در وضوى ارتماسى براى اين كه مسح سر و پاها با آب خارج نباشد، بايد هنگامى كه دست راست و چپ را وضوى ارتماسى مى دهد قصد كند كه بعد از خارج شدن از آب تا وقتى كه آب روی دست ها جريان دارد جزء وضو است، در غير اين صورت مسح سر و پاها اشكال دارد.
براى وضو، شستن دستها مرتبه اوّل واجب است و احتياط واجب، ترك مرتبه دوم است، امّا مرتبه ی سوم و بيشتر حرام است. منظور از مرتبه اوّل آن است كه تمام عضو را بشويد خواه با يك مشت آب باشد يا چندين مشت، وقتى كه تمام شد يك مرتبه حساب مى شود.
درصورتی که رطوبت خود را نشان ندهد می توانند از سایر اعضای وضو رطوبتی بگیرند و با آن پا را مسح کنند.
هرگاه زخم يا دمل و شكستگى با پارچه يا گچ يا مانند آن بسته شده است، چنانچه باز كردن آن ضرر و مشقّت زيادى ندارد و آب هم براى آن مضر نيست، بايد آن را باز كند و وضو بگيرد، در غير اين صورت اطراف زخم يا شكستگى را بشويد و احتياط مستحب آن است كه روى جبيره را نيز مسح كند و اگر جبيره، نجس است يا نمى شود روى آن دستِ تر بكشد، پارچه پاكى را بر آن ببندد و دستِ تر روى آن بكشد.
منظور آن است که اگر از روی یکی از انگشان پا به غیراز انگشت کوچک تا برآمدگی پا هر چند با یکی از انگشتان دست مسح شود کافی است.
مانعی ندارد ولی سزاوار است این کار را تکرار نکند.
بعد از مسح سر نوبت مسح پاها مى رسد كه بايد با همان رطوبتى كه در دست مانده روى پاها را از سر یکی از انگشتها (غیر از انگشت کوچک که به تنهایی اشکال دارد) تا برآمدگى پشت پا، و بنابر احتياط مستحب تا مفصل پا مسح نمايد.
همین اندازه که دست را صاف روی پا قرار داده و مسح کرده مانعی ندارد ولی از این به بعد بنابر احتیاط واجب آن قسمت را مسح کند.
باید تدریجاً به‌طوری که به‌زحمت نیفتد نمازهای گذشته را قضا نماید.
اعاده کردن نمازهای سابق لازم نیست ولی از این به بعد مراعات نمایید.
هرگاه زخم يا دمل و شكستگى در محلّ مسح باشد چنانچه نتواند آن را مسح كند بايد پارچه پاكى روى آن بگذارد و روى پارچه را با رطوبت آب وضو مسح كند و بنا بر احتياط واجب، تيمّم هم بنمايد و اگر گذاشتن پارچه ممكن نباشد بايد وضوى بدون مسح بگيرد و بنا بر احتياط واجب تيمّم هم بكند.
