مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در نماز جماعت كه زنان در طبقه بالا و مردان در طبقه پايين هستند ما مى‏گوييم معيار «صدق وحدت مكان» است در عين اينكه اتصال شرط است؛ پس به‌شرط وحدت مكان مثلاً دو متر ارتفاع هم ضرر به اتصال نمى‏زند؛ بنابراینجايى كه مثلاً بالكن فقط يك قسمت بازدارد و بقيه قسمت‏هاى آن پوشيده است، افرادى كه مقابل قسمت بازمی‌ایستند با پايين وحدت مکان‌دارند و دیگران‌ هم به آن‌ها متصل می‌شوند اگرچه با پائين وحدت مكان ندارند؛ و اگر مردان در طبقه دوم باشند باید به‌گونه‌ای باشد که در تمام حالات چه ایستاده و چه نشسته صفوف پایین را ببینند و حائلی نباشد و اگر زنان باشند حائل کوتاه به‌اندازه قامت یک انسان کافی است.

ظاهر جماعت این است که نمازگزار باید تا آخر نماز از امام جماعت تبعیت کند و جدا شدن در وسط نماز نیازمند دلیل است و چنین دلیلی نداریم.

چنانچه طوری باشد که حکم مجلس واحدی را داشته باشد مانعی ندارد.

جايز است «امام جماعت» كه یک‌بار نماز خود را با جماعت خوانده آن را با جماعت ديگرى دوباره بخواند، امّا بيش از دو بار اشكال دارد، بنابراين يك امام جماعت می‌تواند در دو مسجد اقامه جماعت كرده و نماز را دوباره بخواند.

امام جماعت بهانه‌ای نماز را رها می‌کند و یکی از مأمومین که شرایط امامت جماعت دارد را مقداری جلو می‌آورد و به مردم اعلان می‌کند که نماز را با وی تمام کنند و اگر چنین کسی در صف جماعت نباشد می‌تواند به مردم اعلام کند که من وضو ندارم (بی‌آنکه شرح دهد) و به آن‌ها بگوید نمازشان را ادامه دهند.

هرگاه مأموم به‌واسطه عذرى بعد از حمد و سوره امام از او جدا شد و نيّت فرادا كرد لازم نيست حمد و سوره را بخواند، ولى اگر پيش از تمام شدن حمد و سوره نيّت فرادا كند بايد آن مقدار را كه امام نخوانده بخواند.

نمازش صحيح است.

نمازهای سابق صحیح است ولی بعدازاین مراعات کنند.

جاى ايستادن امام از جاى مأموم بلندتر نباشد؛ مگر به مقدار بسيار كم و اگر زمين سراشيبى باشد و امام در طرفى كه بلندتر است بايستد درصورتی‌که سراشيبى آن زياد نباشد و به آن زمين مسطّح گويند مانعى ندارد.

درصورتی‌که فاصله صف مردان از جلو با صف زنان کمتر از 5 متر باشد نماز آنان باطل است مگر درجاهایی که ازدحام زیاد است مانند حرم پیامبر صلوات‌الله‌علیه و حرم امام رضا علیه‌السلام و مصلاهای نماز جمعه و مانند آن.

اگر امام در ركعتى كه تشهد ندارد اشتباهاً تشهد بخواند، يا در ركعتى كه قنوت ندارد اشتباهاً قنوت بخواند، مأموم نبايد تشهد و قنوت را بخواند، ولى نمى‏تواند پيش از امام برخيزد، يا پيش از امام به ركوع رود، بلكه بايد مطلب را با علامت و اشاره‏اى به او حالى كند و اگر نشد صبر كند تا امام تشهد و قنوت را تمام كند و بقيّه نماز را با او بخواند.

کسی که نمازش را در مسجدالحرام به شکل استداره (دایره‌وار) خوانده، به‌گونه‌ای که روبروی امام جماعت، یا در سمت راست، یا در طرف چپ او ایستاده بوده، نمازش صحیح است و نیاز به تکرار آن نیست؛ مشروط بر اینکه امام به حسب دایره یعنی از جهت فاصله به کعبه از دیگران جلوتر باشد.