مرکز پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی

اگر خودرو وسیله کسب‌وکار نباشد و موردنیاز و در شأن او و خانواده‌اش باشد، خمس ندارد؛ بنابراین کسانی که خودرو را برای نیازشان می‌خرند خمس ندارد ولی آن‌ها که دلال هستند و یا به‌عنوان سرمایه کار می‌خرند مشمول خمس است و اگر در زحمت باشند خمس آن را به ذمه بگیرند هر وقت توانستند بپردازند.

حقوق بازنشستگى و يا مبلغى كه به‌عنوان بازخريد كار داده می‌شود جزء درآمد همان سال محسوب مى‏گردد و اگر چيزى تا آخر سال از آن باقى نماند خمس ندارد، امّا اگر اضافه بماند خمس دارد.

چنانچه از شیر و پشم آن‌ها و مانند آن براى مصارف شخصى استفاده می‌کنند خمس ندارد اگر تنها براى کود زراعت و خرد کردن خرمن است حکم سرمایه و ابزار کار دارد و همچنین اگر از آن‌ها به‌عنوان بهره‌برداری کسبى استفاده می‌کنند.

بن کارمندی و مانند آن جزء حقوقشان محسوب می‌شود چنانچه چیزی از آن تا پایان سال خمس اضافه بماند خمس دارد.

به آن مقدار از سرمایه ماشین که با آن کار می‌کند، خمس تعلّق می‌گیرد و به مقدارى که جهت نیاز شخصى مورداستفاده قرار می‌گیرد و با موقعیت و شأن او تناسب دارد، خمس تعلق نمی‌گیرد مثلاً اگر شش ماه در طول سال با آن کار می‌کند و شش ماه براى نیازهاى شخصی‌اش اختصاص دارد، باید نصف مبلغ آن را بابت خمس محاسبه کند.

درصورتی‌که از زمین‌های بدون مالک باشد جایز است و اگر سال بگذرد خمس دارد و اگر از زمین‌های صاحب مالک باشد اجازه صاحب آن لازم است.

خمس ندارد.

درصورتی‌که تا آخر سال خمسی مصرف نشود، خمس دارد.

اگر به‌عنوان پیش‌خرید به‌حساب ریخته شود و برای استفاده شخصی (نه کسب درآمد) ثبت‌نام نموده‌اید و به آن نیاز دارید، مبلغ واریزشده مشمول خمس نیست. ولى چنانچه به‌صورت ودیعه باشد خمس دارد.

پول رهن منزل تا زمانى كه در رهن است خمس ندارد، ولى هرگاه از رهن آزاد شود و ديگر براى آن جهت موردنیاز نباشد و تا پايان سال خمسى هزينه نگردد خمس به آن تعلق می‌گیرد.

هرگاه غير مال ‏التّجاره مالى دارد كه خمس آن را داده يا اصلاً خمس ندارد (مانند ارث) چنانچه قيمتش بالا رود، اگر آن را بفروشد بايد خمس اضافه قيمت را بدهد، همچنين اگر گوسفندى را كه خمسش داده چاق شود بايد خمس آنچه زياد شده بعد از فروش بدهد.

پولى را كه خرج خريدن وسايل حرام می‌کند (مانند انگشتر طلا براى مرد و وسايل لهو و لعب) خمس دارد.