مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

در فرض سؤال، تابع نیستند و وطن پدر، وطن فرزند و وطن شوهر یا زن، وطن زن یا شوهر نیست. البته اگر در یکی از این چند حالت، در آنجا بماند، در حكم وطن و نماز و روزه کامل است و نيازى به‌قصد ده روز ندارد: 1 قصد سکونت طولانی‌مدت مانند یک سال یا بیشتر. 2 ماندن هفته‌ای حداقل سه روز در مدت‌زمان حداقل دو سال. 3 ماندن حداقل چهار ماه در سال (هرچند به‌صورت پراکنده)، در مدت‌زمان سه سال و بیشتر.

هرگاه برای اولین بار به شهری می‌رود که حکم وطن او را پیدا کند چنانچه کمتر از ده روز می‌ماند، نمازش کامل است و اگر ماه رمضان است بايد روزه بگيرد ولي در سفر اول چنانچه کمتر از ده روز می‌ماند بنا بر احتیاط مستحب دو سه روز اول را شکسته هم ضميمه کند.

نمازهای گذشته صحیح است و نیازی به اعاده نیست.

نمازي که در سفر بر طبق وظيفه شکسته خوانده، کافي و صحيح است و لازم نيست دوباره در وطن، به‌صورت کامل آن را بخواند.

هرگاه کسى اوّل وقت مسافر بوده و نماز را نخوانده و بعد به وطن یا جایى که قصد دارد ده روز بماند وارد شود باید نماز را تمام بخواند.

كسى كه از وطنش صرف‌نظر كرده و می‌خواهد وطن ديگرى براى خود انتخاب كند بايد در مسافرت نماز را شكسته بخواند، مگر آن‏كه سفرش طولانى شود و جزء افراد خانه بدوش حساب شود.

اعراض آن است كه مثلاً زندگی‌اش را از «يزد» به «قم» آورده و گاهى در حدود 5 روز يا 10 روز و امثال آن، رفت‌وآمد دارد يا مثلاً سالى يك ماه در شهرش می‌ماند ولى زمانى كه از او می‌پرسند قصد دارى در اين مكان زندگى مستمر داشته باشى می‌گوید: «نه قصد زندگى ندارم» ولى قطع رابطه هم نمی‌کند، اين اعراض است، اعراض از زندگى مستمر.

هرگاه قصد بازگشت به وطن سابق را جهت سكونت مستمر داشته باشد نماز کامل و روزه صحیح است، ولى اگر عملاً مدّت طولانى گذشته (مثلاً پنج سال) و هنوز بازنگشته، اعراض عملى حاصل‌شده و نماز و روزه‌اش در آنجا شكسته است. البته چنانچه سالی سه الی چهار ماه، هرچند به‌صورت پراکنده در آنجا سکونت داشته باشد، نماز کامل و روزه نیز صحیح است.

هرگاه انسان در محلی زندگى می‌کرده و وطن او بوده، چنانچه ازآنجا اعراض كند، يعنى ديگر قصد نداشته باشد در آنجا زندگى كند، هرچند گاهى به‌عنوان مسافرت و ديدار بستگان و دوستان به آنجا برود، نمازش در آنجا شكسته است، خواه در آنجا ملكى داشته باشد يا نه و خواه اقوام و بستگانش در آنجا زندگى كنند يا نكنند، مگر اين‏كه قصد كند در آنجا ده روز بماند یا در سال، سه چهار ماه در آنجا اقامت داشته باشد. همچنين اگر انسان غير از وطن اصلى خود جاى ديگرى را براى زندگى انتخاب كند و شش ماه يا كمتر و بيشتر در آنجا بماند بعد، ازآنجا اعراض نمايد نمازش در آنجا شكسته است، خواه ملكى در آنجا داشته باشد يا نه.

درصورتی‌که زن قصد تبعيت از شوهر را در محل سکونت داشته باشد و زوج قصد رفتن به وطن زوجه را جهت سکونت مستمر نداشته باشد، نماز زوجه در وطن سابقش شکسته است مگر اينکه پس از ازدواج به‌طور متوسط سالانه 3 يا 4 ماه در آنجا سکونت داشته باشد.

این مورد از مصادیق اعراض قهرى است؛ و همچنین نسبت به اولادشان تا زمانى که با آن‌ها زندگى می‌کنند.

در احکام وطن تفاوتی نیست ولی وطن اصلی با توجه به اینکه قوّت و قدرت بیشتری دارد اعراض ازآنجا مشکل‌تر است.