مدت زمان پاسخگویی به هر سوال بین 24 تا 72 ساعت است.

لطفا قبل از 72 ساعت از پیگیری سوال و یا ارسال سوال مجدد خودداری فرمائید.

از طریق بخش پیگیری سوال، سوال خود را پیگیری نمایید.

captcha
انصراف

زمان پاسخگویی به سوالات بین 24 تا 72 ساعت می باشد.

انصراف
چینش بر اساس:حروف الفباجدیدترین مسائلپربازدیدها

ساخت مسجد در دانشگاه

با توجّه به التقاطى فکر کردن بعضى از افراد در دانشگاه‌ها، آیا ساخت مسجد در این مکان‌ها ضرورى نیست؟

بی‌شک وجود مساجد در دانشگاه‌ها و در همه‌جا بسیار مؤثر و مفید است و علاقه‌مندان زیادى در دانشگاه‌ها نسبت به مسجد وجود دارد که با ایجاد آن گسترش خواهند یافت.

خرید زمین مسجد با وام بانکی

اگر با وام بانک زمینى را براى احداث مسجد بخرند اقساط وام پرداخت نشود آیا بانک می‌تواند براى استیفاى وام خود در زمین مسجد تصرف نماید؟

بانک حق ندارد زمین را به ملک خود درآورد، تنها حق مطالبه وام خود را دارد، مگر اینکه در وام شرط شده باشد که اگر اقساط پرداخت نشود زمین را در اختیار بانک بگذارند، در ضمن باید توجّه داشته باشید که وام باید طبق عقود شرعیّه باشد نه وام توأم با ربا.

ساخت مغازه در زمین مسجد

اگر از ابتدا براى مسجد چند مغازه در نظر بگيرند چه حكمى دارد؟

مانعى ندارد ولى موردبحث درجایی است كه زمين به‌عنوان مسجد اختصاص‌یافته و بعداً می‌خواهند چنين كارهايى در آن انجام دهند مثلاً در آن اتاق يا زيرزمين جديدى را براى اجاره دادن بسازند، همچنين بايد توجه داشت این‌گونه دخل و تصرفات در مساجد و ديگر موقوفات، ممكن است آن‌ها را در معرض تلف قرار دهد و موجب سلب خاصيت آن‌ها شود.

تبدیل قسمتی از مسجد به مکان‌های فرهنگی

آیا میتوان‌ مساجد را توسعه داد و قسمتي از آن را به حسينيه، کتابخانه، پايگاه بسيج، خانه عالم يا خانه خادم و امثال آن تغيير دارد؟

از روز اوّل که مسجد را وقف می‌کنند می‌توانند بخشي يا طبقه‌ای را مسجد و بخش يا طبقات ديگر را براي امور ديگري در نظر بگيرند. (الوقوف علي حسب ما يوقفها أهلها) و آنچه را جزء مسجد نمی‌کنند حکم مسجد ندارد پس میتوان‌ بخشي را حسينيه و يا حتي سرويس بهداشتي کرد و بخش ديگر را مسجد به‌شرط اینکه مسجد را آلوده نکند، ولي اگر بعد از وقف و ساخته‌شدن مسجد می‌خواهند بخشي از آن را تغيير دهند يا طبقه‌ای به‌عنوان غير مسجد به آن اضافه کنند در مواردي که مزاحم نمازگزاران نباشد و در شأن مسجد باشد مانند حسينيه و کتابخانه و بسيج و مراسم عزاداري اشکال ندارد ولي درهرحال حکم مسجد را دارد؛ ولي ساخت يا تبديل به خانه عالم و خانه خادم يا محلی براي بانواني که عذر شرعی دارند، جايز نيست.

اضافه کردن مسیر رفت‌وآمد به مسجد

آیا میتوان‌ قسمتي از مسير عبور و مرور را جزء مسجد کرد؟

مسيرها دو نوع است: گاهي بن‌بست و گاهي باز است؛ اگر بن‌بست باشد متعلّق به کساني است که درب خانه آن‌ها در آن کوچه باز می‌شود و با رضايت آن‌ها و باز کردن درب جديد از مسير ديگر مانعي ندارد. ولي در مسيرهايي که باز است نمی‌توان آن را جزء مسجد کرد، امّا اگر اين تغيير به نفع مردم باشد و مسير مناسب ديگري را ايجاد کنند، (با موافقت شهرداری‌های محل) اشکال ندارد.

ساختن مسجد در قبرستان و نمازخواندن در آنجا

آیا میتوان‌ در محلی که قبرستان بوده است مسجد ساخت؟ اگر قبور علما در آن قبرستان باشد چه حکمی دارد؟ نمازخواندن در آن جایز است؟

در صورتی میتوان‌ قبرستان را تبدیل به مسجد کرد که در حال حاضر به‌هیچ‌وجه اجازه دفن در آنجا ندهند و ساختن مسجد موجب نبش قبر، مخصوصاً قبور علما نشود؛ ولی نمازخواندن در آن مسجد به‌هرحال جایز است.

دور ریختن خاک مسجد

آیا میتوان‌ خاک مسجد را به‌جای دیگری انتقال داد، در صورت خراب کردن چه حکمی دارد؟

بردن خاک و ریگ از مسجد به‌جاى دیگر جایز نیست و باید در همان مسجد یا مساجد دیگر مصرف شود یا فروخته شود، اما اگر مساجد نیاز نداشته و قابل‌فروش هم نیست دور ریختن آن اشکالی ندارد.

تجاری‌سازی بخشی از مسجد

آیا میتوان‌ بخشی از مسجد مثل زیرزمین آن را تبدیل به آشپزخانه نموده یا در بازسازی، چند مغازه درست کرده و اجاره داده شود؟

اجاره دادن مساجد تحت هيچ عنوآنجايز نيست؛ توضیح آنکه گاهى قسمتى از مسجد را تبديل به منبع درآمدى براى مسجد می‌کنند؛ مثلاً زيرزمين آن را به آشپزخانه تبديل می‌کنند و كرايه می‌دهند يا در بازسازى مسجد چند مغازه درست می‌کنند كه درآمد آن‌ها را صرف مسجد می‌کنند، این‌ها هیچ‌کدام ازنظر شرعى جايز نيست، نه مسجد را میتوان‌ اجاره داد و نه میتوان‌ از آن مغازه‌ای جدا كرد و نه زيرزمين آن را میتوان‌ به‌عنوان آشپزخانه و... كرايه داد چون زمين مسجد هر چه پايين هم برود بازهم جزء مسجد است و احكام مسجد را دارد.البته اگر اين تغييرات را بدون اجازه انجام دادند ما نمی‌گوییم آن را تخريب كنند ولى بايد از خود آن براى مسجد استفاده شود نه از درآمد آن. مثلاً اگر مغازه ایست، درب بيرونى آن را مسدود كنند و درى از داخل براى آن باز كنند تا به‌عنوان اتاقى براى مسجد مورداستفاده قرار گيرد، در ضمن باید توجه داشت که اگر از اول نیت ساخت مغازه و مانند آن را داشته باشند، این کار مانعی ندارد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی