مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

انسان در یکی از این چهار حالت، کثیر السفر می‌شود و نماز و روزه‌اش در بین راه و مقصد کامل است:1. در مدت‌زمان یک ماه، هرروز (هرچند بدون جمعه‌ها) رفت‌وآمد کند.2. در مدت‌زمان 45 روز، 5 روز در هفته رفت‌وآمد کند.3. در مدت‌زمان دو ماه و بیشتر، حداقل سه روز در هفته (یا 12 روز در ماه) رفت‌وآمد کند.4. در مدت حداقل دو ماه و کمتر از دو سال، حداقل سه روز در هفته درجایی بماند.

خارج شدن از محل اقامت به بیش از حد ترخص، قصد اقامه ی ده روز را به هم می زند و باید در سفر اول نماز کامل خوانده شود، ولی در آن سفر تفریحی نمازش شکسته است.

كسى كه شغلش مسافرت است اگر ده روز يا بيشتر در محلی بماند، خواه وطن او باشد يا نه خواه از اوّل قصد ده روز داشته يا نه بايد در سفر اوّل نماز را شكسته بخواند و اگر شك كند كه ده روز مانده يا نه بايد نمازش را تمام بخواند.

در سفر اول که کمتر از ده روز باشد احتیاط مستحب جمع بین نماز شکسته و تمام است، ضمناً یک روز یا نه روز فرقی ندارد.

سفري است که براي ابتدا و شروع به کار اصلي باشد و سفرهايي که براي تهيه مقدمات است جزء سفرهاي اصلي محسوب نمي شود و نماز و روزه کامل نيست.

نماز چنین شخصی شکسته است و آن مکان حکم وطن وی را ندارد و کثیر السفر نیز نمی باشد.

نماز چنین شخصی کامل است.

در فرض سؤال مسافر می‌شود و باید نماز را شکسته بخواند.

كسى كه شغلش مسافرت است اگر براى كار ديگرى غير از شغل خود (مثلاً براى حج يا زيارت يا مقصد ديگرى) مسافرت كند، بايد مانند ساير مسافران نماز را شكسته بخواند، ولى اگر راننده‏اى اتومبيل خود را برای زيارت كرايه دهد و در ضمن خودش هم زيارت كند بايد نماز را تمام بخواند.

كسى كه شغلش مسافرت نيست، ولى مسافرت مقدمه شغل اوست، مانند معلّم و كارگر و كارمندى كه خودش ساكن شهرى است و همه روز براى انجام كار به نقطه ديگرى می‌رود كه رفت‌وآمد او هشت فرسخ يا بيشتر است، بايد نماز را تمام بخواند و روزه را بگيرد.

نماز او کامل است و اگر ماه رمضان است بايد روزه بگيرد ولي در سفر اول بنا پراحتیاط مستحب، دو سه روز اوّل نماز را جمع بخواند. ضمناً چنانچه ده روز بين سفرهاي او فاصله بيفتد، در سفر اول نمازش شکسته است.

راننده‌ها، خلبان‌ها، کشتیبان‌ها و ساربان‌ها و مانند آن‌ها كه سفر شغل آن‌ها است بايد نماز را تمام بخوانند. ضمناً این نکته قابل‌ذکر است: هرچند علی‌الظاهر افراد مختلف‌اند: گروه اوّل: شغله السّفر مانند راننده، گروه دوم: شغله فی السّفر مانند پیله‌ور که در روایات به آن اشاره‌شده است «التاجر الذی یدور فی تجارته» و به تعبیر امروزی تاجری که برای تجارت نیاز به سفر دارد و گروه سوم: غیرازاین افراد که مسافرتشان برای امور دیگری است؛ ولیکن به فتوای ما هیچ‌کدام از آن‌ها باهم فرقی ندارند و معیار کثیرالسّفر است یعنی به‌قدری سفر کنند که برای آن‌ها مسافرت از حالت فوق‌العاده خارج شود و تبدیل به حالت عادی گردد.