلبكاران استيفا نشود. زيرا بررسىهاى كارشناسى نشان مىدهد حتى اگر بتوانيم ظرف مدت ده سال اقساط را جمعآورى وبين طلبكاران توزيع كنيم، و حتى اگر خسارتى معادل 8 درصد به طلبكاران در طول مدت ده ساله پرداخت شود حدود 64درصد از ارزش وجوه مردم كاهش خواهد يافت. با توجه به این مطلب، مرقوم فرماييد : الف) آيا تصرّف وام گيرندگان در وجوه دريافتى با علم به اين كه وجوه متعلّق به افراد ديگرى است كه بسيارى از آنان هم اكنون مستأصل و درمانده شدهاند جايز است؟ب) با فرض اين كه وام گيرندگان هنگام توديع سپرده شرط كرده اند كه پس از مدّتى سه برابر وجوه توديعى به آنان وام پرداخت شود آيا دريافت وجوه مازاد بر سپرده جايز بوده يا در حكم ربا محسوب مىشود؟
الف) با توجه به اين كه به اين قرارداد راضى شده اند گرفتن وجوه مزبور اشكالى نداشته است؛ ولى با وضعى كه پديد آمده بايد جلوى اين كار را براى آينده گرفت و وام هاى قرض الحسنه بصورت سابق در صندوق ها جريان يابد واين بدعت غلط (وام سه برابر) كه از سوء مديريّت جمعى از صندوق ها حاصل شده برچيده شود.ب) اين شرط با توجّه به اين كه ظاهراً منفعتش عايد شخص ثالثى مىشود نه وام دهنده ربا محسوب نمىشود؛ ولى قاعده لاضرر به هر حال مىتواند جلوى اين كار را بگيرد.
اخذ دیر کرد توسط ضامن
یک نفر از بانک وامی گرفته و من ضامن او هستم اما این بنده خدا قسط وام را نمی دهد بانک هم از حساب کم می کنه و از طرفی چون تنها منبع درآمد و خرج خانواده از همین حساب است و لذا نمی توانم به موقع قسط وام خودم را بدهم و بانک به خاطر تأخیر از من دیر کرد می گیرد آیا من میتوانم این مقدار دیر کرد را از این شخص بگیرم و همچنین هزینه های جانبی و ...در حالی که نمیدانم آیا ندارد یا عمدا نمیدهد؟
در صورتی که وی عمدا تأخیر بیندازد ضامن خسارات شما می باشد .
