خمس وام
آیا به وام خمس تعلق می‌گیرد؟
وام خمس ندارد مگر آن مقدار از وام كه اقساط آن پرداخت‌شده و معادل آن تا پايان سال خمسى موجود باشد.
خمس ارث
آیا به مالی که انسان ارث برده است خمس تعلّق می‌گیرد؟ اگر مال الإرث ترقّی قیمت داشته باشد چطور؟
اموالی كه به‌عنوان ارث به انسان مىرسد مشمول خمس نيست، حتی اگر تبدیل به پول نقد شود، مگر اينكه بداند شخص میت خمس آن را نداده، یا به خاطر ساير اموالش بدهكار خمس است؛ و اگر مال ارث ترقی قیمت پیدا کند و سال خمسی بر آن بگذرد مقدار تفاوت آن خمس دارد.
عدم تعلق مجدد خمس در سال بعد
آیا مالی که خمس آن پرداخت‌شده است دوباره سال بعد باید خمس آن پرداخت شود؟
هر مالى را كه يكبار خمس آن را بدهند ديگر خمس به آن تعلق نمىگيرد، مگر اينكه نمو كند يا قيمت آن اضافه شود.
خمس نذر
آیا به چیزی که مورد نذر قرارگرفته است خمس تعلّق می‌گیرد؟
اگر نذر مطلق کرده خمس ندارد و اگر نذر مشروط باشد چنانچه شرط حاصل شود خمس ندارد و اگر شرط حاصل نشود خمس دارد.
خمس جهیزیه
آیا به جهیزیه‌ای که برای دختر تهیّه می‌شود خمس تعلّق می‌گیرد؟
در ميان بسيارى از خانواده‌ها معمول است كه جهیزیه دختران را تدريجاً تهيّه می‌کنند، چنانچه سال بر آن جهیزیه بگذرد خمس آن واجب است؛ ولى در مناطقى كه اگر جهیزیه را قبلاً تهيّه نكنند عيب محسوب می‌شود و يا اینکه تهيّه آن جز به‌صورت تدريجى مشكل است، خمس ندارد؛ بنابراین اگر درجایی خريد جهيزيه و كنار گذاشتن خود آن يا حتى پول عرفا مؤونه به‌حساب بيايد خمسى ندارد
خمس هزينه ثبت‌نام حج و مانند آن
آیا به پول ثبت‌نام حج و مانند آن خمس تعلّق می‌گیرد؟
هزينه سفر حج يا زیارت‌های مستحبی اگر از درآمد همان سال باشد اصل و سود آن خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم‌نویسی كند و هزينه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب می‌شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سال‌های بعد. البته اشخاصی که سال خمسی ندارند و دارای سرمایه‌ای هستند که خمس آن را نپرداخته‌اند؛ باید خمس پولی را که برای حج یا عمره هزینه کرده‌اند و خمس سود آن را بپردازند.
خمس پولی که از داماد گرفته‌شده
طبق رسمی که در بین مردم افغانستان رایج است پدر عروس مبلغی را از داماد می‌گیرد، این کار ازنظر شرعی چه حکمی دارد؟ آیا خمس به آن تعلّق می‌گیرد؟
اگر بخشی از مهریه باشد که دختر آن را به پدر داده خمس ندارد؛ اما اگر پول مزبور را به‌صورت شرط ضمن عقد جهت پدر قرار دهند حلال است اما با گذشتن سال، خمس آن واجب می‌شود.
خمس اموال دولتی
آیا خمس به اموال و درآمدهای دولتی تعلق می‌گیرد؟
خمس به اموال دولتی تعلق نمی‌گیرد.
خمس هزینه‌های جاری زندگی
آیا مؤونه یعنی هزینه‌های جاری زندگی خمس دارد؟
هزينه زندگى خمس ندارد، يعنى آنچه را انسان از درآمدش در بين سال مصرف خوراك و پوشاك و مسكن و اثاث خانه و ازدواج و جهیزیه دختر و زيارت واجب يا مستحب و بذل و بخشش و ميهمانى و مانند آن می‌کند، چنانچه در آن زیاده‌روی نكرده باشد خمس ندارد و تنها آنچه در آخر سال اضافه می‌ماند خمس دارد.
