وقف به حرکت در قرائت نماز
آیا وقف به حرکت، نماز را باطل میکند؟
احتياط واجب آن است كه در نماز، وقف به حركت ننمايد و معنى وقف به حركت آن است كه زیروزبر آخر كلمه را بگويد اما بین آن كلمه و كلمه بعد فاصله دهد، مثل اينكه بگويد: اللهاکبر (و آخر آن را پیش دهد) امّا مدّتى سكوت كند بعد بسمالله را شروع نمايد.
وصل به سکون در قرائت نماز
آیا وصل به سکون در نماز صحیح است؟
وصل به سكون مانعى ندارد، هرچند ترك آن بهتر است، معنى وصل به سكون اين است كه آخر جمله را بدون زیروزبر بخواند و بلافاصله آيه يا كلمه بعد را بگويد.
حکم وصل به سکون در تکبرةالاحرام
آیا وصل به سکون در تکبیرة الاحرام مبطل نماز است؟
اگر بین الله و اکبر وصل به سکون صورت بگیرد نماز اشکال دارد ولی اگر اکبر و بسمالله باشد نماز باطل نیست ولی بهتر است ترک شود.
لزوم تلفظ اذکار نوافلی که در حال حرکت خوانده میشود
آیا نوافلی را که انسان در حال حرکت میخواند و رکوع و سجده آن را با اشاره انجام میدهد، میتواند در ذهنش بخواند یا خیر؟
خواندن در ذهن کفایت نمیکند بلکه باید با زبان اذکار ادا شود.
قرائت اذکار نماز بهقصد انشاء
آیا میتوان اذکار و قرائتهای نماز را بهقصد انشاء خواند؟
پاسخ اجمالی:تمام اذکار و قرائتها بهقصد انشاء است بهجز سورهای که بعد از حمد میخوانند. پاسخ تفصیلی:در مورد اذکار و الفاظ نماز و قرائت حمد و غیره فهم معنا و قصد انشا نهتنها جایز، بلکه بسیار خوب است و در اینجا توجّه به چند نکته لازم به نظر میرسد:1 ـ شکی نیست که هدف از این الفاظ معانى آن است. هدف، تسبیح و تهلیل و حمد و ستایش خداست و این امر با قصد لفظ بدون قصد معنا حاصل نمیشود. حتّى به عقیده ما سوره حمد نیز چنین است. آیات و تعبیرات سوره حمد به خوبى نشان میدهد که از لسان بنده در برابر پروردگار است و این تصوّر که قصد انشا در آن با قصد قرآنیّت منافات دارد، اشتباه بزرگى است که باید از آن به خدا پناه برد، زیرا هدف سوره حمد را بهکلی از بین میبرد بهخصوص بعد از ملاحظه روایاتى که درباره سوره حمد آمده است.2 ـ شکی نیست که سوره توحید، یا سورههای دیگر که در نماز میخوانیم، از این امر مستثنى است؛ و هدف حکایت کلمات خداوند براى گرفتن پند و اندرز و تعلیم است (مثلاً هیچکس در «قُلْ هُوَ اللهُ اَحدٌ» قصد انشا نمیکند).3 ـ قصد معنا گاه تفصیلى است (مانند قصد خواص) و گاه اجمالى است (مانند آنچه عوام قصد میکنند.) عوام اجمالاً میدانند این کلمات، حمد و تسبیح و تمجید و ثنا و دعاست، ولى جزئیات آن را نمیدانند.4 ـ حق این است که قصد اجمالى کافى است و بر عوام لازم نیست که معانى الفاظ نماز را بهطور تفصیل بدانند، زیرا میدانیم اقوام زیادى غیر از اهل لسان وارد اسلام شدند که به غیر زبان عربى سخن میگفتند، اگر دانستن معانى تفصیلیّه قرائت و اذکار نماز واجب بود، باید در کلام پیغمبر اکرم (صلیالله علیه واله)، یا در روایات ائمّه (علیهمالسلام)، اشارهای به آن میشد. مخصوصاً بعضى امامان مانند حضرت امام رضا (علیهالسلام) که مدّتها در میان ایرانیان میزیستهاند.
خواندن نماز با قرائت غیر مشهور
آیا مطابق همه قرائات میتوان قرائت نماز را انجام داد؟
اگر قرائت مشهور در میان مسلمین باشد مانعى ندارد، ولى ازآنجاکه در زمان ما، مشهور همان قرائت عاصم مطابق روایت حفص است که در قرآنهای معمولى موجود است گرفتن از قرائات دیگران خالى از اشکال نیست.
توضیح مسئله 914
آیا مسئله 914 تنها شامل مورد عمدی میشود یا اگر سهواً یا از روی جهل هم باشد نماز باطل است؟ (مسئله 914 هرگاه یکی از کلمات حمد و سوره یا ذکرهای دیگر نماز را نداند، یا زیروزبر آن را غلط بخواند، یا حرفی را به حرف دیگری تبدیل کند، مثلاً بهجای (ض) (ز) بگوید بهطوریکه ازنظر لغت عرب غلط باشد، نماز او باطل است.)
اگر سهوی بوده و یا از روی جهل (جاهل قاصر باشد) باشد نماز صحیح است.
رعایت مد در نماز
آیا رعایت مد در قرائت نماز لازم است؟
مد به مقدار لازم در طبیعت حروف نهفته است و نیاز به زحمت تازه ندارد، اما اضافه بر آنکه علمای تجویدی میگویند، جنبه تجویدی دارد و رعایت آن لازم نیست.
عدم لزوم رعایت قواعد تجوید در قرائت نماز
آیا رعایت قواعد تجوید در قرائت نماز لازم است؟
لازم نیست آنچه را علمای تجوید براى بهتر خوانى قرآن ذكر کردهاند رعايت كند، بلكه لازم است طورى بخواند كه بگويند عربى صحيح است هرچند رعايت دستورات تجوید بهتر است.
رعایت قاعده یرملون در نماز
آیا رعایت ادغام نون ساکن و تنوین در حروف «یرملون»، مثلاً در «وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ»، یا «مَحَمَّد وَ آلِ مُحَمَّد» (قاعده یرملون) در نماز واجب است؟
همین اندازه که عربى صحیح صدق کند کافى است.
حکم قرائت سوره یا دعا از روی نوشته
آیا در نماز فریضه و یا نافله جایز است قرائت سوره یا دعا از روی نوشته باشد؟
خواندن از روی نوشته اشکالی ندارد.