مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض سؤال نمازش کامل است.

اگر محل تحصيل حکم وطن آن‌ها را داشته باشد و در آن محل سکونت می‌کنند نمازشان در آنجا کامل است و نيازي به‌قصد ده روز ندارند و اگر در دوران تحصيل، کثير السفر بوده و حداقل ده روز فاصله‌ایجادشده، در سفر اول نماز و روزه شکسته است ولي در سفرهاي آينده درصورتی‌که ازنظر عرف، ادامه سفرهاي قبلي باشد حکم کثير السفر را دارند.

1 چنانچه سفر به محل تحصیل یا تدریس براى مدّت قابل‌ملاحظه‌ای، مثلاً یک سال یا بیشتر ادامه پیدا کند در حکم وطن است و نماز و روزه در آن تمام است، ماندن ده روز پی‌درپی در آن شرط نیست.2 ـ کسانى که از وطن خود هفته‌ای سه روز یا بیشتر به محل تحصیل می‌روند و این کار براى مدّت قابل‌ملاحظه‌ای (مثلاً یک سال یا بیشتر) ادامه دارد، آن محل نیز به‌حکم وطن آن‌ها است. 3 ـ کسانى که یک یا دو روز براى تحصیل به محلی می‌روند و بازمی‌گردند، نماز و روزه آن‌ها شکسته است.4 ـ هرگاه در ایّام تعطیلى براى انجام کارهاى دیگرى غیر از تحصیل، به محل تحصیل برود، همان احکام بالا درباره او جارى می‌شود.5 ـ کسانى که همه‌روزه‌یا حداقل سه روز در هفته به محل تحصیل یا تدریس می‌روند، یعنى صبح به محل تحصیل یا تدریس می‌روند و عصر بازمی‌گردند و این کار مدّتى ادامه می‌یابد، کثیرالسفر محسوب می‌شوند و نماز و روزه آن‌ها در آن محل و به هنگام رفت‌وبرگشت تمام است. 6 ـ کسانى که به مدّت یک ماه یا بیشتر همه‌روزه به‌جایى به‌اندازه مسافت شرعیّه می‌روند و بازمی‌گردند، حکم کثیرالسّفر را دارند.7 ـ دانشجویان یا معلّمان مشمول بند یک و دو، درصورتی‌که بخواهند روزه آن روزى که به محل تحصیل یا تدریس سفر می‌کنند درست باشد، یا باید طورى بروند که قبل از ظهر به محل تحصیل یا تدریس برسند و نیّت روزه کنند، یا بعدازظهر از وطن خود حرکت کنند تا روزه آن‌ها مشکلى پیدا نکند.8 ـ بعد از فراغت از تحصیل یا تدریس و کارهاى مربوط به امتحان و پایان‌نامه و امثال آن، درصورتی‌که به آن محل بروند، دیگر حکم وطن آن‌ها را ندارد، مگر اینکه قصد داشته باشند در آنجا اقامت مستمر کنند.

معیار حد ترخص هوایی آن است که اگر فضا ساکت باشد صدای اذان را نشنود و افراد روی زمین دیده نشوند و در سفرهای هوایی حدّ ترخص بسیار زود حاصل می‌شود، چنددقیقه‌ای که از محل دور شوند به حدّ ترخص می‌رسند.

«حدّ ترخص» یعنى از وطن یا محل اقامتش به‌اندازه‌ای دور شود که صداى اذان شهر را نشنود و مردم شهر او را نبینند، امّا دیدن و ندیدن دیوارهاى شهر اثرى ندارد، ضمناً باید در هوا گردوغبار یا مه یا چیز دیگرى که مانع دیدن است یا سروصدایی که مانع شنیدن است وجود نداشته باشد و اگر یکى از این دو علامت حاصل شود کافى است، به‌شرط اینکه یقین به نبودن دیگرى نداشته باشد و الا احتیاط واجب جمع میان نماز شکسته و تمام است.

آن‌قدر از آخرین منزل دور شوند که صدای اذان را نشنوند.

دو روز و نیم می‌شود و کافی نیست.

در فرض سؤال مانعی ندارد.

اگر همچنان عنوان کثیر السفر را دارید نماز کامل و روزه صحیح است.

در روایات، در مورد سؤال از پیامبر صلی‌الله علیه و اله برای نماز مسافر آمده است که ایشان فرمودند: جبرئیل بر من نازل شد و گفت فاصله میان دو کوهی که در دو طرف مدینه است، حدّ سفر خواهد بود و بعد از اندازه‌گیری 4 فرسخ بوده است؛ بنابراین معیار حکم مسافر، یک روز مسافرت نیست بلکه طی مسافت شرعی است که نسبت به امروز هم تغییر نکرده است.

مسافر با «هشت شرط» بايد نمازهاى چهار ركعتى را دو ركعت به‌جا آورد: 1 سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد 2 از اوّل، قصد هشت فرسخ را داشته باشد 3 در بين راه از قصدش برنگردد 4 قبل از رسيدن به هشت فرسخ از وطن خود عبور نكند و نخواهد ده روز يا بيشتر در اثناء راه توقف كند. 5 سفر او براى كار حرامى نباشد 6 از صحرانشين‏هاى خانه‏ بدوش نباشد 7 شغل و كار او مسافرت نباشد 8 به حدّ ترخص برسد

سفر برای دائم السّفر از حالت فوق العاده خارج شده است و مانند کسی است که کارش این است و زیاد احساس خستگی نمی کند.