يكى از خون هايى كه از زن خارج مى شود، خون استحاضه است و به طور كلّى هر خونى که از زن خارج شود و شرایط حیض و نفاس را نداشته باشد و مربوط به بکارت یا زخم یا جراحتّى در رحم نبوده باشد، خون استحاضه است و دراين موقع زن را مستحاضه مى گويند.
این کار واجب نمی باشد، اما پنهان کردن آن جزء آداب اخلاقى است.
مبتدئه به زنى گفته می شود كه براى اوّلين بار حائض مى شود.
در فرض سؤال، باید رجوع به صفات و نشانه ها نمایند و خون هايي که نشانه و صفات حيض را دارد، حيض است(به شرطي که از سه روز کمتر و از ده روز بيشتر نباشد و فاصله دو حيض کمتر از ده روز نباشد) و در غير اين صورت، احکام استحاضه را دارد.
خون استحاضه غالباً كم رنگ و سرد و رقيق است و بدون فشار و سوزش بيرون مى آيد، ولى ممكن است گاهى تيره رنگ يا سرخ و گرم و غليظ باشد و با فشار و سوزش خارج شود.
ترشحات زرد رنگ، خون نيست و حکم استحاضه را ندارد. در استحاضه بايد خون هرچند کم رنگ- خارج شود اما ترشحات زرد رنگ که شبيه زردابه هايي است که از زخم ها يا دمل ها خارج مي شود استحاضه نيست. تنها در صورتي که اين ترشحات، در ايام عادت يا دو روز قبل يا بعد از آن ديده شود و مجموعا با ايام عادت، از ده روز تجاوز نکند حکم عادت را دارد. در مواقع ديگر، فقط بايد وضو بگيرند و نماز بخوانند و مقدار کم و زياد آن نيز تفاوتي ندارد.
اگر ده روز يا كمتر خون ببيند همه اش حيض است و اگر بيشتر از ده روز ببيند و همه اش يك جور باشد بايد عادت خويشان خود را حيض قرار دهد و بقيّه را استحاضه (اگر عادت همه يا اكثريّت قاطع آنها يكسان باشد). و هرگاه عادت آنها مختلف باشد، احتیاط واجب آن است كه عادت خود را هفت روز قرار دهد.
منظور این نیست که جنین خون را مى خورد؛ بلکه منظور این است که در موقع باردارى خون در عروق مادر ذخیره مى شود و از طریق جفت یا غیر آن به جنین منتقل مى گردد و جنین موادّ غذایى و اکسیژن موجود را از همان خون مادر مى گیرد؛ همان گونه که در مدّت شیرخوارگى غالباً عادت ماهانه نیست، زیرا قسمت هایى از خون تبدیل به شیر مى‌شود و غذاى نوزاد مى گردد.
در فرض سؤال، وجود خون در محل کافى است و استمرار نیز در آن شرط نیست.
در فرض سؤال استحاضه محسوب می شود و باید طبق وظیفه ی زن مستحاضه عمل نماید.
اگر مبتدئه بيشتر از ده روز خون ببيند كه چند روز آن نشانه حيض دارد، چنانچه خونى كه نشانه حيض دارد كمتر از سه روز و بيشتر از ده روز نباشد، آن خون حيض و بقيّه استحاضه است و اگر كمتر از سه روز باشد بايد آنچه را نشانه حيض دارد بگيرد و باقيمانده را به عادت خويشاوندان خود مراجعه كند، همچنين اگر آنچه نشانه حيض دارد بيش از ده روز باشد به تعداد عادت خويشاوند خود حيض قرار مىدهد و بقيّه استحاضه است.
خون استحاضه حدّاقل و حدّاکثر ندارد.
